Ik heb de hoofdstukken van het boek Vrouwenwerk van Veerle Draulans die gekend moeten zijn voor het examen, samengevat. Ik had een 14/20 van de eerste keer.
Hoofdstuk 11: vaak gehoord: liever gender dan
feminisme. Waarom? En wat doen we dan met
emancipatie?
Help, een feminist in huis!
Man streeft naar meer v/m evenwicht, maar hierop volgde al snel de associatie met het feminisme.
Zeer ambigue verhouding ten aanzien van feminisme (meer gelijkheid tussen mannen en vrouwen)
• Het woord feminisme roept bij velen weerstand op, het wordt ervaren als een negatieve
term.
• Sommigen omarmen de verworvenheden die het resultaat zijn van jarenlange vrouwenstrijd
• Roept beeldvorming op van barricades, bewust ongehuwde moeders of Dolle Mina’s
protesterend op het podium van een missverkiezing (sterk negatieve associatie met term
feminisme)
Emancipatie
• Wel een positieve term!
Theorieën over stereotypering en het feit dat mensen zich al dan niet willen identificeren met
verwachtingspatronen en stereotyperingen, geeft een verklaring.
Door de ongelijkheid die vandaag nog bestaat tussen mannen en vrouwen is er eigenlijk een enorme
verspilling van talent, zeker bij de universiteiten aan de KU Leuven.
Gender is een te nieuwe term om er associaties bij te hebben.
Gendermainstreamingbenadering
• Roept veel vragen en een bijkomende uitleg op
• Waar komt de term gender vandaan?
• Wat is het eigene van een genderbenadering?
• Woord gender is regelrecht uit de Engelse taal geplukt, vindt zijn oorsprong in het Latijnse
genus (betekent geboorte of afkomst)
Genus = verzamelnaam voor wezens die op basis van natuurlijke afstamming behoren tot een
geslacht, zoals een dierenras of plantensoort.
Sexus in Latijn = geslacht
Gender in het Engels gebruikt om het geslacht van een woord aan te duiden: denk maar aan de
vermelding ‘m,v’ achter een lemma in een woordenboek.
De bakermat van het sekse/gender onderscheid
Ann Oakley: Seks, gender and Society
• In dit boek vroeg Oakley zich af waarom mensen uit het biologische vrouw- of man-zijn
vanzelfsprekende sociale rollen afleiden
• Iemand is biologisch vrouw (automatisch associënren met) deze persoon gaat emotioneel
reageren of gaat zich helemaal uitleven in het moederschap
, • Iemand is biologisch man deze persoon is sterk ambitieus en competitief ingesteld of zijn
werk is alles voor hem maar hij kent de prijs van een gesneden brood niet of hij weet niet
hoe de juf of meester van zijn kinderen heet
Oakley koos voor 2 verchillende termen om het verschil tussen biologische factoren en culturele,
historische of sociale factoren helder te houden
• Sekse = biologisch man of vrouw zijn
o Aantal rollen of taken dat zuiver biologisch seksebepaald is, is beperkt bv
draagmoeder of spermadonor
• Gender = culturele associaties van mannelijkheid of vrouwelijkheid
Deze tweedeling tussen biologisch en cultureel bepaald is sindsdien verder uitgediept, genuanceerd,
verfijnd en door sommigen scherp onder kritiek gesteld met als redenering dat zowel sekse als
gender constructies zijn.
Moeizame pogingen om het Engelse seks-gender-onderscheid nauwkeurig te vertalen in andere
Europese talen
• Engels
o Male/female = biologische mannelijk/vrouwelijk
o Masculinity/feminity = cultureel bepaalde interpretaties
• Duitsland: Geschlecht enkel, Italë sesso versus genere, Frankrijk sexe versus genre
• Nederlands:
o mannelijk/vrouwelijk als verwijzing naar biologische sekse
o Mannelijkheid/ vrouwelijkheid is vertaling van cultureel toegeschreven gender (klinkt
zwaar en druist in tegen onze taalgevoeligheid)
Onderscheid is in werkelijkheid moeilijker: wat vanzelfsprekende seksebeschrijving lijkt, kan een
dieperliggende genderverklaring hebben
• Lichaamsgewicht bekijken in Afrika: jongens wegen meer dan meisjes (zuiver seksgegeven)
• Cultureel bepaalde genderverschillen: in tijden van voedselschaarste geven vrouwen eerst de
volwassen mannen eten en daarna de zonen, dochters op derde plaats en moeders als
laatste
• Bij onderzoek ook geslacht aanduiden: biologische sekse ligt aan de basis van m/v
antwoordpatroon (hier vaak gesproken van genderanalyse)
o In welke mate geven biologische mannen of vrouwen door de cultuur bepaalde, dus
gendergekleurde antwoorden?
Emancipatie: vandaag positieve term, maar ooit was dat anders
Waar komt de term vandaan?
• = onder de handen loskomen (letterlijke vertaling)
• In Griekse en Romeinse rechtsysteem betekende dit dat de pater familias vrijwillig afstand
deed van zijn vaderlijk gezag, waardoor een zoon zelf pater familias kon worden
• Mannelijke hoofd van de familie had immers absolute wettelijke en economische macht over
zijn familieleden en slaven
• = zich bevrijden van paternialistische dominantie
• Vandaag: ontvoogdingsstrijd van minderheidsgroepen in de samenleving (ontvoogding kan
perfect vervangen worden door emancipatie)
Wie emancipatie gelijkstelt met vrouwenstrijd of feminisme, verengt dus de betekenis van het woord
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper esnahpr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
