Hoofdstuk 1 Denken over organisatie en management
Organisatiekunde is een interdisciplinaire wetenschap, die zich bezighoudt met het
bestuderen van:
- Het gedrag van organisaties.
- De factoren die dit gedrag bepalen.
- De wijze waarop organisatie op de meest doeltreffende manier bestuurd worden.
De definitie van organisatiekunde omvat twee aspecten:
- Descriptief aspect: een beschrijving van het gedrag van organisaties met de motieven en
gevolgen.
- Een prescriptief aspect: een advies over de te volgen handelwijze en organisatie-
inrichtingen.
Het vak organisatiekunde wordt voor het eerst gedoceerd in de VS na 1850. Tussen 1960 en
1970 is de organisatiekunde zoals we die nu kennen in Nederland ontstaan. De
achterliggende drijfveer was het complexer en groter worden van organisaties.
,Woord Definitie
Besturing Het richting geven aan de processen die in een organisatie plaatsvinden.
Configuratie Organisaties dienen hun eigenschappen niet los van elkaar te zien, maar juist
in overeenstemming met elkaar te brengen tot een gemeenschappelijke
vorm ofwel een configuratie (een ideaaltypische organisatie). Het gaat
hierbij om de volgende eigenschappen: organisatieleden,
coördinatiemechanismen, ontwerpparameters en situationele factoren.
Contingentie De keuze voor het toepassen van een managementtechniek, die voortkomt
benadering uit een organisatiekundige theorie, hangt sterk af van de omstandigheden
waarin de organisatie zich bevindt. Het is de kunst om te ontdekken in welke
omstandigheid welke techniek het beste kan worden toegepast.
Deductie De theorievorming is voor een belangrijk deel een afgeleide van bepaalde
veronderstellingen waarop verder wordt doorgeredeneerd en waaruit
vervolgens bepaalde conclusies worden getrokken.
Descriptief aspect Een beschrijving van het gedrag van organisaties, met de motieven en
gevolgen.
Gedrag van De wijze van optreden en reageren van organisaties.
organisaties
General Een samenhangend stelsel van opvattingen over de wijze waarop
management organisaties in hun geheel bestuurd zouden moeten worden. Het zijn
theorie algemene principes die overal gelden waar mensen samenwerken.
Human Relations De beweging gaat ervan uit dat gelukkige, tevreden mensen veelal een
beweging maximale arbeidsprestatie leveren. De bedrijfsleiding moet zorgen voor
goede intermenselijke verhoudingen met betrekking tot groepen, voldoende
aandacht besteden aan de groepen en individuen, waardering laten blijken,
voldoende eigen verantwoordelijkheid en vrijheid geven aan individuen.
Inductie De theorievorming is voor een belangrijk deel een afgeleide van opgedane
ervaringen en feiten uit de praktijk.
Interdisciplinariteit Dit houdt in dat de verschillende bijdragen uit de verschillende
wetenschappen naar hun specifieke belang worden afgewogen en worden
gebruikt voor de ontwikkeling van een nieuwe benadering, waarbij het
onderwerp in zijn totaliteit wordt aanschouwd.
Linking Pin De organisatie bestaat uit elkaar overlappende groepen, waarbij de leider
Structuur van de groep ook lid is van een hogere groep. Hij dient de groep te leiden,
maar ook te zorgen voor communicatie met de hogere groep.
Management De leer van het bestuur van een organisatie.
Multidisciplinair Organisatiekunde bevat veel elementen die afkomstig zijn uit andere
wetenschappen, zoals bedrijfseconomie, marketing, technische
wetenschappen, gedragswetenschappen en de juridische wetenschap.
Organisatie Een organisatie kan gedefinieerd worden als elke vorm van menselijke
samenwerking voor een gemeenschappelijk doel.
Organisatiekunde Een interdisciplinaire wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen
van het gedrag van organisaties alsmede de factoren die dit gedrag bepalen
en de wijze waarop organisaties het meest doeltreffend bestuurd kunnen
worden.
Organiseren Het tot stand brengen van doelmatige verhoudingen tussen mensen,
middelen en handelingen; het op een zodanige wijze beheersen en besturen
van de productiefactoren dat de organisatiedoelen worden gerealiseerd.
Prescriptief aspect Een advies over te volgen handelswijze en organisatie-inrichtingen.
Proces Een opeenvolging van activiteiten die waarde creëren voor de afnemer.
, Scientific Een systematische, samenhangende bedrijfskundige benadering voor de
Management wijze waarop de productie georganiseerd zou moeten worden. Een
bedrijfsleider moet een brede visie hebben op zijn taak in de organisatie die
bestaat uit plannen, coördineren, toezicht uitoefenen en het controleren van
resultaten.
Systeembenadering Een benadering waarbij organisaties worden gezien als een systeem, dat wil
zeggen een geheel van samenhangende delen. Alle activiteiten in
organisaties hangen volgens deze benadering nauw met elkaar samen. De
systeembenadering stelt dat het management organisatieproblemen
integraal dient aan te pakken.
Vakgebied De leer van het bestuur van elke vorm van menselijke samenwerking voor
Organisatie en een gemeenschappelijk doel.
Management
‘Zijderoute’ De ‘Zijderoute’, een van de oudste handelsroutes die was op gericht 2 v.
Chr., verbond Europa, het Midden-Oosten, Azië en hierdoor de grote
Romeinse en Chinese beschavingen.
Hoofdstuk 2 Omgevingsinvloeden
Organisaties staan bloot aan invloeden uit hun omgeving. Deze omgeving bestaat uit partijen
en omgevingsfactoren.