In dit thema leer je over het huis van de dieren. Ecologie is de tak van de biologie waarin de relaties
tussen organismen en hun milieu worden bestudeerd.
Hoofdstuk 7
Par 1
Abiotische factoren – niet levende factoren die invloed hebben op de levende natuur.
Deze factoren bepalen de randvoorwaarden(de eisen waaraan moet worden voldaan om een
specifiek proces plaats te kunnen laten vinden) voor het leven van allerlei soorten
Biotische factoren- levende factoren die invloed hebben op de levende natuur
Ecosysteem-Een systeem van levende organismen die een wisselwerking hebben met elkaar en met
hun omgeving. Binnen een begrenst gebied
Dynamiek : de aantallen van de aanwezigen soorten wisselen voortdurend, mede door de steeds
wisselende abiotische factoren zoals temperatuur en lichtintensiteit.
Fosfaten en nitraten- voedingsstoffen voor planten
Kantelpunt :de mate van verstoringen in het ecosysteem. Door te grote verstoringen in een
ecosysteem kan het heersende evenwicht worden verstoord.
Par 2
Elk organismen wordt beïnvloed door zijn milieu. In de ecologie worden relaties tussen organismen
en hun milieu bestudeerd op verschillende organisatieniveaus
Alles wat leeft kan opgedeeld worden in verschillende niveaus van organisatie. Dit worden de
organisatieniveaus van de levende natuur genoemd. Hiermee kan elk organisme worden uitgesplitst
tot het kleinste detail. Van molecuul tot biosfeer
Biosfeer – deel van de aarde en de dampkring dat door organismen worden bewoont. Systeem aarde
Individu – een organisme op zichzelf
Populatie- een groep van één soort in een gebied met een onderling verband, groep individuen van
dezelfde soort in een bepaald gebied die zich onderling voortplanten.
Sommige populaties werken samen tegen vijanden of verzamelen samen voedsel of vangen prooien.
Buiten dat alleen individuen emergente eigenschappen kunnen hebben, hebben populaties dat ook.
Voorbeelden hiervan zijn : dichtheid, geslachtsverhouding, geboortecijfer, sterftecijfer.
Levensgemeenschap – de verzameling van alle organismen die in het ecosysteem leven. Ook hier
vind je emergente eigenschappen zoals biodiversiteit ( verscheidenheid in soorten) en complexiteit
( de ingewikkeldheid van relaties tussen soorten.
Genoom- verzameling van alle verschillende DNA moleculen in een cel
Ecogenomica- doen onderzoek naar genen en stellen de ecologie van soorten vast, onderzoeken
onderlinge relatie met biotische en abiotische factoren
Par 3
Elk individu is op meerdere manieren aangepast aan het milieu waarin het leeft
, Tolerantie- het vermogen van organismen om schommelingen in een abiotische factor te verdragen
Iedere soort heeft op aarde een bepaald verspreidingsgebied ( areaal), het gebied waar deze soort
voorkomt, dit gebied kan vergroot/ verkleint worden of verplaatsen.
Tolerantiegrens – uiterste waarde waarbij individuen van een soort kunnen overleven, deze
abiotische factor werkt dan als beperkende factor.
Tolerantiegebied -Gezamenlijke waarden van een milieufactor waarbij individuen van een soort
kunnen overleven.
Optimumkromme - Een kromme (curve) waarbij het verband tussen een factor en een activiteit is
uitgezet. Afbl 12
Het verspreidingsgebied van een soort die op het land leeft hangt samen met het klimaat in dat
gebied
Klimaat- combinatie van verschillende abiotische factoren: temperatuur, licht, water en wind.
Voor waterorganismen spelen vooral de abiotische factoren zoals temperatuur, zuurstofgehalte,
zoutgehalte, licht en stroming een belangrijke rol
Er zijn op aarde grote gebieden waarin het klimaat vrijwel overeen komt
Macroklimaat- Een groot gebied op aarde, waarbinnen (vrijwel) hetzelfde klimaat heerst
In ene gebied met hetzelfde macroklimaat kunnen echter op verschillende plaatsten grote
verschillen bestaan in temperatuur, licht, wind en neerslag. Zelfs binnen één ecosysteem zijn die
verschillen er. Elk perkje van een ecosysteem heeft een eigen microklimaat (de omstandigheden op
een kleine schaal anders zijn dan je op basis van het klimaat zou verwachten).
Temperatuur heeft grote invloed op organismen.
Chemische processen in organismen worden geregeld door enzymen ( deze zijn afhankelijk van
temperatuur)
Dieren met een constante lichaamstemperatuur hebben een grot tolerantiegebied voor
temperatuur.
Om temperatuur op peil te houden gaan sommige dieren trekken en anderen doen een winterslaap
Planten hebben licht nodig voor fotosynthese.
Zonplanten groeien het best bij een hoge lichtintensiteit, ze komen vooral voor op open veld met
weinig schaduw, bvb woestijn en steppen
Schaduwplanten groeien het best bij een beperkte lichtintensiteit. Ze komen op schaduwrijke
plaatsen voor bvb in loofbossen
De daglengte ( de tijd dat de zon boven de horizon staat) heeft ook een grote invloed op planten en
dieren en vooral op voortplanting
De beweging van lucht is vooral van invloed op planten. Bij windbloemen zorgt de wind voor
bestuiving, en ook voor het verspreiden van zaden. Deze planten bezitten aanpassingen om
uitdroging tegen te gaan ( want door de wind verdampt het water sneller uit de bladeren). De
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper raynacaitlin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.