Een samenvatting van aardrijkskunde over hoofdstuk 3 van buiteNLand voor 3 vwo. In deze samenvatting wordt paragraaf 2 t/m paragraaf 10 duidelijk en goed samengevat!
Aardrijkskunde samenvatting hoofdstuk 3:
Paragraaf 2 de ecologishe kringloop
Aardrijkskunde legt het verband tussen natuur en mens. Het bestudeert de aarde als woonplaats van
de mens en de mensen als bewoners van de aarde. Het gaat dus over de manier waarop mensen met
de aarde omgaan.
Ecosysteem een natuurgebied waarbinnen alles wat leeft en groeit elkaar in
evenwicht houdt
Natuurlijke kringloop het rondgaan in de natuur van voedsel, water, zuurstof en
CO2
Een kring loop houdt zichtzelf in stand, alles gaat als het waren in een kringetje
rond waardoor iets nooit opraakt. De zon is de moter van de kringlopen en leven op aarde zou
onmogelijk zijn als we geen energie kregen van de zon. De lucht wordt bijvoorbeeld ververst door
assimilatie het proces waarbij platen onder invloed van zonlicht koolzuurgas (CO 2) uit de lucht
opnemen en er koolstof en zuurstof van maken.
In de dampkrijg zijn er meer kortgolvige lichtstralen zonnestralen met zo’n korte
golflengte dat ze grotendeels door de atmosfeer heen vallen zonder de atmosfeer
te verwarmen
dan langgolvige warmtestralenstraling die door de aarde wordt uitgezonden en
die door de lange golflengte de atmosfeer opwarmt. (broeikaseffect)
Zonder broeikaseffect zou het op onze planeet ruim 30 graden kouder zijn.
Een rotsig, bergachtig gebied is meestal dunner bevolkt dan een vruchtbare
kustvlakte. Dat komt omdat de draagkracht het maximumaantal mensen dat in
een gebied of op aarde kan leven zonder schade aan te richten aan het ecosysteem, van
ecosystemen verschilt van gebied tot gebied.
Paragraaf 3 de groei van bevolking en welvaart
De grote vraag van de toekomst is of onze planeet de toenemende groei van haar inwoners plus die
toenemende groei van welvaart aan kan. De toenemende groei van welvaart is een groter probleem
dan de toenemende groei van de wereldbevolking. Hogere welvaart vraagt meer draagkracht.
De mens maakt gebruik van de natuurlijke kringlopen van de aarde maar de mens maakt die
natuurlijke kringlopen steeds meer beschadigd door:
1. Milieuaantasting: de door de mens veroorzaakte verandering in het milieu waardoor de
leefgebieden van planten en dieren kleiner worden of zelfs verdwijnen. Er gaat hier dan
biodiversiteit verloren. (rijkdom van planten- en dierensoorten)
2. Milieu-uitputting: Het uit het milieu halen van stoffen in zo’n tempo dat het milieu dit niet
kan herstellen.
3. Milieuvervuiling: het vervuilen van onze leefomgeving door afval in de kringlopen achter te
laten. De kringlopen raken hierdoor van slag.
Door deze aantasting, uitputting en vervuiling van het milieu neemt de bodemkwaliteit af. Dit noem
je landdegradatie het ecosysteem van een gebied raakt zodanig beschadigd dat de mens er een
tijd niet of minder goed landbouw kan doen.
Paragraaf 4 grenzen aan de draagkracht
Veel landen met hongersnood hebben toch genoeg voedsel, alleen het voedsel wordt getransorteert
naar rijkere landen. Dit komt omdat deze landen een hogere koopkracht hebben.
De draagkracht van de aarde staat onder druk en wordt in sommige gebieden al overschreden. Je kan
onderzoeken hoe de draagkracht van de aarde belast wordt. Je kan bijvoorbeeld de ecologische
, voetafdruk en de watervoetafdruk berekenen. Ook kan je gebruik maken van het energieverbruik per
persoon.
Ecologische voetafdruk Een maat voor de hoeveelheid ruimte die een persoon nodig heeft om zijn
manier van leven te leiden.
Watervoetafdruk De hoeveelheid zoet water die je gebruikt of vervuilt om al jouw goederen en
diensten te produceren.
Viruteel water is water dat je niet meer terug kan zien in het ding waar het in zit.
Energieverbruik per persoon: De hoeveelheid energie die een inwoner inzet voor zijn manier van
leven.
Energie is het vermogen om arbeid te verrichten. Je heb twee soorten energie:
bezielde energie Arbeid die verricht wordt door de spierkracht van mens of dier.
Onbezielde energie Arbeidsvermogen dat geleverd wordt door apparaten.
De verschillende energiedragers kun je met elkaar vergelijken door de energie om te rekenen in de
verbrandingswaarde van steenkool, het steenkoolequivalent.
Steenkoolequivalent Een maatstaaf die wordt gebruikt om verschillende energiedragers met
elkaar te vergelijken. Alles wordt omgerekend naar de energie die in steenkool zit.
Doordat rijke mensen meer land nodig hebben dan er in hun eigen land te beschikken is, zetten hun
een voetafdrukken in andere landen en zorgen ze daardoor vaak voor milieuaantasting, uitputting of
vervuiling. Dit heet afweteling.
Afwenteling Een milieuprobleem afschuiven op een ander gebied of een andere generatie zodat je
er hier nu geen last van hebt.
Om te voorkomen dat we onze aarde opmaken dienen we over te schakelen op duurzame
ontwikkelingen. Je gaat zo met de aarde om dat ook toekomstige generaties op deze planeet kunnen
leven. De milieugebruiksruimte (optelstom van alle mogelijkheden in een gebied om de natuurlijke
hulpbronnen te benutten zonder deze aan te tasten of uit te putten) moet dan even groot blijven.
Ook moeten we gaan recyclen. Ook moeten we duurzaam produceren: people, planet, profit. (een
manier van produceren die winstgevend is maar niet schadelijk is voor het personeel een geen
natuurlijke kringlopen kapot maakt.
Duurzame ontwikkelingen: Zo met de aarde omgaan dat ook de toekomstige generaties op een
planeet kunnen leven die schoon en niet uitgeput is.
Paragraaf 5 visie op de draagkracht
Verschillende mensen hebben verschillende visies op draagkracht:
1. Malthus: een kwestie van evenwicht (neomalthusianen)
Malthus zei: wanneer er voldoende voedsel is, zal de bevolking blijven groeien. De
bevolkingsgroei groeit met een vast percentage (exponetieel): 1 – 2 – 4 – 8 – 16, dit zelfde
bij het voedsel: 1 – 2 – 3 – 4 – 5, je ziet dat de bevolking op den duur zo groot zal zijn dat
de voedselvoorraad niet meer groot genoeg zal zijn waardoor er mensen massaal zullen
sterven. Hierdoor vond hij dat arme mensen moesten geen gezin stichten
(family planning-programma). Veel mensen vinden dit idee niet goed doordat
er nu bijv. machines zijn en er snel veel voedsel kan worden geproduceert.
2. Marx: een kwestie van eerlijk delen
In de tijd van Marx waren er twee groepen, de arme (arbeiders) en de rijke
(fabriekeigenaren). De rijke hadden veel voorzieningen en goed voedsel terwijl de
arme heel arm waren en kwalitatief en kwantitatief ondervoed waren. In het kort: de
wereld heeft genoeg te bieden voor ieders behoefte, maar niet voor ieders hebzucht.
Hij vind dus dat de mens meer moet delen. Hij vind dat het probleem dat mensen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bcewielin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.