$2.1
aardbeving = trillingen ontstaan en gaan dwars door de aarde heen.
1) aardkern = bestaat voornamelijk uit nikkel, maar ook radioactieve elementen die
warmte produceren.
2) aardmantel = vanuit de aardkern wordt het geteente in de aardmantel verwarmd.
door de verwarming zet het gesteente uit en wordt lichter waardoor het opstijgt,
hierdoor ontstaan convectiestromen.
3) aardkorst = bestaat uit licht gesteente dat drijft op de aardmantel. oceanische korst is
dunner dan continentale korst. aardkorst wordt ook wel lithosfeer genoemd.
de druk in de aardkern zorgt ervoor dat het materiaal in de aardkern uit vast materiaal
bestaat.
-de oceanische korst is gemiddeld 8 km dik en bestaat uit basalt.
-continentale korst is 40 tot 80 km dik en bestaat uit graniet.
na 1950 verzonnen ze om geluidsgolven te gebruiken om het reliëf van de oceaanbodem te
achterhalen, nu gebruikt men daar satellieten voor.
1) mid oceanische-ruggen = hogere delen in de oceaan.
2) diepzeetroggen = liggen bijv langs de randen van de oceaan en kunnen kilometers
diep zijn.
$2.2
de meeste aardplaten bestaan uit oceanische korst en continentale korst.
er komen bewegingen bij contact tussen deze aardplaten:
1) convergente plaatgrenzen = hier botsen 2 platen tegen elkaar. als er 1 van de 2
oceanische bodem is zal deze onder de continentale korst duiken omdat het
zwaarder is, hierdoor ontstaat een diepzeetrog (subductie)
2) divergente plaatgrenzen = hier bewegen 2 aardplaten uit elkaar. op plekken waar
vloeibaar gesteente uit de aardmantel tegen de aardkorst drukt kan de aardkorst
breken.
3) transforme plaatgrenzen = 2 aardplaten bewegen langs elkaar.
deze 3 vormen heten platentektoniek.
platen zijn voortdurend in beweging, dit komt door de convectiestromen in de aardmantel.
Heet magma komt naar boven en moet wegstromen, dit neemt stukken aardkorst mee.
op sommige plekken breekt de aardkorst en stoomt het magma als lava naar buiten
(divergente breuken)
, wanneer divergente breuken op oceaanbodem gebeurd wordt er gelijk nieuwe bodem
aangemaakt waardoor er midoceanische ruggen ontstaan.
de zwaarste aardbevingen ontstaan bij convergente en transforme plaatbewegingen.
hypocentrum = de exacte plek van de aardbeving in de aardkorst (aardbevingshaard )
epicentrum = de plaats van het aardoppervlak die boven de aardbevingshaard ligt.
schaal van richter = bepaald hoe zwaar een aardbeving is.
tsunami’s = enorme vloedgolven.
$2.3
de samenstelling van het magma en temperatuur spelen een belangrijke rol bij hoe een
vulkaan tot uitbarsting komt.
effusieve eruptie = een uitbarsting verloopt rustig.
→ de lava is erg vloeibaar en loopt over een groot oppervlak uit, hierdoor ontstaan brede
vulkanen met een kleine hellingshoek (schildvulkanen ) → dit komt voor bij divergerende
platen.
explosieve erupties = het gesmolte gesteente is heel stroperig en bevat veel gassen. het
magma breekt meestal niet uit, maar wanneer het wel uitbreekt is het extra explosief door de
gassen, hoe meer gassen hoe explosieve. een vulkaan die of slaapt of explosief uitbarst en
een afwisseling van lagen heeft ( stratovulkaan )
wanneer de eruptie heel heftig is zal de magmakamer snel leeg stromen en wordt de
vulkaan instabiel, het dak van de magmakamer zakt in. Er ontstaat een cirkelvormige krater
= de caldera.
hotspot = een plek in de aardkorst waar het zwak is en breekt, waardoor er lava naar buiten
kan stromen. wanneer een aardplaat heel langzaam over de hotspot heen schuift ontstaan
er na miljoenen jaren een hele rij vulkaaneilanden.
geisers = het grondwater wordt verhit en gaat koken, de druk wordt door de omzetting
steeds hoger, wanneer de druk hoog genoeg is zal het water door spleten in het gesteente
omhoog duwen, een waterstraal spuit de lucht in.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper teddiesteenstra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,79. Je zit daarna nergens aan vast.