Per module is er een samenvatting op basis van de video's. Hoewel deze steeds maar enkele bladzijdes lang zijn, bezitten ze alle informatie om je voor te bereiden op het examen. Met deze samenvattingen slaag je in eerste zit!
MODULE 9
Wereldsysteemtheorie
1. Ontwikkeling binnen landen kolonisatie
Basis theorie: als je wil weten wat er binnen een land gebeurd, moet je kijken naar
de omliggende landen (bv. kolonisatie Afrika)
o Vaak genegeerd vroeger
Dynamieken tussen soorten landen
o Kernlanden (België Congo koloniseren)
o Semi-periferie landen
o Periferie landen
Economische ontwikkelingen macht arbeidsverdeling
2. Afhankelijkheids- of dependentietheorie
Onderontwikkeling ene land = gevolg overontwikkeling ander land
o (Mate van) ontwikkeling bepaald door buitenwereld
o ≠ traditionele instituties
o = exploitatie door kolonisatie + multinationals
oplossing: onafhankelijkheid
‘socialistische economieën’
3. Wereldsysteemtheorie: Wallerstein
Wereldsysteem
o Wereldmarktsysteem globaal kapitalisme
o Meerdere culturen en samenlevingen
o Geografische en economische arbeidsverdeling
o Wereldimperia 1 politiek bestuur (USSR)
Groot deel vd wereld vormt 1 economisch systeem + politiek door 1
punt bestuurd w
Communisme
o Wereldeconomie gefragmenteerd bestuur (EU)
Kapitalisme moet vrij spel krijgen geen 1 centrale macht mogelijk
Ontstaan
o Toename handel
Specialisatie arbeid
o Doorbraak: regionale kapitalistische markt (Europa/Japan)
Kapitalistische competitie
Dwingt zoektocht naar goedkope afzetmarkt + grondstoffen
Handelaars gaan zelf productie domineren
Zoektocht naar:
Afzetmarkt
Goedkope arbeid en grondstoffen
expansie
geografische arbeidsverdeling
, Nog aan te vullen met handboek
4. Geografische arbeidsverdeling
Kern
o Westen, Japan
o In begin kleine voorsprong in niveau met de rest van de wereld
Kapitalisten konden uit de handen van de koning blijven
steeds verder uitgebouwd
o Geavanceerd
Technologie
Kapitaal
Geschoold personeel
Periferie
o Afrika (Congo)
Kan zelf niet profiteren van de rijkdom
o Grondstoffen
o Goedkope arbeid
Semi-periferie: intermediaire ontwikkeling
o Latijns-Amerika (Brazilië)
o Aziatische landen
ongelijke ruil en uitbuiting
o Afhankelijk van grote bedrijven die investeren
Geen milieuregels, kinderarbeid, lage lonen
deal Congo en China = ongelijke ruiloperatie van koper en
wegeninfrastructuur
Handelsmissies zo gunstig mogelijk voor eigen land
Peru: open pit mijnbouw: rots met erts chemisch vernietigen
vergiftigd gebied
Olieontginning Shell in Nigeria vervuiling van de delta
Ideologisch commitment
o Lokale leidende klasse deel van het systeem
Vele leiders globale zuiden geschoold in het Westen = neoliberale
manier van denken
Militaire, politieke, economische bevrijding in het zuiden
o Olie in Irak dictators
Leiders die olie willen gebruiken voor economische groei w
onderdrukt door heersende machthebbers (blokkade op Cuba)
Semi-periferie breekt dyade ‘kern-periferie’
o G20 landen
o samenwerken tegen kernlanden? niet zelfde belangen
(semi-)periferie kan Westen niet buiten houden
o Machtsongelijkheid in competitief systeem
Nood aan investeringen, technologie, inkomsten van Westerse
landen
o Concurrentie tussen lageloonlanden
o Onwillige lokale leiders tov kapitalisme
Bv. land rijk aan ertsen levert voor bedrijf 80 milj op 10milj om
lokale leiders om te kopen, 70milj voor bedrijf
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bestrecommend2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,46. Je zit daarna nergens aan vast.
