Samenvatting
Samenvatting Structuur & Financiëring (GW5655PMA)
Hiermee heb ik zelf het tentamen ruim gehaald! :)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 47 pagina's
Voorbeeld 4 van de 47 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
HC1 – Ontwikkeling Nederlandse zorgstelsel 1900-2006- 1900 - 1940 | de overheid speelde bijna geen rol in de gezondheidszorg
Bismarck systemen: worden gekenmerkt door sociale verzekeringen
- 1941 - 1970 | opbouw verzorgingsstaat (invoering sociale ziektekostenverzekeringen)
- 1970 - 2000 | gaat de overheid heel dwingend inspelen op de aanbod- en prijsregulering.
- 2000 - 2005 | ‘Boter bij de vis’ periode.
3 fasen in de ordering van zorgstelsels (Cutler)
1. Universele en gelijke toegang (gratis toegang tot gezondheidszorg)
2. Kostenbeheersing (kritischer kijken naar uitgaven aan gezondheidszorg)
3. Verbetering van efficiëntie door aanpassing van de incentivestructuur (er ontstaat onvrede
door drukken van kosten, hoe zit het met de kwaliteit van zorg, heeft de overheid wel goed
zicht op of het geld goed besteed wordt, zorg efficiënter organiseren. Kunnen we partijen
niet meer belang geven gericht op doelmatigheid van zorg. (Bijv. zorgverzekeraars,
patiënten, zorgverleners, de overheid))
Ontwikkeling overheidsingrijpen Nederlandse zorgstelsel
1. Invoering en uitbouw sociale ziektekostenverzekering door de Duitsers (1941 – 1970)
2. Kostenbeheersing; aanbodregulering en budgettering (1970 – 2000)
Reactie Boter bij de vis periode (2000 – 2005)
3. Gereguleerde concurrentie (2006 – heden) belangen bij verschillende partijen creëren
Tot 1940: particulier initiatief dominant ( vrije ziekenfondsen)
- Mensen betaalden de zorgkosten grotendeels uit eigen zak
- Armenzorg was voor de allerarmsten. Dit was maximaal 5%.
- Ziekenfondsen voor de lagere-inkomensgroepen:
Met de premie die mensen betaalden werden de doctoren betaald. De dokter was
in deze tijd een soort verzekeraar. Als mensen een soort abonnement hadden en
niet vaak langs kwamen, verdiende de arts hieraan. Als de arts bij iemand kwam die
aangesloten was bij een ziekenfonds wist hij zeker dat hij uitbetaald zou worden.
- Particuliere ziekenkostenverzekering voor middenstand en hogere-inkomensgroepen
- Ouderen en chronisch zieken moesten vaak hoge premies betalen als ze particulier
verzekerd waren
- Er dreigde een tweedeling te ontstaan met eersterangs zorg voor particulier verzekerden en
tweederangs zorg voor ziekenfondspatiënten.
(Mensen onder een bepaalde inkomensgrens mochten (niet verplicht) zich aansluiten bij een
ziekenfonds. Als je meer verdiende kwam je hier niet voor in aanmerking en moest je een
particuliere ziekenkostenverzekering afsluiten.)
Scheiding ziekenfonds – particuliere verzekering (1907-2006)
Ziekenfonds:
- Beneden welstandsgrens
- Naturavergoeding
- Contracten met zorgverleners
Particulier:
- Boven welstandsgrens
- Restitutievergoeding
- Geen contractuele relatie
,Naturavergoeding Patiënt ziet geen bonnetje van de verkregen zorg. Deze wordt onderling
tussen de zorgverzekeraar en de zorgverlener afgehandeld. Een natura polis dwingt een
zorgverzekeraar een contract met een arts sluiten.
Restitutievergoeding je gaat met je bonnetje naar de zorgverzekeraar en je krijgt je geld terug. Je
hebt dus recht op terugbetaling. Hier zijn geen contracten tussen de zorgverzekeraar en de
zorgverlener afgesloten.
Van privilege naar recht op zorg
- Eerste helft 20e eeuw
Medisch specialismen worden ontwikkeld
Sprong in de medische kennis
Toenemende kosten medische behandeling
- Maatschappelijke ontwikkeling
Doordat er een toename van effectieve zorg is wordt er besproken dat
gezondheidszorg een recht is en dat het dus niet afhankelijk moet zijn van het geld
dat je hebt.
1900 – 1940
- Omvang en financiële draagkracht ziekenfondsen te klein om grote risico’s
(ziekenhuisopnames) te dekken.
- Ongelijke toegang door premiedifferentiatie en selectieve acceptatie door verzekeraars
- Verzekeraars probeerden de zieke mensen te verweren door premiedifferentiatie en
selectieve acceptatie toe te passen.
- Grote lokale/regionale verschillen in de prijs en beschikbaarheid van zorg.
- Vanaf 1904 werden pogingen verricht om een verplichte sociale ziektekostenverzekering in
te voeren, maar dit mislukte steeds.
Fase 1 overheidsingrijpen: universele toegankelijkheid
1. Bismarck
President van Duitsland
Sociale verzekering
Heeft veel sociale zorg opgezet: zorg was namelijk een verzekerd recht
Premies waren onafhankelijk van het risico en afhankelijk van het inkomen. Premies
worden alleen uitgegeven aan de zorg. Dit geld wordt niet uitgegeven aan bijv. het
onderwijs of veiligheid.
De ziekenfondsen maakten afspraken met private aanbieders (artsen, ziekenhuizen
etc.).
De Duitsers hebben in 1941 de zorgverzekering Duitse stijl in NL geïntroduceerd.
Dit systeem zie je ook in België, Frankrijk en Zwitserland
2. Beveridge
Zorg financieren vanuit belastinggeld. Het geld dat binnenkomt is niet geoormerkt,
waardoor ze elk jaar helemaal zelf kunnen bepalen hoeveel geld er naar de zorg
gaat.
De zorg is geen verzekerd recht, maar een voorziening
De uitvoering ligt bij de overheid
De uitvoerders zijn in dienst van de overheid en worden door de overheid betaald.
Ze zijn in eigendom van de staat.
Dit model zie je in VK, Zweden, Spanje, Italië en Canada.
, Geen enkel land heeft de zorg 100% Bismarck of 100% Beveridge. Er zijn mengelmoesjes
ontstaan.
Bismarck: zorgt niet altijd voor een betaalbare zorg.
Waarom sociale ziektekostenverzekering?
- Een vrije verzekeringsmarkt leidt tot kans solidariteit (gelijke premie bij gelijke kans op
schade (equivalentiebeginsel)
- Het leidt niet tot:
Risicosolidariteit: gelijke premie bij ongelijke kans op schade
Inkomenssolidariteit: premie naar draagkracht (mensen met een hoger inkomen
betalen meer premie dan mensen met een lager inkomen)
Lange termijn zekerheidsgarantie
- Doel sociale verzekering:
Afdwingen kruissubsidies (mensen met een hoog inkomen subsidiëren de zorg voor
mensen met een laag inkomen)
Lange termijn zekerheidsgarantie
Hoe solidariteit afdwingen?
Kenmerken sociale ziektekostenverzekering
1. Premieregulering (niet afhankelijk van het risico, wel afhankelijk van inkomen)
2. Pakketregulering (bij mensen met bijv. cardio problemen, niet gehele cardio zorg uit
basispakket halen)
3. Acceptatieplicht verzekeraars (verzekeraar moet je verzekeren als jij dat wilt)
4. Verzekeringsplicht (mensen moeten zich per se verzekeren. Zo verzekeren mensen met een
laag risico zich ook. Zo zorg je ervoor dat de lage risico’s de kruissubsidies niet kunnen
ontlopen)
5. Vereveningssysteem (eis: er moeten meer dan één verzekeraar zijn)
Traditioneel: kostenverevening = verevening van de gerealiseerde zorgkosten
geen financieel risico
Recent: risicoverevening = verevening van verwachte zorgkosten wel kans op
financieel risico. Winst of verlies. Zo creëer je een prikkel bij de zorgverzekeraar om
kostenbesparend te werken.
Fase 1: Universele toegankelijkheid (1941 – 1970)
- Sociale ziektekostenverzekering
Ziekenfondsbesluit (1941): ziekenfonds verplicht voor werknemers, loonafhankelijk
Ziekenfondswet (1964)
AWBZ: is voor de gehele bevolking. Verpleeghuiszorg, zorg voor verstandelijk en
zintuigelijke gehandicapten.
- Effecten: de toegankelijkheid werd gerealiseerd. Door deze doorvoering steeg de zorgquote
van 3% naar 6%.
- Problemen: als de zorgkosten zo doorgroeien, geven we straks een veel te groot zorgquote
uit aan de zorg. De overheid had geen wettelijk instrument om de zorguitgaven te
beheersen. De ziekenhuizen werden per handeling betaald (hoe meer zorg, hoe meer
inkomen). Dit was niet efficiënt. Geen van de partijen in de zorg hadden belang bij
kostenbeheersing, behalve de overheid.
Zorgverzekeringslandschap rond 1970
- Verplichte ziekenfonds
- Vrijwillige ziekenfondsverzekering voor niet-verplicht verzekerden met een inkomen onder
een bepaalde grens
, - Bejaardenverzekering (1957)
- Particuliere ziektekostenverzekering (mensen met een hoger inkomen)
De ziekenfondsen hadden geen financieel risico. De kosten werden verevend.
Fase 2: Macro kostenbeheersing (1970 – 2000)
Wetgevingen die in werden gezet rondom de gezondheidszorg:
- Regulering toetreding en capaciteit (WZV): de groei en verbouw van ziekenhuizen werden
zo gereguleerd. Bepaalde experimentele medische verrichtingen mochten maar in een
aantal ziekenhuizen uit worden gevoerd. Dit werd gedaan om het aanbod van zorg te
reguleren.
- Prijsregulering en budgettering (WTG): de overheid zou in kunnen grijpen op de prijzen die
ziekenhuizen en huisartsen etc. vragen. Die prijsregulering werd snel vervangen voor
instellingsbudgettering. Hierin werd het geld vastgelegd. Dit gold niet voor de vrije
beroepsbeoefenaren doen. Macrobudgettering (een bepaald budget werd vastgesteld dat
medisch specialisten mochten kosten, als ze hier overheen gingen moesten de kosten van
een handeling omlaag, zodat ze een jaar later wel op het juiste bedrag uit zouden komen).
Later werd dit vervangen door de lumpsum (een speciaal budget voor de zorg van medisch
specialisten)
- Budgettair Kader Zorg (BKZ): macrobudget voor collectieve zorguitgaven (zorgplafond)
Rijksbegroting onverdeeld in 3 budgetdisicplines
3. Zorg (WMO van de gemeente)
Je mag maximaal een tekort van 3% over deze drie sectoren hebben.
Overschrijdingen hiervan moeten binnen de zorg worden gecompenseerd:
- Middels aanbod- en prijsregulering
- Middels uitdunning collectief verzekerde pakket
- Middels eigen betalingen
- Middels doelmatigheidsverbeteringen
Effecten kostenbeheersingsbeleid
- Stabilisatie van de zorgquote rond 7% (succesvol!
- Maar: toenemende wachtlijsten
o Schadelijke gezondheidseffecten
o Productieverliezen
o Groei privaat circuit
- Gebrekkige prikkels voor innovatie en doelmatigheid
Advies van commissie Dekker:
Partijen stimuleren via gereguleerde concurrentie om doelmatig met de middelen om te gaan
Ziekenfonds waren toen der tijd regionale monopolisten. In regio’s opgedeeld.
Leidt tot stille revolutie in ziekenfondsverzekering vanaf 1992:
Deze principes zijn de basis voor de zorgverzekeringen van nu
- Invoering mogelijkheid voor prijsconcurrentie door invoering nominale premie naast
inkomensafhankelijke. Er werd een nominale premie opgesteld. Elke ziekenfonds mocht zijn
eigen nominale premie berekenen. Deze premie was niet gebaseerd op risico. Iedereen
moet dit bedrag betalen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mandyveldt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51683 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen