Dit document is een samenvatting van alle hoorcolleges van inleiding strafrecht . Het bevat de belangrijkste informatie en met dit document heb ik dit vak gehaald. Succes!
Inleiding Strafrecht Hoorcolleges
Week 1
Het commune strafrecht: het gewone.
Bijzondere strafrecht
Strafrecht is een rechtsgebied vol paradoxen en dilemma’s.
Er is altijd kritiek op het strafrecht en dus is het heel lastig.
Repressief: het kijkt terug op wat er gebeurd is en hoe je daarop moet reageren.
Preventief: we stellen zaken strafbaar zodat mensen het dan niet doen, dus het strafrecht
kijkt vooruit.
Je hebt te maken met een daad en een dader en hier kunnen veel tegenstrijdigheden in zitten
(iemand pleegt een moord maar dit is onder invloed van een stoornis: paradoxen).
Het strafrecht is een rechtsgebied dat beschermt en begrensd – weer paradox.
Het strafrecht is ‘tijd - plaats - cultuur’ bepaald.
Doel:
Preventie: je stelt iets strafbaar zodat mensen het niet meer gaan doen.
Vergelding
Normbevestiging
Op strafrechtelijke titel
Genoegdoening
Veiligheid
Strafrecht als publiekrecht
Geeft recht tot straffen aan overheid (ipv slachtoffer), is vaak een inbreuk op een
mensenrecht
Is afdwingbaar: ook als je niet wilt, kan het gebeuren
Is niet onbegrensd, want:
Legaliteitsbeginsel
Belangrijkste doel is eigenlijk duidelijkheid verschaffen (aan de burgers en de overheid): wat mag wel
en wat mag niet?
Het legaliteitsbeginsel bestaat uit 4 aspecten:
1. Lex certa: de wet moet duidelijk zijn.
2. Lex scripta/geen gewoonterecht: de wet moet opgeschreven zijn
3. Verbod van terugwerkende kracht: iets wat je nu doet en pas strafbaar is over een paar
weken, dan kun je hier niet voor worden gestraft.
4. Verbod van analogie: het is verboden om feiten die niet zwart op wit strafbaar zijn gesteld,
toch onder een strafbaar feit te brengen.
Legaliteitsbeginsel kan ook een obstakel zijn, omdat er ontwikkelingen plaatsvinden door de tijd en
dan moet de wet weer worden aangepast. Dit proces duurt soms best lang en in die tijd kunnen
criminelen hun gang gaan.
Wetboek van strafrecht (materiële strafrecht): bestaat uit 3 boeken/delen:
1. Algemene regels
2. Misdrijven
3. Overtredingen
Art. 1 Sr: materieelrechtelijke legaliteitsbeginsel
--> ‘Wettelijke strafbepaling’
Hiermee wordt niet enkel de formele wet (gever) mee bedoeld
Ook lagere overheden zoals gemeentes mogen strafbepalingen maken - APV
, Niet alleen wetten in formele zin, maar ook vormen van gedecentraliseerde wetgeving
kunnen dus strafbepalingen bevatten
Wetboek van strafvorderingen (formele strafrecht/strafprocesrecht): hierin staan alle procedures,
dus wat de overheid wel en niet mag. Dus dit is om te voorkomen dat de overheid zijn macht
misbruikt.
Art. 1 Sv: formeelrechtelijk legaliteitsbeginsel
‘Bij de wet voorzien’: moet een wet in formele zin zijn (moet door de 1e en 2e Kamer zijn gegaan).
Een lagere overheid, zoals de gemeente Leiden, mag wel een gebod of verbod opnemen in de APV,
maar niet iets procedureels.
Kennisclips
Opbouw arrest
Stap 1:
Feitelijke gegevens
Essentie – korte samenvatting van de zaak
Stap 2:
Voorgaande uitspraak (bewezenverklaring en uitspraak) – je bekijkt wat er precies is
gebeurd, de gegevens van de verdachten worden beschreven, je leest wat er precies met de
zaak is gebeurd en je leest de beslissing van het Hof (dus niet die van de Hoge Raad).
Cassatiemiddel - klachten over het arrest van het Gerechtshof – advocaat geeft aan wat de
reden is dat hij het niet eens is met de uitspraak van het Hof.
Stap 3:
Hoge Raad (beoordeling en beslissing) - oordeelt niet over de feiten, alleen over de vraag of
de lagere rechter het recht goed heeft toegepast en zijn uitspraak goed heeft uitgelegd.
Onderdeel wordt rechtsoverweging genoemd
Hoe is een rechterlijke uitspraak opgebouwd? - Annotatie
In de noot geeft de annotator (al dan niet kritisch) commentaar op de uitspraak.
Sommige overwegingen worden in de noot duidelijker, dan wel in makkelijkere woorden,
uitgelegd door de auteur van de noot.
De noot is geen onderdeel van de uitspraak!
Wat is de beste manier om een arrest te bestuderen?
Een algemeen advies voor het lezen van een arrest is het volgende:
Bekijk van welke rechterlijke instantie de uitspraak afkomstig is
Procesdeelnemers
1. Verdachte:
Als verdachte wordt voordat de vervolging is aangevangen, aangemerkt degene te wiens
aanzien uit feiten of omstandigheden een redelijk vermoeden van schuld aan een strafbaar
feit voortvloeit - art. 27 lid 1 Sv
Daarna wordt als verdachte aangemerkt degene tegen wie de vervolging is gericht - art. 27
lid 2 Sv
Rechten:
Zwijgrecht - art. 29 lid 2 Sv
Recht op rechtsbijstand - art. 28 Sv
Recht op kennisneming van processtukken - art. 30 Sv
2. Politie
Belast met de opsporing van strafbare feiten
Hulpofficier van justitie - art. 146a Sv
Verhoor door de recherche
3. Raadsman
, De verdachte heeft het recht om zich, overeenkomstig de bepalingen van dit wetboek, te
doen bijstaan door een raadsman - art. 28 lid 1 Sv.
4. Rechter-commissaris
Rechter in het vooronderzoek
De rechter-commissaris is de enige autoriteit die de bewaring van een verdachte mag
bevelen - art. 63 Sv. Denk aan evt advies van de reclassering.
Uitvoeren van onderzoekshandelingen zoals het verhoren van getuigen
Toezicht op de voortgang van het opsporingsonderzoek - art. 180 Sv
5. Openbaar Ministerie
De officier van justitie bij het arrondissementsparket is belast met de vervolging van
strafbare feiten waarvan de rechtbank in het arrondissement kennisneemt - art. 9 lid 1 Sv
Versturen van een dagvaarding
6. Getuige
Horen bij de politie
Horen bij de rechter-commissaris – verplichting verschijning - art. 213 Sv
Horen bij de rechter op zitting
Verschoningsrecht - art. 219 Sv
7. Slachtoffer
Slachtoffers hebben bepaalde rechten in het strafproces. Deze rechten zijn opgenomen in -
art. 51a Sv t/m 51g Sv.
Bijvoorbeeld: voegen als benadeelde partij - art. 51f Sv
Bijvoorbeeld: spreekrecht - art. 51e SV
8. Deskundige
Bekijk art. 51i t/m 51m Sv
9. Rechtbank
Kantonrechter - art. 382 Sv
Kinderrechter
Politierechter - art. 368 Sv
Meervoudige kamer - art. 369 lid 2 Sv
Week 2
De vraag “Welke straf heeft ie gekregen?” is het eindpunt van het hele proces.
Pyramide:
3. Uitspraak
2. Rechterlijke beslissing
1. Voorwaarden voor strafbaarheid
!Materiële deel!
Kenmerken Wetboek van Strafrecht:
Leerstukken (Algemeen deel) en delicten (Bijzonder deel)
De leerstukken worden vaak niet uitgewerkt in de wet --> belangrijke rol voor jurisprudentie
en dogmatiek
Uitgangspunt: vrije wil (indeterminisme) - iemand kiest er dus zelf voor om iets te doen.
Van oudsher een sterke nadruk op de individuele gedraging (maar: steeds meer nadruk op
het collectief en de voorfase van de eigenlijke gedraging - er wordt meer gekeken naar
dingen die dreigen te gebeuren)
Structuur van strafbepalingen:
Artikel 287 Sr
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmagoedkoop. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
