Dit is een samenvatting van de lessen over leerprocessen. Zowel klassieke als operante conditionering komen aan bod. Ook priming en modeling worden besproken adhv experimenten.
Inhoud
5.1 soorten leerprocessen.................................................................3
5.2 klassieke conditionering...............................................................3
5.2.1 het eigenlijke conditioneringsproces.........................................3
Het basisexperiment van Pavlov...................................................3
Pavlov’s verklaringswijze.............................................................4
5.2.2 bijkomende processen...........................................................4
Aversieve conditionering..............................................................4
Uitdoving..................................................................................4
5.2.3 een cognitieve interpretatie van klassieke conditionering............4
5.2.4 toepassingen van klassieke conditionering................................4
Prikkelgeneralisatie.....................................................................5
Prikkeldiscriminatie.....................................................................5
Hogere orde conditionering..........................................................6
5.2.3 een cognitieve interpretatie van de klassieke conditionering........6
Contingentie ipv contiguïteit.........................................................6
Verschillen tussen de voorwaardelijke en de onvoorwaardelijke reactie
...............................................................................................7
De preferentiële samenhang tussen bepaalde prikkels......................8
5.2.4 toepassingen van klassieke conditionering................................9
In de reclame............................................................................9
Aanpakken van slechte gewoontes................................................9
Behandelen van fobieën..............................................................9
Behandelen van verslavingen.......................................................9
5.3 Operante conditionering.............................................................10
5.3.1 Leren door gissen en missen.................................................10
Het basisexperiment van Thorndike.............................................10
Thorndikes wet van het effect.....................................................10
5.3.2 Een cognitieve interpretatie van operant leren (1)....................11
Visie van Thorndike...................................................................11
Het opdoen van kennis in plaats van het leren van S-R- connectie. . .11
Latent leren.............................................................................12
Het belang van contingentie.......................................................12
1
, preferentiële contigenties...........................................................13
bijlage 5.4 – hulpeloosheid en hoe die te genezen of te voorkomen.......14
Het ontstaan van hulpeloosheid.....................................................14
Het belang van de attributiestijl: 3 dimensies..................................14
Het aanpakken van hulpeloosheid...............................................14
Voorkomen is beter dan genezen................................................15
5.3.3 Operante conditioneringsmechanismen (1)..............................16
Het eigen van operante conditionering.........................................16
Het gebruiken van bekrachtigers.................................................17
Uitdoving bij niet bekrachtigers...................................................17
Gevolg van het toedienen van straf.............................................17
Bijlage 5.7 - diverse soorten bekrachtigers (en straffen)......................17
Primaire bekrachtigers en secundaire bekrachtigers.......................17
Materiële en immateriële bekrachtigers........................................18
Intrinsieke of extrinsieke bekrachtiging........................................18
5.3.3 operante conditioneringsmechanismen (2)..............................18
Prikkelgeneralisatie en prikkeldiscriminatie...................................18
Bekrachtigingsschema’s.............................................................19
Bijlage 5.7 – toepassingen van operante conditionering.......................20
Aanleren van gewenst gedrag – 4 stappen....................................20
Afleren van ongewenst gedrag....................................................21
5.4 modeling.................................................................................22
de moeizame ontdekking van een apart soort leren.......................22
Het Bodo-doll experiment..........................................................23
De sociale leertheorie : doorlopen van 4 deelprocessen..................23
5.5 priming...................................................................................23
Toepassingen...........................................................................24
Vreemde effecten van priming....................................................24
Leerprocessen
2
, De automatische nawerking van vroegere ervaringen
5.1 soorten leerprocessen
Automatische leerprocessen komen in dit hoofdstuk aan bod
Habituatie: meest elementaire vorm van leren
Bij een herhaalde aanbieding van prikkel gaandeweg reactie achterwege
laten vb. het niet meer horen van een tikkende klok / gewend geraken
aan nieuwe modestijlen
Ook aanwezig bij bv wormen en insecten
Functie: gepast reageren op nieuwe prikkels en eventueel gevaar (bij
vaker voorkomende prikkel toch geen onnodig energieverlies)
5.2 klassieke conditionering
5.2.1 het eigenlijke conditioneringsproces
Pavlov was fysioloog (geen psycholoog!)
- was geïnteresseerd in spijsverteringstelsel (bij honden)
Merkte op dat honden speeksel afscheidde voordat voedsel werd gegeven
is toevallig in contact gekomen met problematiek vd leerprocessen
Het basisexperiment van Pavlov
Zie filmpje dia 9
- Onvoorwaardelijke prikkel
(OP)
- Onvoorwaardelijke reactie
(OR)
Eten OP
Speekselproductie OR
- Neutrale prikkel (NP)
- Neutrale reactie (NR)
Belsignaal NP
Opmerken van belsignaal
NR
- Voorwaardelijke prikkel (VP)
- Voorwaardelijke reactie (VR)
Belsignaal VP
Speekselproductie VR
NP wordt na conditionering VP
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jolienvanherck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,79. Je zit daarna nergens aan vast.