Samenvatting
samenvatting Biologie voor jou havo 4 hfst 5 evolutie
samenvatting Biologie voor jou havo 4 hfst 5 evolutie
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 5Par 1
Domeinen : bacteriën, archea, Eurkaryoten
Rijken: schimmels, planten, dieren, ( protisten)
Indeling in rijken wordt gebaseerd op vier kenmerken:
Celtype ( prokaryoot, eukaryoot)
Wel of geen celwand
Aantal cellen ( een of meercellig)
Voedingswijze ( autotroof/ heterotroof
Organel – deel van cel
Organische stoffen komen van organismen of van producten van organismen
Anorganische stoffen, komen zowel in organismen als in de levenloze natuur voor.
Autotroof, zelfvoedend
Heterotroof, een ander nodig hebben voor voedsel
Verdeling dieren rijk
Stam
Klasse
Orde
Familie
Geslacht
Soort
Organismen die veel op elkaar lijken hoeven niet perse van dezelfde soort te zijn. Ze behoren tot
dezelfde soort als ze in staat zijn zich onderling voort te planten en daarbij vruchtbare nakomelingen
te krijgen.
Populatie, groot van dezelfde soort in een bepaald gebied die samen een
voortplantingsgemeenschap vormen
Linnaeus heeft de wetenschappelijke naamgeving op gezet. Hij voerde de binaire naamgeving in.
Iedere soort kreeg een geslachtsnaam en een soortaanduiding
Geslachtsnaam voorop en met een hoofdletter, soortaanduiding er achter en met een kleine letter.
Par 2
De indeling van de drie domeinen is onder andere gebaseerd op het onderzoek van RNA van een
groot aantal organismen. De archea worden in een apart domein geplaats omdat ze deels
overeenkomsten hebben met bacteriën en deels met eukaryoten. De Archea is prokaryoot maar
delende eigenschap met eukaryoten is dat het DNA naar een eiwit wordt vertaald. Het domein
archea is wel klein er zijn slecht enkele honderden soorten
, Bacteriën worden ook wel bacillen genoemd, ze hebben geen kernmembraan geen mitochondriën en
geen endoplasmatisch reticulum, sommige bacteriën bezitten trilharen of zweepharen waarmee ze
zich voort kunnen bewegen.
Bij veel soorten bacteriën bestaat het erfelijk materiaal slecht uit één kringvormig chromosoom.
Sommige soorten hebben daarnaast nog kleinere, kringvormige chromosomen ( plasmiden). Doordat
deze chromosomen los in het cytoplasma liggen zijn ze makkelijker bereikbaar voor enzymen.
Hierdoor zijn bacteriën zeer goed geschikt voor de toepassing van de recombinant-DNA-techniek.
Met deze techniek worden bacteriën gebruikt bij de productie van geneesmiddelen en hormonen.
Maar sommige bacteriën worden ook zonder deze techniek gebruikt, bvb in voedingsmiddelen zoals
kaas,yogurt en zuurkool of voor wasmiddelenenzymen of waterzuivering. Bij deze toepassingen
wordt er voor gezorgd dat de omstandigheden zo goed mogelijk zijn, optimalisering.
Bacteriën planten zich voor door deling.
Pathogene bacteriën : bacteriën die ziekten kunnen veroorzaken.
De meeste bacteriën voeden zich met resten van dode organismen. Hierbij worden organische
stoffen omgezet in anorganische stoffen.
Cyanobacteriën vormen een aparte groep binnen het rijk van de bacteriën. Ze bevatten chlorofyl en
blauwe pigmenten. Ze komen voor in allerlei milieus, water, land. Soms komen ze in zulke grote
groepen/aantallen voor dat hert water een blauwgroene kleur heeft. Dat noemen we waterbloei. Op
het land zitten ze op boomstammen en rotsen.
Par 3
Eukaryoten: schimmels, dieren,planten,protisten
Protisten vormen een zeer heterogene groep, sommige kenmerken passen bij planten, andere bij
dieren.
Schimmels voeden zich met dode resten van organismen, net als de meeste bacterien.
Een of meercellig, meercellige schimmels bestaan meestal uit lange schimmeldraden
Ze planten zich voort door sporen, deze ontstaan bij de meeste schimmels aan de uiteinden van de
dragen die omhoog groeien. Bij andere schimmels ontstaan sporen in speciale organen.
Planten zijn autotroof door de chloroplasten
Planten hebben 5 stammen:
Wieren ( algen) (eencellig)
Mossen
Paardenstaarten
Varens
Zaadplanten
Naaktzadigen ( zaden tussen de schubben van kegels) de bladeren van deze planten zijn meestal
naald of schubvormig
Bedektzadige ( zaden uit zaadbeginsels die in vruchtbeginsels zitten) bladeren van deze planten zijn
meestal plat
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper raynacaitlin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 49497 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen