GESCHIEDENIS
HISTORISCHE CONTEXT DE REPUBLIEK
LUTHER EN DE REFORMATIE. In het begin van de 16e eeuw heeft
Maarten Luther kritiek op de katholieke kerk:
De katholieke kerk was te veel bezig met roem, rijkdom en
macht.
De katholieke kerk had allerlei zaken bij het geloof
bedacht, die niet in de bijbel stonden en niet bij het geloof
hoorde.
De paus was niet alleen hoofd van de kerk, maar ook
staatshoofd. De paus had geestelijke en wereldlijke macht.
De kerk deed aan handel in aflaten: als je een zonde had
begaan moest je de katholieke kerk betalen om vergeven
te worden. Je kon je plekje in de hemel kopen.
Geestelijken waren slecht opgeleid en onwetend.
Volgens de katholieke kerk had je geestelijken nodig om in de
hemel terecht te komen. De geestelijken waren de
contactpersonen tussen God en de gewone personen. De
katholieke geestelijken hadden relikwieën en erediensten bij
het geloof bedacht. Luther vond dit allemaal niet nodig. Het
enige wat je nodig had om in de hemel te komen was het
volgen van de bijbel. De bijbel moest volgens Luther in de
volkstaal worden verspreid. (De bijbel was in West-Europa
alleen in het Latijns toegestaan, veel mensen konden geen
Latijn).
De Protestantse boodschap werd verspreid via de nieuwe
media: de pamflet en het boek. De boekdrukkunst was net
doorgedrongen in Europa, daardoor kon Luther zijn boodschap
veel sneller verspreid worden dan eerdere boodschappen waar
ook kritiek geleverd werd op de katholieke kerk. Luther was niet
de eerste.
In het Duitse rijk, waar Luther leefde, groeide de aanhang van
Luther sterk. Het Duitse rijk bestond uit kleine losse staatjes
die allemaal hun eigen vorst hadden. De baas over het Duitse
rijk was Karel V, een overtuigende katholiek. Volgens Luther
mocht de vorst het geloof voor zijn onderdanen bepalen.
Daarom steunden veel vorsten de ideeën van Luther en Karel V
kreeg minder macht in het Duitse rijk. In 1521 was de Rijksdag van
Worms. Karel V riep Luther op om in Worms te verschijnen.
, Luther moest zijn ideeën herroepen/terugtrekken. Luther
weigerde. De paus zette Luther in de ban en Karel V verklaarde
Luther vogelvrij: iedereen mocht Luther doden zonder daar
vervolgt voor te worden. Luther verstopte zich in een kasteel
van een Duitse vorst en werd niet vermoord.
Luther herriep zijn ideeën niet en er kwam een scheuring in de
christelijke kerk: de katholieken en de protestanten. Luther
kreeg steun van Duitse vorsten.
Hij schreef Duitse vertalingen van de bijbel. Er ontstonden
godsdienstoorlogen in het Duitse rijk. Sommige Duitse vorsten
steunden de paus, sommige vorsten steunen Luther.
In 1555 was de Vrede van Augsburg. Er werd vrede gesloten tussen
de protestantse Duitse vorsten en Karel V. Er werd besloten dat
de vorst in een bepaald gebied bepaalde welk geloof daar was.
Karel V vond dat zelf niks, maar hij moest wel instemmen
omdat de oorlogen al heel lang duurden
DE CENTRALISATIEPOLITIEK VAN KAREL V. Het bestuur in de
Nederlanden in de Middeleeuwen zag er als volgt uit:
Er werd gebruik gemaakt van het feodale leenstelsel. De
leenheer was de Duitse keizer of de Franse koning. Het
zuidwesten van de Nederlanden was in handen van de
Franse koning, de rest van Nederlanden was in handen
van de Duitse keizer.
Per gewest werd er een graaf/hertog gekozen die als
leenman diende. Graven en hertogen verdeelde hun
gebied weer onder achterleenmannen van de lage adel.
De steden kwamen ondertussen ook op en die kregen
steeds meer macht.
Duitse keizer en Franse koning hadden weinig te zeggen in
de Nederlanden. De graaf of hertog regeerden samen met
de Gewestelijke staten: vertegenwoordigers van de
geestelijkheid, de adel en de steden. Zij besloten samen
wat er moest gebeuren. Er was geen sprake van een
centraal bestuur, maar grote zelfstandigheid van de
gewesten. (In Zeeland waren de zaken bijv. anders
geregeld dan in Utrecht of Vlaanderen).
In de 15e en 16e eeuw werd in de Nederlanden de positie van de
stedelijke burgerij sterker. Dit kwam door de toename van de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bkarseboom. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
