Nederlandse geschiedenis hoorcollege 6
De Habsburgse Nederlanden 1477-1588
Karel V en de zeventien provinciën
Karel V (1500 – 1558). Maria van Bourgondië was erfgename van de Nederlandse
gewesten (gravin van Gelre, hertogin van Brabant enz.) de Nederlandse gewesten
zijn dus enkel verenigd omdat ze toevallig dezelfde vorst hebben. Maria is echter een
vrouw en als ze zou huwen kreeg haar man alles in bezit, deze man werd
Maximiliaan van Oostenrijk, dit was voor de Habsburgers een gouden huwelijk ze
kregen alle Nederlanden erbij, en de Habsburgers bestuurden nu de Nederlanden na
het overlijden van Maximiliaan wordt zijn kleinzoon Karel V overal gekozen (niet echt
gekozen maar erkend) tot graaf/hertog enz. en wordt hij dus landsheer van de
Nederlandse gewesten net als zijn grootvader, Karel V erf via zijn moeder de
Spaanse gebieden en wordt daarna ook nog gekozen tot Heilig Roomse keizer, hij
was slechts 19 jaar oud toen hij al deze gebieden bezat: Koninkrijk Napels en Sicilië
en Sardinië, Bourgondische Nederlanden, Castilië en Aragon, Heilige Roomse Rijk,
Oostenrijk. Karel V is geboren in Gent en groeit op in de Nederlanden, hij brengt veel
tijd door in de Nederlanden en heeft de bedoeling om de autoriteit van Habsburg in
de Nederlanden te versterken, Karel V is landsheer in de zeventien verenigde
Nederlanden. Gelderse oorlogen 1502 tot 1543, hertog Karel van Gelre was aan de
macht en was niet van plan om daar af te gaan, dan probeert hij ook nog eens zijn
invloed uit te breidden naar het noorden, het machtsblok van Gelre wordt best wel
groot en dit vinden de Habsburgers maar niks, zeker niet als de hertog van Gelre
samenzweert met de oudste vijand van Habsburg Valois. Dan kreeg Gelre ook
nog een s de veldheer Maarten van Rossum die complete legers versloeg, toch
mocht dit alles niet baten en in 1543 gaat Gelre alsnog op de knieën met het Traktaat
van Venlo in 1543 en dit is het einde van het zelfstandig hertogdom Gelre en het
begin van de zeventien verenigde Nederlanden onder Karel V.
De Zeventien provinciën
Historici hebben later geteld hoeveel provincies er eigenlijk waren, en niemand
minder dan Huizinga ontdekte hier iets bijzonders, er waren al in 16 e eeuw acht
verschillende interpretaties over welke provincies er waren, het werd een symbolisch
getal van 17 maar hoeveel er nou precies waren blijft onderwerp van discussie. De
provincies gaan zich steeds meer verenigen alhoewel lang niet altijd vrijwillig, in 1548
wordt tijdens de transactie van Augsburg besloten dat de Nederlanden een kreiz
wordt in het Heilige Roomse Rijk, dit betekende dat ze een eenheid waren en niet
langer lossen hertogdommen en graafschappen, een jaar later wordt de autonomie al
helemaal vernietigd met de Pragmatiek Sanctie in 1549 hier wordt mee bepaald dat
de erfopvolging in alle gewesten op dezelfde manier zal verlopen ofwel het zal overal
dezelfde zijn de Nederlanden waren ondeelbaar alle 17 provincies moesten dezelfde
heerser hebben en dus werden ze compleet verenigd. Ondertussen gaat Karel V
verder met de centralisatie van het rijk. Dit doet hij met hulp van Margaretha van
Oostenrijk en Maria van Hongarije, dit waren de landvoogdessen van de 17
provincies omdat Karel V veelal in het HRR of Spanje was. De belangrijkste
maatregel door deze twee landvoogdessen waren de uitbouw van de collaterale
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gsbachelor. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.