Samenvatting
Samenvatting Natuuronderwijs inzichtelijk H3
- Instelling
- Hogeschool Rotterdam (HR)
Dit is een samenvatting van hoofdstuk 3 uit het boek 'natuuronderwijs inzichtelijk'
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 5 pagina's
Voorbeeld 3 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Natuur & Techniek3.2
Draagbalken van je lichaam:
Wervelkolom, schoudergordel, bekken, pijpbeenderen, ledematen.
Je wervelkolom heeft een S-vorm. Dit zorgt ervoor dat het zwaartepunt van je bovenlichaam precies
boven je bekken en de daaraan vastgebonden benen komt te liggen.
De botten in je bovenbenen zijn dikker dan die in je bovenarmen omdat ze meer moeten dragen.
Pijpbeenderen: aan de uiteinden zijn ze verdikt, naar het midden toe worden ze steeds dunner. Aan
de binnenkant is het tussenstuk een soort buis en de uiteinden massief met een groot aantal
beenbalkjes.
Vorm bot: Het mag niet te zwaar zijn maar moet wel garantie geven voor stevigheid. Er zit daarom
ook alleen beenmateriaal op de plekken waar het echt nodig is en waar de grootste krachten moeten
worden opgevangen.
Je ribbenkast, schedel en wervelkolom spelen een belangrijke rol bij bescherming van vitale organen
(van levensbelang).
Ribben, wervelkolom & borstbeen voor hart & longen.
Je ribbenkast kan groter en kleiner worden door ademhaling.
De schedel beschermt de hersenen. Onder het schedel zit een vloeistoflaagje tussen de
hersenvliezen die de hersenen omgeven, dit geldt als schokdemper. De aangezichtsschedel
beschermt onze belangrijkste zintuigen: ogen en oor/evenwichtsorganen.
De wervelkolom vormt een stevige holle buis die het ruggenmerg omgeeft. Hij beschermt de
belangrijke zintuig- en bewegingszenuwen.
Beweging van armen & benen
Door middel van grote platte botten zijn armen en benen verbonden met de wervelkolom
Armen: Schouderbladen
Benen: Bekken
Je benen en armen bestaan uit pijnbeenderen
Armen: Opperarmbenen, ellepijp, spaakbeen
Benen: Dijbeen, scheenbeen, kuitbeen.
Beweging is mogelijk door gewrichten die worden bewogen door spieren, die door middel van pezen
zijn aangebracht.
Gewrichten
- Scharniergewricht
Dit gewricht laat slechts beweging toe in één richting en blokkeert in alle andere richtingen
- Kogelgewricht
het ene deel van het gewricht past in het andere deel dat komvormig is. Dit gewricht maakt
draaibewegingen in alle richtingen mogelijk.
- Zadelgewricht
Dit gewricht laat beweging in 2 richtingen toe duim
Spieren zorgen voor beweging
Armen: biceps, triceps.
Als spieren zich aanspannen worden ze korter en dikker.
Het korter worden van de spier veroorzaakt beweging van botten ten opzichte van elkaar.
Het dikke worden van de spier zorgt ervoor dat je spierballen krijgt.
,Als je je biceps weer ontspant, dan span je je triceps aan.
Veel spieren die aan botten vastzitten, komen in koppels voor rondom een gewricht, waarbij de één
een buigspier is en de ander de strekspier. Deze koppels noem je antagonisten.
Ons bouwplan lijkt heel erg op dat van zoogdieren
De vormen en afmetingen zijn aangepast aan de omgeving en leefomstandigheden
3.3 spijsvertering en voeding
In het lichaam vinden allerlei processen plaats die onder andere gericht zijn op groei, onderhoud en
herstel van het lichaam. Hiervoor zijn voedingsstoffen nodig.
Planten kunnen zelf voedingsstoffen maken met hun wortelstelsel en zonlicht.
Mensen en dieren beschikken over een spijsverteringsstelsel.
Spijsvertering
Fase a: Kleinmaken van voedsel
De vorm van de tanden & kiezen hangt samen met hun functie:
- Snijtanden ; iets afbijten
- Hoektanden ; vlees scheuren
- Kiezen ; vermalen
Spijsvertering:
- Mond
Slikken: er zijn twee luikjes die omklappen: huig en strottenhoofdklepje. De huig sluit je
neusholte af en het strottenhoofdklepje je luchtpijp.
- Slokdarm
- Maag
- Maagportier
- Twaalfvingerige darm
- Alvleesklier
- Dunne darm
- Dikke darm
- Nieren
- Endeldarm
- Anus
Fase b: Het splitsen van voedsel in bouwstenen
Enzymen: stoffen die in staat zijn om andere stoffen te knippen tot hun bouwstenen. Er zijn aparte
enzymen voor de afbraak van koolhydraten, eiwitten en van vetten.
De afbraak van koolhydraten gebeurd al in de mond, de afbraak van eiwitten gebeurd in de maag en
de vetvertering komt op gang op de plek waar je alvleesklier uitmondt in de twaalfvingerige darm.
In de twaalvingerige darm wordt ngo een andere stof afgeschreiden: gal. Gal is een stof die vetten in
heel kleine druppeltjes verdeelt over de waterige spijsbrij. Zo’n stof wordt ook wel emulgator
genoemd. Gal wordt gemaakt in de lever en opgeslagen in de galblaas.
Fase c: De opname van voedingsstoffen.
Koolhydraten: glucose
Eiwitten: aminozuren
Vetten: glycerol/vetzuren
, De meeste stoffen worden opgenomen in het bloed via haarvaten in de dunne darm. In de dikke
darm wordt het overtollige water onttrokken waardor de ontlasting een vaste vorm krijgt.
Fase d: Het verwijderen van de onverteerbare voedselresten
De meeste afvalstoffen die vrijkomen bij lichaamsprocessen worden uitgescheiden via de nieren (in
de urine), de huid (in zweet) en de longen (via uitademing). De ontlasting wordt opgeslagen in de
endeldarm en verlaat je lichaam via de anus.
Voedingsstoffen
Drie categorieën:
- Bouwstoffen
nodig voor groei, onderhoud en herstel van het lichaam. Zoals water, eiwitten en mineralen.
Mineralen:
Calcium: calcium is een bestanddeel van allerlei harde weefsels in het lichaam, zoals skelet,
tanden en nagels.
IJzer: Een bestandsdeel van hemoglobine, de zuurstofbindende kleurstof van bloed. Tekort
aan ijzer veroorzaakt bloedarmoede. (in andijvie, spinazie, appelstroop)
Fluoride: Nodig voor de opbouw van botten en tandglazuur. (in zeevis, granen, thee)
- Brandstoffen of energieleverende stoffen
Verbrand voor het leveren van energie. Zoals: koolhydraten, vetten, eiwitten.
koolhydraten is een verzamelnaam voor allerlei soorten suikers. Hetbelangrijkste
koolhydraat is zetmeel. Koolhydraten worden het eerst en het meest efficiënt verbrand door
het lichaam. Als de koolhydraten op zijn gaat het lichaam over op vetverbranding. Bij zware
inspanning kan echter wel melkzuur vrij komen dat voor spierverkramping zorgt.
Als vetten ook op zijn gaat het lichaam eiwitten verbranden.
Een volwassene met een ‘normaal’ gewicht is het belangrijk dat de energiebalans (verbruik &
gebruik van energie) in balans is.
- Hulpstoffen.
Vitamines en mineralen. Vitamines zorgen voor het goed functioneren van
lichaamsprocessen en zijn van belang om gezond te blijven.
Andere belangrijke hulpstoffen zijn voedingsvezels, die zitten vooral in fruit en groente.
Het is beter om naar een heel voedingspatroon van iemand te kijken dan naar ieder
voedingsmiddel afzonderlijk omdat het ook ligt aan de persoon zelf.
Overgewicht wordt ook wel een welvaartsziekte genoemd.
Overgewicht kan worden veroorzaakt door een verstoorde energiebalans, waarbij het
energiegebruik veel groter is dan het energieverbruik. Je lichaam slaat teveel energie op als
vet.
Cholesterol is een vetachtige stof die het lichaam kan aanmaken. Het is nodig als bouwstof
voor het zenuwstelsel en andere hormonen.
Als bloedvaten dichtslibben, kan er weinig of geen bloed meer doorheen, dit heet
adelverkalking of arteriosclerose. Organen kunnen hierdoor afsterven. Het dichtslibben van
een bloedvat kan leiden tot een hartinfarct.
Het cholesterolgehalte van bloed kan worden verlaagd door het in bescheiden mate eten van
onverzadigde vetten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annickpeters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen