LDV216VN1 Veevoeding en Diergezondheid 2020-2021 P2
Theorie Elgersma rantsoenberekening
Rantsoenberekening
Doel: balans/evenwicht tussen:
Voerbehoefte dier → voeraanbod
Op basis van: voedernomen voederwaarden
herkomst: CVB-tabbelenboek Eurofins Agro, ALNN, CVB
resultaat: een berekend rantsoen
vervolgens: geladen, gevoerd, opgenomen en benut rantsoen
Regulatie voeropname
Voeropname wordt gereguleerd door de hypothalamus
vier reguleringsmechanismen:
• Fysische regulering
• Thermostatische regulering
• Chemostatische regulering
• Lipostatische regulering
Fysische regulering:
- Druk op de penswand
- Meer druk = lagere voeropname
- Afhankelijk van: pens inhoud, passagesnelheid v/h voer
Thermostatische regulering
- Temperatuur remt voeropname
- Hoge omgevingstempratuur = lagere voeropname
- Afhankelijk van: omgevingstempratuur
Chemostatische regulering
- Regulering op basis van concentratie chemische stoffen in het bloed
- Een hogere concentratie = een lagere voeropname
- Afhankelijk van: vetzurenconcentratie in het bloed
Lipostatische regulering
- Opbouw of mobilisatie van vet
- Opbouw van vet = lagere voeropname
- Afhankelijk van: beschikbare energie
Factoren die de voeropname beïnvloeden
• Voer gebonden factoren:
- Verteerbaarheid, deeltjesgrootte, droge stof%, smakelijkheid
• Dier gebonden factoren:
- Gewicht, lactatiestadium, drachtigheidsstadium, conditie
• Milieu gebonden factoren:
, - Klimaat, (tempratuur, regen, wind) beschikbaarheid v/h voer
Koe model 1987
Eerste koe model was gebaseerd op:
• De FH koe in plaats van de HF koe
• Meetmelk en VEM
• Voeropname van een 8000 kg meetmelk koe = voeropname van een 7000 kg meetmelk koe,
alleen fractie hoger
• Idem voor ruwvoer met 900 VEM t.o.v. 800 VEM
• Hoeveelheid krachtvoer verdrong ruwvoer in getrapte fasen
• Rantsoenen waren simpel
• Gebaseerd op TKT van 365 dagen
Koe model 2002
Nieuw koe model 2002/2007
Wat is er veranderd?
Vorige model is volledig losgelaten en er zijn nieuwe begrippen voor in de plaats gekomen.
• VOC: Voer Opname Capaciteit: de mate waarin een koe instaat is om voer op te nemen
, • VW: Verzadigings Waarde: de mate waarin een voeder beslag legt op de voeropname
capaciteit
• TDSO: Totale Droge Stof Opname
Voer opname capaciteit – VOC
Bepaald door koe factoren:
• Ras
HF Jersey MRIJ FH Simmentaler
100% 75-80% 90-95% 95-100% 115-120%
• Lactatienummer
• Dagen in lactatie
• Dagen drachtig
• ‘’lactatieleeftijd’’ = lactatie nummer – 1 + dagen in lactatie/365
Verzadigingswaarde
• De verzadigingswaarde van een product wordt bepaald door:
- Pens vulling
o DS, RC, celwanden, pasagesnelheid
- Opname snelheid
o DS, RC, celwanden
- Metabole regulatie
o RC, celwanden, zetmeel, suiker, RE, NH3
- Smakelijkheid
o RAS, RE, suiker, NH3, fermentatieproducten
• Ieder product heeft zijn eigen VW!
VW graskuil
VW snijmaïs
, VW krachtvoer
- Graskuil heeft een hoge verzadigingswaarde
- Mengvoeders hebben een lage verzadigingswaarde
Totale Droge Stof Opname
• TDSO (in kgds) =
Voer Opname Capaciteit/ Verzadigings Waarde
Rantsoenberekening
Voorbeeld berekening:
Hoeveel kgds graskuil (met VW =1) neemt een vaars op die 120 dagen in lactatie is?
TDSO = VOC/VW
= 13,5 : 1,0 = 13,5 kgds
Voorbeeld berekening:
Wat is de opname in kgds (TDSO), van een 2e kalfskoe, 60 dagen in lactatie?
de koe krijgt een gemengd rantsoen van:
60% ruwvoer (50% graskuil en 50% snijmais) en 40%krachtvoer
gegeven: VOC = 15,4
VW/ kgds graskuil = 1.0
VW/ kgds snijmais = 0.80
VW/ kgds krachtvoer = 0.32
• Totale droge stof opname voor 2e kalfskoe 60 dagen in lactatie wordt: VOC/VW = 15,4 : 0,67
= 23 kg ds
• Hoeveel kg ds graskuil, maïskuil neemt de koe dan op?