Een samenvatting over hoofdstuk 29 'Het centrale zenuwstelsel'. Gemaakt in tabelvorm en bevat plaatjes. Latijnse benamingen zijn dikgedrukt waardoor zij meer opvallen.
Thiememeulenhoff – Samenvatting hoofdstuk 28 ‘het centrale zenuwstelsel’
Grote hersenen -Latijnse benaming > CEREBRUM;
-In de grote hersenen bevinden zich de volgende functies;
*Gevoelens;
*Gedachten;
*Bewuste functies zoals opslaan en terughalen van herinneringen;
*Het uitvoeren van complexe bewegingen ontstaan in de grote hersenen;
*Intelligentie;
*Zelfbewustzijn;
*Creativiteit;
Uitwendige -De grote hersenen bestaan uit twee hersenhelften;
bouw grote *Hersenhelften/ HEMISFEREN;
hersenen -Tussen beide hersenhelften loopt van voren naar achteren een diepe spleet;
*Dit is de LONGITUDINALE FISSUUR;
-Grote hersenen bestaan uit grijze stof;
*De grijze stof ligt aan de buitenkant;
*Vormt de hersenschors/ CORTEX;
-Binnen de cortex zit witte stof in de vorm van banen;
-Hersenschors is sterk geplooid waardoor de oppervlakte groter is;
*Door plooiing van de hersenschors zijn er veel groeven en windingen ontstaan;
-Centrale groeve;
*Verticale groeve die in het midden vanaf de longitudinale fissuur naar de
laterale groeve loopt;
-Laterale groeve;
*Loopt aan de zijkant min of meer horizontaal;
-De groeven vormen de grens tussen de vier functionele delen van de
hersenschors;
-Per hersenhelft zijn er vier kwabben;
Kwabben van
de hersenen
,Thiememeulenhoff – Samenvatting hoofdstuk 28 ‘het centrale zenuwstelsel’
-LOBUS FRONTALIS/ Voorhoofdkwab;
*Bevindt zich aan de voorkant voor de centrale groeve;
-LOBUS PARIENTALIS/ Wandbeenkwab;
*Bevindt zich achter de centrale groeve;
-LOBUS TEMPORALIS/ Slaapbeenkwab;
*Bevindt zich onder de laterale groeve;
-LOBUS OCCIPITALIS/ Achterhoofdkwab;
*Kwab aan de achterkant van de grote hersenen;
Windingen -Voor de centrale groeve ligt een belangrijke winding;
*GYRUS PRECENTRALIS/ precentrale winding;
-Achter de centrale groeve ligt een andere winding;
*GYRUS POSTCENTRALIS/ postcentrale winding;
Inwendige -De grijze stof in de hersenen bestaat uit een aantal delen die elk een bepaalde
bouw grote functie hebben;
hersenen *Die gebieden heten de SCHORSGEBIEDEN;
-Dieper in de grote hersenen liggen enkele grotere zenuwknopen;
*Dit zijn de BASALE KERNEN;
-Sommige van die basale kernen hebben een aparte naam;
*Staartkern / NUCLEUS CAUDATUS;
*Lensvormige kern / NUCLEUS LENTIFORMIS;
Witte stof in de -Aan de binnenkant van de geplooide hersenschors bevindt zich witte stof;
grote hersenen -Dit is in drie functionele delen te onderscheiden;
1.Associatiebanen;
2.Commisuren;
3.Opstijgende- en afdalende banen;
,Thiememeulenhoff – Samenvatting hoofdstuk 28 ‘het centrale zenuwstelsel’
Associatie- -Dit zijn verbindingen tussen de schorsgebieden binnen één hersenhelft;
banen *Door deze banen wordt informatie tussen de schorsgebieden uitgewisseld;
Commisuren -Dit zijn banen tussen beide hersenhelften;
*Kruisten mediaan wel;
-De belangrijkste commisuur is de hersenbalk;
*De hersenbalk wordt ook wel de CORPUS
CALLOSUM genoemd;
*Bevindt zich onder de longitudinale fissuur;
-Via de commisuren kan informatie tussen de
hersenhelften uitgewisseld worden;
Opstijgende- en -Verbinden de grote hersenen met de lager gelegen delen in het centraal
dalende banen zenuwstelsel;
-Opstijgende banen zijn SENSIBELE AXONEN;
-Afdalende banen zijn MOTORISCHE AXONEN;
*Er zijn twee typen afdalende banen;
1.Piramidebanen;
2.Extramiramidale banen;
*CNS > Central Nerve System;
Piramidebanen -Beginnen in de precentrale winding;
*Hebben een groot piramidevormig cellichaam met een lange axon;
*Axonen lopen in een bundel naar het ruggenmerg;
Extrapiramidale -Bestaan uit alle motorische axonen die buiten de piramidebanen liggen;
banen *Deze extrapirimidale axonen verlopen minder in bundels;
Binnenste -Tussen de basale kernen en lager gelegen tussenhersenen liggen banen die van
kapsel onderuit in de richting van de hersenschors breed uitgewaaierd zijn;
*Deze banen vormen een vezelband;
*De binnenste kapsel heet de CAPSULE INTERNA;
-Dit bevat axonen van de efferente piramidebanen en van de afferente
sensibele banen;
Efferent -Efferent betekent afvoerend;
Afferent -Afferent betekent toevoerend;
Motoriek en -Schorsgebieden voor de centrale groeve hebben te maken met bewuste
, Thiememeulenhoff – Samenvatting hoofdstuk 28 ‘het centrale zenuwstelsel’
sensoriek bewegingen;
*Ook wel motoriek;
-Schorsgebieden achter de centrale groeve spelen een rol bij de sensoriek;
*Sensoriek is de bewustwording van de waarneming door de zintuigen;
Motorische -Schorsgebieden die een functie hebben bij de motoriek van het lichaam;
schorsgebieden -Je hebt de primaire en secundaire motorische schors;
Primaire -Gebied van de precenterale winding bevindt zich de primaire motorische
motorische schors;
schors -In dit schorsgebied liggen piramidevormige cellichamen van de zenuwcellen die
de skeletspieren aansturen;
*Regelen dus de ANIMALE (willekeurige) motoriek;
-Axonen vormen de eerder genoemde piramidebanen;
-Ter hoogte van het verlengde merg kruisen de piramidebanen van de
hersenhelften;
*De linker hersenhelft stuurt de rechter lichaamshelft, en weer andersom;
Somatotopie -Skeletspieren blijken elk hun eigen plaats in de primaire schors te hebben;
*Somatotopie is de plaatsbepaling;
-Zie de afbeelding ‘het motorisch mannetje’/ motorische homunculus;
Secundaire -Dit is een groot schorsgebied in de voorhoofdskwab voor de primaire
motorische motorische schors;
schors *Omdat het VOOR de primaire schors ligt heet het ook wel de PREmotorische
schors;
-Hier liggen zenuwcellen die actief zijn bij coördinatie van vaak ingewikkelde en
aangeleerde bewegingen waarbij veel spieren worden aangestuurd;
-In dit schorsgebied ligt ook het spraakcentrum van BROCA;
Spraakcentrum -Bevindt zich in de secundaire motorische schors;
van Broca *VOOR de precentrale winding en vlak BOVEN de laterale groeve;
-Dit spraakcentrum bevat de patronen voor de juiste besturing van spieren die
bij de spraak zijn betrokken;
-Dit spraakcentrum bevindt zich maar in ÉÉN hersenhelft;
*Bij linkshandige in de rechter, en weer andersom;
Sensorische -Dit zijn vrijwel alle schorsgebieden ACHTER de centrale groeve en ONDER de
schorsgebieden laterale groeve;
-Ook deze schorsgebieden zijn verdeeld in primaire- en secundaire sensorische
schorsgebieden;
Primaire -Dit schorsgebied ontvangt informatie uit de zintuigen van het lichaam;
sensorische -Een belangrijk deel bevindt zich in de postcentrale winding;
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anne-wilvanbeelen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
