Samenvatting
samenvatting Biologie voor jou havo 5 hfst 5 transport
samenvatting Biologie voor jou havo 5 hfst 5 transport
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 5 transportPar 1
De cellen in ons lichaam hebben voortdurend zuurstof nodig. Je hart zorgt ervoor dat het bloed
stroomt en stoffen transporteert in je lichaam.
Bij een hartstilstand staat het hart vaak niet echt stil, de kamers van het hart kunnen snel en
ongecontroleerd vibreren. Het hart pompt dan niet meer effectief en de bloedstroom stopt en zo ook
het zuurstof transport naar de cellen.
De eencellige organismen en bij dieren die uit enkele cellagen zijn opgebouwd vindt transport van
stoffen over kleine afstanden plaats door diffusie, dit is alleen op korte afstanden mogelijk om de
cellen van voldoende zuurstof te voorzien. ( dit geld ook voor de opname van voedingsstoffen en
afgifte afvalstoffen)
Bij grotere afstanden in grotere organismen is alleen diffusie genoeg, deze dieren hebben een
speciaal transportmechanisme --- de bloedsomloop.
In de bloedsomloop vindt transport plaats door bloed dat door het lichaam wordt gepompt met de
kracht van het hart. Het hart pompt het bloed door de bloedvaten waardoor de stoffen sneller naar
de cellen gebracht worden. de bloedsomloop zorgt voor een homogeen (gelijkmatig) en constant
intern milieu en peelt een rol bij de afweer tegen ziekten.
Gedurende de evolutie zijn verschillende circulatiesystemen ontstaan die oppassen bij de bouw en
levenswijze van een dier.
Geleedpotige zoals de sprinkhaan en krabben hebben een open systeem en een buisvormig hart dat
lichaamsvloeistof (hemolymfe) rond de organen laat bewegen.
Bij sommige dieren vindt je meerdere harten.
-inktvossen hebben een gewoon hart en twee kieuwharten
-Regenwormen hebben buisvormige hart met meerdere hulpharten
Regenwormen en inktvissen hebben net als alle gewervelde dieren een gesloten bloedsomloop,
hierin is het bloed in de bloedvaten gescheiden van de lichaamsvloeistof. Het transport van stoffen
kan effectiever over grotere afstanden plaats vinden, dan bij een open bloedsomloop
Enkelvoudige bloedsomloop---- per omloop stroomt het bloed één keer door het hart. Het hart
bestaat uit één boezem en één kamer. Het bloed dat van de organen naar het hart stroomt verzamelt
zich in de boezem, de boezem pompt het bloed naar de kamer en de kamer naar de kieuwen.
Dubbele bloedsomloop= per omloop stroomt het bloed twee keer door het hart. ( bereikt een hogere
druk met de bloedsomloop dan de enkele)
Het hart heeft twee delen= linker- en rechterharthelft. (Vanaf jouw achterkant gezien)
De kleine bloedsomloop= het rechterdeel van het hart pompt het bloed naar beiden longen en vanuit
de longen stroomt het bloed naar de linkerhelft. Het bloed neemt hierbij zuurstof op en geeft
koolstofdioxide af.
De grote bloedsomloop= het linkerdeel van het hart pompt het bloed heel het lichaam door o.a door
alle organen. Vanuit deze organen stroomt het bloed weer terug naar de rechterharthelft. Hierbij
, worden zuurstof en voedingsstoffen afgegeven aan de cellen en koolstofdioxide en andere
afvalstoffen opgenomen in bloed.
Par 2
Het hart is een holle spier die energie verbruikt. Het hart ligt in de borstkas iets naar links onder het
borstbeen. Over het hart lopen bloedvaten die de kransslagaders (aftakkingen van de aorta) en de
kransaders ( monden direct uit in de rechterboezem). De kransslagaders voorzien het
hartspierweefsel van zuurstof en voedingsstoffen. Koolstofdioxide en andere afvalstoffen worden via
kransaders vervoert.
De linker- en rechterharthelft worden gescheiden door een harttussenwand.
Iedere harthelft bestaat uit een boezem en een kamer, de boezems zitten als een soort zakje op de
kamers. De boezem en kamer zijn van elkaar gescheiden door hartkleppen.
Het bloed uit het lichaam komt het hart binnen via de onderste en bovenste holle ader die
uitmonden in de rechterboezem. Van hier stroomt het naar de rechtenkamer. Deze pompt het bloed
in de longslagader die zich vertakt naar beide longen. Vanuit de longen komt het bloed in de
longader en dan terug naar het hart in de linkerboezem. De linkerboezem pompt naar de linkerkamer
en door naar de aorta. Door slagaders die van de aorta aftakken stroomt het bloed naar de organen
van het lichaam.
Aan het begin van de longslagader en de aorta bevinden zich halvemaanvormige kleppen.
Bij de werking van het hart zijn drie fasen van elkaar te onderscheiden die elkaar telkens opvolgen.
De samentrekking van de hartspier wordt systole genoemd en de ontspanning diastole. De hartslag
begint als de boezem volgestroomd met bloed uit de holle aders en longaders. De systole van de
boezems vindt in beide harthelften gelijktijdig plaats, in de kamers vind dan diastole plaats.
Als de kamers zijn volgestroomd vind systole in de kamers plaats, de druk op de kamers stijgt,
waardoor de hartkleppen dicht gaan en verhinderen dat het bloed terugstroomt naar de boezems.
de hartkleppen zijn door pezen verbonden met spieren in de hartwand. Deze spieren zorgen ervoor
dat de pezen strak gespannen staan bij het samentrekken van de kamers, waardoor wordt
voorkomen dat de hartkleppen doorslaan naar de boezems. tijdens de systole in de kamers vind in de
boezems diastole plaats
Als de druk in de kamers hoger is geworden dan de druk in de aorta en in de longslagaders worden
de halvemaanvormige kleppen opengedrukt. Hierdoor wordt het bloed gelijktijdig in de aorta en in
de longslagaardigs gepompt. Hierna volgt een hartpauze waarbij de boezems als kamers diastole
hebben.
De halvemaanvormige kleppen zijn nu gesloten en verhinderen dat het bloed terugstroomt naar de
kamers vanuit de longslagader en de aorta. Het bloed stroomt uit de holle aders en de longader in de
boezems en gedeeltelijk door naar de kamers.
Met een stethoscoop zijn bij iedere hartslag twee harttonen te horen. Als de systole van de kamers
begint slaan de hartkleppen dicht ,waardoor een doffe harttoon is te horen. Aan het eind bam de
kamersystole slaan de halvemaanvormige kleppen dicht en dit geeft een heldere harttoon.
Hartruis- kleppen sluiten niet goed
De impulsen die de samentrekking van het hartspierweefsel veroorzaken ontstaan in een groep
gespecialiseerde cellen in de wand van de rechterboezem – de sinusknoop. Vanuit hier worden de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper raynacaitlin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 49497 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen