Dit document bevat een uitgebreide samenvatting van de derde onderwijsgroep van het vak Europees- en nationaal constitutioneel recht. Er zijn kleurrijke schema's in verwerkt die helpen bij het leren.
Week 2: EU-besluitvorming en de invloed van nationale parlementen
Taak 1: De gele-kaart procedure
De ‘gele kaart’-procedure is een uitvloeisel van het Verdrag van Lissabon (hoewel niet daarin
geregeld). Nationale parlementen krijgen de mogelijkheid zich uit te spreken over de mate waarin een
voorgenomen EU-besluit voldoet aan het subsidiariteitsvereiste. De procedure roept een aantal vragen
op, zoals: hoe zit het met de andere vereisten uit art. 5 VEU? Sommigen vragen zich af of de manier
waarop een subsidiariteitsbezwaar moet worden ingekleed wel past bij de klassieke rol van
parlementen. Bovendien is het de vraag of de verdeling van ‘stemmen’ in bicamerale stelsels wel recht
doet aan de verhoudingen tussen de beide kamers in het parlement.
a. Leg uit hoe de gele (en oranje) kaart-procedure werkt.
Het Early Warning Mechanism van artikel 7 Protocol nr. 2 (de gele kaartprocedure)
Nationale parlementen hebben het recht om een met redenen omkleed advies naar de voorzitters van
het Europees Parlement, de Raad en de Commissie te sturen, in het kader van het Early Warning
Mechanism (EWM), als zij van mening zijn dat een ontwerp van wetgevingshandeling niet in
overeenstemming is met het beginsel van subsidiariteit (artikel 3 van Protocol nr. 1). De procedure
daarvoor is verder vastgelegd in Protocol nr. 2. Elk nationaal parlement heeft twee stemmen - in
tweekamerstelsels krijgt elke kamer één stem - en wanneer het met redenen omkleed advies ten
minste een derde van die stemmen vertegenwoordigt, is de Commissie, of de instelling waarvan het
ontwerp afkomstig is, verplicht het ontwerp te herzien. Het kan dan het ontwerp handhaven,
wijzigen of intrekken, en het moet zijn besluit motiveren (artikel 7, leden 1 en 2, van protocol nr. 2).
Dit wordt ook wel de gele kaartprocedure genoemd.
Dit mechanisme is bedoeld om de nationale parlementen in staat te stellen ervoor te zorgen dat de
wetgeving van de Europese Unie in overeenstemming is met het subsidiariteitsbeginsel.
Het subsidiariteitsbeginsel in artikel 5 lid 3 VEU beoogt het vermogen van de lidstaten om
besluiten te nemen en maatregelen te nemen te waarborgen en staat interventie van de Unie
toe wanneer de doelstellingen van een actie niet voldoende door de lidstaten kunnen worden
verwezenlijkt.
LET OP! Het gaat hier slechts over gedeelde bevoegdheden, waarbij uiteindelijk nog een
keus moet worden gemaakt waar het betreffende beleid het best geregeld kan worden. Om
dit te bepalen gaat men vaak uit van een Ripple effect; heeft wat jij als lidstaat doet effect
op andere lidstaten? Zo ja, dan kan dit het best op EU-niveau worden geregeld.
Stuk Fromage en Kreilinger
“Is het EWS een politiek of juridisch instrument?”
Benadering 1: Als nationale parlement eenmaal zover komen dat zij een
bezwaar indienen, dan is er ook iets flink mis. Daarbij gaat het vaak niet
slechts om subsidiariteit maar kan er ook sprake zijn van andere haken en
ogen. Dit moet dus ook binnen het enigszins politieke EWS kunnen vallen.
Benadering 2: Bredere bezwaren dan subsidiariteit zijn unlawful onder het
EWS, omdat het daar namelijk niet voor is bedoelt.
Fase 1: De nationale parlementen ontvangen de opgestelde wetgevingshandelingen van de EU
- Vergezeld van gedetailleerde verklaringen, zodat de lidstaten kunnen beoordelen of deze
nieuwe wetgevingshandeling in overeenstemming is met de beginselen van subsidiariteit en
evenredigheid.
Fase 2: De nationale parlementen brengen een met redenen omkleed advies uit.
- Dit moet binnen acht weken worden gedaan.
1
, - In dit met redenen omkleed advies moet worden vermeld waarom zij vinden dat het
ontwerp van wetgevingshandeling niet in overeenstemming is met het
subsidiariteitsbeginsel en naar het EP, de Raad en de Commissie wordt gestuurd.
- Met redenen omklede adviezen zijn er in drie varianten:
1. De individuele mening (van parlementen of kamers)
2. De collectieve mening Een dergelijk met redenen omkleed advies (met ten minste een
derde van de stemmen) omvat het volledige met redenen omklede advies van de
lidstaten die eraan deelnemen. Als de drempel van een derde wordt bereikt, MOET het
ontwerp van wetgevingshandeling worden herzien!
3. Het bijzondere wetgevingsadvies
De oranje kaartprocedure
Als de met redenen omklede adviezen die door de nationale parlementen aan de Europese
Commissie worden voorgelegd, ten minste een gewone meerderheid van de aan hen toegewezen
stemmen vertegenwoordigen - en niet slechts een derde - dan wordt de oranje kaartprocedure
geactiveerd. Wanneer dit gebeurt, kan de Commissie besluiten het voorstel te handhaven, maar zij
moet een met redenen omkleed advies uitbrengen over de redenen waarom zij van mening is dat het
ontwerp in overeenstemming is met het subsidiariteitsbeginsel, dat, samen met de met redenen
omklede adviezen van de nationale parlementen, worden voorgelegd aan het Europees Parlement en
de Raad. Indien ofwel een meerderheid van 55% van de leden van de Raad ofwel een meerderheid
van de uitgebrachte stemmen in het Europees Parlement oordeelt dat het voorstel in strijd is met het
subsidiariteitsbeginsel, wordt het wetgevingsvoorstel niet langer in behandeling genomen (artikel 7,
lid 3, van het Protocol Nee ° 2). Hoewel nationale parlementen het recht hebben om met redenen
omklede adviezen naar de Europese Commissie te sturen wanneer zij een schending van het
subsidiariteitsbeginsel beschouwen, is dit meer een collectief recht dan een individueel recht,
aangezien slechts één parlement - of parlementaire kamer - op zichzelf beperkte invloed op de
voortzetting van het wetgevingsvoorstel van de Commissie.
b. Vormt de gele kaart-procedure, naar uw mening, een effectief middel voor nationale
parlementen om invloed uit te oefenen op het Europese besluitvormingsproces?
Op grond van de onderstaande ‘limits’ van de procedure denk ik niet dat het middel erg effectief is. De
effecten zijn slechts beperkt, aangezien de Commissie kan besluiten het voorstel toch door te zetten en
de drempel is erg hoog. Vooral dat laatste is van belang m.b.t. de rol van nationale parlementen
aangezien zij vaak zeer onafhankelijk van elkaar te werk gaan. Om echt iets te bereiken dienen
nationale parlementen met elkaar te overleggen, hetgeen in de praktijk nogal moeilijk blijkt te zijn.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LisajUM. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.
