Vincent Bakker & Dominique ter Maat
BOVR3 Juni 2018
1
,Antigenen
Herhaling immunologie 1
Het menselijke immuunsysteem heeft 3 verdedigingslinies;
- De eerste verdedigingslinie bevat de huid, slijmvliezen en de afscheiding van de huis en de
slijmvliezen
- De tweede verdedigingslinie bestaat uit fagocyterende witte bloedcellen, antimicrobiële eiwitten
en ontstekingsreacties
- De derde verdedigingslinie houd de lymfocyten en antilichamen in
De eerste twee verdedigingslinies vallen onder het aangeboren immuunsysteem en de derde onder het
verworven immuunsysteem.
Een aantal voorbeelden van het aangeboren immuunsysteem zijn een lysozyme (hydrolytisch enzym in
tranen) dat de bacteriële celwand splijt, een interferon dat een antivirale toestand induceert, het
complement systeem en toll like receptoren (TLR, een PRR) Dit zijn membranen gebonden receptoren die
structureel geconserveerde moleculen herkennen die zijn afgeleid van microben (PAMP).
Het verworven immuunsysteem is een specifieke vorm van verdediging. Het duurt meestal 5 tot 6 dagen
voor deze vorm van verdedigen begint te werken. Dit wordt in stand gehouden door lymfocyten en de
antilichamen die ze produceren. Omdat deze in staat zijn geheugencellen aan te maken zal deze bij een
tweede infectie door dezelfde pathogeen veel sneller in actie komen. 4 kenmerken van het verworven
immuunsysteem zijn;
- Antigen specifiek
- Een grote diversiteit
- Immunologisch geheugen
- Self-nonself herkenning
Het verworven immuunsysteem wordt dus in stand gehouden door lymfocyten, antilichamen en antigen
presenterende cellen (APC’s)
Lymfocyten kunnen worden verdeeld in B-cellen en T-cellen. B-cellen worden gerijpt in het beenmerg en
zijn verantwoordelijk voor de productie van antilichamen. T-cellen worden gerijpt in de thymus en kunnen
worden verdeeld in twee groepen; T-helpercellen die CD4 positief zijn en T-cytotoxische cellen die CD8
positief zijn.
B-cellen produceren antilichamen. Antilichamen zijn glycoproteïnen en komen in twee soorten voor; de
membraan gebonden antilichamen die ook wel B-cel receptoren (BCR) worden genoemd en de oplosbare
antilichamen die los in het lichaam voor komen. Er zijn talloze verschillende typen B-cellen. Elk type heeft
een unieke BCR op het membraan dat maar één specifiek antilichaam bind. Van iedere specifieke cellijn
zijn er 2 soorten B-cellen; plasmacellen en B-geheugen cellen.
- Plasmacellen zijn getransformeerde B-cellen die actief de antilichamen aanmaken waar ze voor
geprogrammeerd zijn, de immunoglobulines, die meehelpen bij de vernietiging van antigenen
door zich aan hen te binden zodat ze een makkelijker doelwit vormen voor fagocyten.
Plasmacellen ontstaan uit B-cellen na activatie door een T-helpercel (MHC 2).
- B-geheugencellen worden tijdens de primaire immuunrespons geproduceerd en blijven daarna
zeer lange tijd in rustende toestand in leven, zodat ze snel kunnen reageren (door zich te
vermenigvuldigen en zich te transformeren tot plasmacellen) bij een tweede blootstelling aan
hetzelfde antigeen.
2
, T-cellen hebben ook een receptor. Deze niet van de cel los komen en wordt een T-cel receptor (TCR)
genoemd. De structuur van TCR’s is vergelijkbaar met die van antilichamen.
Een groot verschil tussen antilichamen en TCR’s is dat een TCR pas geactiveerd kan worden wanneer deze
wordt gebonden aan een major histocompatability complex (MHC). Er zijn twee klassen MHC. MHC klasse
1 komt voor op alle kern houdende cellen en MHC klasse 2 komt alleen voor op APC’s. MHC herkend
antigenen zonder specificiteit. Ze binden aan een spectrum van antigene peptiden afgeleid van de afbraak
van eiwitten.
Een T-cytotoxische cel presenteert antigenen op MHC klasse 1 en een T-helper cel op MHC klasse 2.
Wanneer er bij een cytotoxische T-cel een antigen wordt gepresenteerd aan MHC 1 zal de T-cel dit
herkennen en zal de cytotoxische T-cel deze cel dood maken. Wanneer een T-helper cel een antigen
herkend op MHC 2 zal de T-helpercel worden geactiveerd en deze scheid dan cytokines uit die helpen bij
de activatie van B-cellen of cytotoxische T-cellen.
B-cellen circuleren random rond. Wanneer een B-cel een antigen herkend en wordt geactiveerd, zal deze
gaan delen en differentiëren tot plasma cel of memory cel. De cellen die zelf-reactieve receptoren hebben
zullen tijdens de selectie worden gedood. Dit hele principe noemen we klonale selectie.
De werking van antilichamen in relatie met antigenen
Wanneer een molecuul het vermogen heeft om de cellulaire of humorale afweer in werking te zetten
spreken we van immunogeniciteit. Wanneer een molecuul aan een antilichaam kan binden spreken we
van antigeniciteit. Er zijn 4 dingen waar een stof aan moet voldoen om een immuunrespons op te wekken
die immunogeen is;
- Lichaamsvreemd
- De molecuul grootte moet precies goed zijn (rond de 100 kD of 100.000 g/mol)
- De chemische samenstelling en complexiteit (wordt beter uitgelegd na die twee afbeeldingen op
de volgende pagina)
- Mogelijkheid om te worden verwerkt en gepresenteerd met MHC op een APC
De selectie van B- en T-cellen is niet hetzelfde. Er staat verder niet veel uitleg in de PowerPoint ofzo,
alleen deze twee afbeeldingen, dus hier moeten we het mee doen. Is verder geen probleem, dan hoef je
ook geen droge tekst te lezen, ieder nadeel heeft zijn voordeel. De eerste is T-cel selectie en de tweede B-
cel selectie.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dominiquetermaat. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.