Natuurbehoud-duurzaamheid en plantendiversiteit
Morfologie van planten
Vernacular names: namen van planten in verschillende landen
Volgorde plant beschrijving:
• Habitas
• Leafs
• Inflorencence
• Flowers
• kelk
• Crona (kroon)
• Meeldraden
• Stamper
Modulaire opbouw:
onderaan wortel die groei vanuit apicaal meristeem (heeft beschermde kap). Uit hoofdwortel kunnen
zijwortels groeien. Stengel uit nodes (knopen) en internoders, bovenaan meristeem. In oksel een
knop met bloemmeristeem, vanuit daar kan een tak groeien.
Wortel: opname water mineralen, verankering en ondersteuning en opslag voedingsstoffen (radijs).
Type: penwortel (Taproot), vertakt wortelstelsel (fibrous), steltwortels (prop, mangrove). Adventief
wortels zijn wortels die niet vanuit de hoofdwortel maar uit de stengel vb.
Plankwortels zijn dunnen platte steltwortels voor extra steun.
Bladstand:
• alternate/verspreid: bladeren om en om
o spiral/spiraalsgewijs: in spiraalvorm (wordt niet vaak genoemd)
o distichous/tweerij-ig : bladeren in een vlak
• opposite/tegenover: bladeren tegenover elkaar
o decussate/kruisgewijs (bladeren 90graden t.o. van elkaar -> kruis)
o nodecussate/niet kruisgewijs
• whorled/kransstandig: blaren in een cirkel.
• Alternatieve vorm:
o Fasciculate: bij gynospermen (bladeren vanuit 1 punt)
,Bladvorm:
Driptip: puntje aan het blad, water afvoeren
lijnvormig (langgerekt), langwerpig (vierkant
afgeronde hoeken), ovaal, rond, eirond (petiole
onderkant), driehoekig, hartvormig (als petiole
andersom, omgekeerd hartvormig).
Alternatieven: spiesvormig, geoord, pijlvormig,
liervormig, peltaat
Bladvoet en blad top ook apart te beschrijven.
Insnedingen in blad van ondiep naar diep: lobbig, veerspletig, veerdelig. Ook wel handlobbig,
handspletig en handdelig genoemd in stervormige bladeren. Als insneden ingesneden zijn heet het
dubbel veerdelig of drievoudig veerdelig (insneidingen lopen niet tot aan raches (hoofdstengel),
anders samengesteld blad). Ook wel handvormig samengesteld in sterbladeren.
Samengestelde bladeren (compound), elk blad heeft in de oksel een knop, knop vind je niet in de
oksel van een deelblad. Stipule (steunblaadjes) ook alleen aan de basis. Wanneer knop en stipule zijn
afgevallen blijft litteken over.
Als een blad een eindblad heeft: heet het oneven geveerd, met eindblad even geveerd
Bladeren met 3 bladeren: drietallig samengesteld (weet niet of het oneven geveerd is of handvormig)
,Bladrand/margin:
Wanneer een blad (vb. beuk) een gegolft
bladoppervlak heeft heet dit ondulerend
Nervatuur:
• Net nervig:
o veernervig: hoofd nerf met
zei nerven
o handnervig: veel nerven
vanuit 1 punt
o termate-netted: 3 nerven
van een punt (in Nederlands
gewoon veernervig)
• Dichotoom: nerf in 2 sub nerven
• Parrallel nervatuur: gaan fijne nerven
tussen dwars op hoofdnerf (bij veel
grassen)
Indumentum (beharing):
• sterharen: topjes uitgesplitst
• viltig (tomentulose): blad voelt
als vilt
, Bloeiwijze:
Bractea: blaadje aan begin bloeiwijze, bracteole halverwege bloeiweize
• Eindige bloeiweize met gevorkt bijscherm: 3 bloemen, kan niet verder
ontwikkelen. Kan wel zijtakken maken.
o schroef (bractea aan 1 kant)
o schicht (bractea omwisselt)
o Waaier: bloemen in een vlak
• Oneindige bloeiweize: geen eindbloem, vanuit centrale as vertakkingen
o Aar, zittende bloemen (geen bloemsteel)
o Tros (aarpluim), bloemen hebben stengel
o Schermvormige tros (bloemen in een vlak)
• Scherm: alle bloemen op vertakkingen in een vlak,
kan zowel eindig als oneindig zijn. Kijk naar
ontwikkelingsstadium van bloem (jonge bloemen in
het midden -> eindig, jongen bloemen buiten ->
oneindig)
Combinaties mogelijk:
Bijzondere bloeiwijze:
Katje: worm van aar (eenslachtig)
spadix: alleen aracea, met een groot schubblad
vijg
hoofdje
Huizigheid:
aantal geslachten dat je kan vinden:
beide geslachten -> eenhuizig
eenslachtige bloemen en op iedere plant maar
1 geslacht -> tweehuizig
Bloem:
bloembodem: alle bloemorganen steunen hierop
stamper: vruchtbeginsel, steil, stampel
Symmetrie:
• biradiaal (minst voorkomend): op 2 manieren in 2e te
delen
• actinomorf: op meerdere manieren in 2e te delen
• zygomorf: maar op 1 manier in 2e te delen
Bloemdek bladen: niet duidelijk uit te maken of een
plant een kelk en een kroon heeft
