Samenvatting
samenvatting hoofdstuk 13
- Instelling
- NCOI (NCOI)
samenvatting hoofdstuk 13 van anatomie en fysiologie, een inleiding
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Les 13: Het Cardiovasculaire stelsel: bloedvaten en bloedsomloopLeerdoelen:
13.1 leg de verschillen uit tussen de typen bloedvaten op basis van hun
structuur en functie:
Bloed verlaat het hart via de a. pulmonalis (longslagader) en de aorta, die beide een
diameter hebben van 2,5 cm.
Bloedvaten vertakken zich en vormen de belangrijkste arteriën (slagaders) die bloed naar de
organen vervoeren.
Binnen deze organen vertakken de arteriën zich verder, tot enkele honderden miljoenen
arteriolen (kleine slagaders). Deze voeren bloed naar meer dan 10 miljard capillairen (haar-
vaten). Deze hebben nauwelijks de diameter van een rode bloedcel en vormen een
uitgebreid vertakt netwerk. ( achter elkaar gelegd ontstaat 37.500 km / omtrek aarde)
Belangrijkste functie van het cardiovasculaire stelsel vindt plaats op het niveau van de
capillairen; de uitwisseling van stoffen en gassen tussen het bloed en de interstitiële
vloeistof (vindt plaats in de capillairenwanden).
Bloed dat uit een capillairennetwerk stroomt komt eerst in de venulen (kleinste bloedvaten
van het veneuze systeem).
De venulen verenigen zich tot kleine venen (aders).
Daarna stroomt het bloed door middelgrote en grote venen naar de vv.cavae (grote bloeds-
omloop) of de vv.pulmonales (kleine bloedsomloop)
De wanden van arteriën en venen bestaan uit drie onderscheidende lagen:
1. Tunica intima; binnenste laag van het bloedvat; bestaat uit het endotheel van de
bloedvatwand en een onderliggende laag bindweefsel waarin elastische vezels
aanwezig zijn.
, 2. Tunica media; middelste laag; bevat glad spierweefsel in een raamwerk van collagene
en elastische vezels. Als deze gladde spieren samentrekken neemt de diameter van
het bloedvat af/als ze ontspannen neemt de diameter van het bloedvat toe.
3. Tunica externa; buitenste laag; vormt een koker van bindweefsel rond het bloedvat.
Vasoconstrictie = vaatvernauwing Vasodilatatie = vaatverwijdering
13.2 verklaar de mechanismen die de bloedstoom door bloedvaten reguleren
en bespreek de mechanismen die de verplaatsing reguleren van
vloeistoffen tussen haarvaten en interstitiële ruimten:
de primaire functie van de onderdelen van het cardiovasculaire stelsel (bloed, hart en
bloedvaten) is het handhaven van een goede doorbloeding door de capillairen in alle
weefsels van het lichaam. Onder normale omstandigheden is de doorbloeding gelijk aan het
hartminuutvolume. (stijgt het hartminuutvolume, dan neemt de doorbloeding toe, e.o.)
de doorbloeding wordt bepaald door de druk en de weerstand; deze factoren hebben ook
invloed op de uitwisseling in de capillairen:
Druk: vloeistoffen (bloed) kunnen niet worden samengedrukt, wanneer een kracht op
een vloeistof wordt uitgeoefend ontstaat een vloeistofdruk (hydrostatische druk).
Als er een drukverschil bestaat, stroomt vloeistof naar een gebied met een lagere
druk (hoe groter het drukverschil (=100 mm Hg (kwik), hoe sneller de stroming). Het
, grootste drukverschil is te vinden in de grote bloedsomloop tussen de aortastam
(waar bloed uit het linker-ventrikel wordt gestuwd) en de doorgang naar het
rechterventrikel (waar bloed naar het hart terugkeert). Het drukverschil hier wordt
door drie componenten bepaald:
1. Arteriële druk (de druk in de arteriën = bloeddruk)
2. Capillaire druk (de druk in de capillairen)
3. Veneuze druk (de druk in de venen)
Weerstand: elke kracht die zich tegen beweging verzet. In het cardiovasculaire stelsel
is weerstand tegengesteld aan de bloedstroom; bloed stroomt alleen als het druk-
verschil groot genoeg is om de totale perifere weerstand te overwinnen (de
weerstand van het gehele cardiovasculaire stelsel). Grootste drukverschil, 65 mm HG
doet zich voor in het arteriënnetwerk als gevolg van de grote weerstand in de
arteriolen. De weerstand van het arteriële systeem wordt perifere weerstand
genoemd en wordt veroorzaakt door:
1. Vaatweerstand: weerstand van de bloedvaten tegen doorbloeding.
Belangrijkste factor is de wrijving tussen het bloed en de vaatwanden. Mate van
wrijving is afhankelijk van de lengte (wrijving neemt toe als lengte toeneemt,
want een groter opp. is in contact met bloed) en diameter (wrijving neemt toe als
de diameter afneemt want bijna alle bloed wordt vertraagd als gevolg van
wrijving tegen de wanden) van het bloedvat.
2. Viscositeit: weerstand tegen stroming die ontstaat door interacties tussen
moleculen en stoffen die in een vloeistof opgelost zijn. vloeistoffen met een lage
viscositeit zoals water, stromen bij een lage druk/vloeistoffen met hoge viscositeit
zoals honing alleen onder hoge druk stromen.
Volbloed bevat plasma-eiwitten en bloedcellen en daardoor is de viscositeit 5x
hoger dan water. Onder normale omstandigheden blijft de viscositeit stabiel,
maar door aandoeningen (bijv. bloedarmoede) die invloed hebben op het
hematocriet of eiwitgehalte van bloedplasma kan de viscositeit veranderen en
kan de perifere weerstand toe of afnemen.
3. Turbulentie: bloed stroomt meestal gelijkmatig door een bloedvat, waarbij de
stroomsnelheid nabij de wanden het laagst is en in het midden van het bloedvat
het hoogst. Wervelingen (turbulentie) ontstaat door een te hoge stroomsnelheid,
door plotselinge veranderingen in de diameter, onregelmatige opp. waardoor de
gelijkmatige stroming wordt verstoord. Turbulentie vertraagt de doorstroming en
verhoogt de weerstand en het genereert de derde en vierde harttoon die men
door een stethoscoop kan horen.
Neurale en hormonale regelmechanismen reguleren de bloeddruk en houden deze relatief
constant. Van de drie factoren die de weerstand bepalen kan alleen de vaatweerstand door
het zenuwstelsel of het hormoonstelsel worden gewijzigd.
Bloeddruk (arteriële druk); tijdens de ventriculaire systole stijgt de druk en tijdens de
ventriculaire diastole daalt de druk de systolische druk is de max. bloeddruk die tijdens de
ventriculaire systole wordt gemeten en de diastolische druk is de minimale bloeddruk aan
het eind van de ventriculaire diastole. De bloeddruk is nodig om de wrijving en de elastische
krachten van de vaten te overwinnen en om het bloed te laten stromen. Als de bloeddruk te
laag is, worden bloedvaten samengedrukt, stopt de doorbloeding en sterven weefsels af; als
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daantje2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73216 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen