Samenvatting
Samenvatting Klinische vraagstukken cluster C
- Instelling
- Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
Onderwerpen C1 tm C7 samengevat
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 93 pagina's
Voorbeeld 4 van de 93 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
C1 Gastroenterologie ABloedingen
Wat kan er bloeden?
- Oesophagus: zweer, irritatie, spatader
- Maag: zweer, vaatafwijkingen, kwaadaardigheden
- Duodenum: aorta duodenale fistel vierbinding hiertussen
- Dunne darm: alleen bij vaatmalformaties
- Colon: ontsteking, poliep, aambei, divertikel
Meest voorkomend: ulcus ventriculi/duodeni, slokdarmvarices, divertikels
Ulcusbloeding
Ulcus ventriculi: gat in slijmvlies door verstoorde zuur of slijmproductie. Vaak door NSAID of
corticosteroiden(minder slijm) of Helicobacter (meer zuur) zenuwen komen open te liggen dit
doet pijn als zuur hier tegen aankomt.
Komen meest voor in de maag vanuit twee kanten bloed(truncus coeliacus en mesenterica
superior) wordt a. gastroduodenale
Risicofactoren ulcus:
- NSAID, SSRI
- H.pylori voor ulcus duodeni immuunhistochemie
- Roken, alcohol, stress
Symptomen: geen, misselijk, braken(soms met bloed=hematemesis), opboeren, zuurbranden, eetlust
naar beneden, melena(donkere ontlasting)
Melena: donkere ontlasting bloeding van boven bloed is met zuur in aanraking geweest, bloed is
een eiwit dus bij afbraak komt er ureum vrij
Ontlasting met bloed vermengd bloeding van onder, nog niet met zuur in aanraking geweest
Let bij LO op:
- Anemie: bleek, kortademig
- Shock (RR, pols, orthostatische hypertensie, klam)
- Melena
- Hematemesis
- Bloed in de maagsonde (dit zorgt namelijk makkelijker voor bacteriele infectie waardoor
maagzweer
Classificatie ernst bloeding shock:
,Wat doe je bij verdenking bloeding van boven:
1. Stabiliseren patiënt
Vloeistof toedienen hemodynamiek herstellen
Zuurstof geven
Stolling herstellen
Intubatie
2. Risicobepaling met Blatchford en Rockall
3. PPI IV geven(80mg bolus, 8mg/uur)
4. NSAID stoppen
Classificatie:
- Blatchford(serumureum(komt vrij bij bloedafbraak), bloeddruk, hemoglobine, malena etc):
voorspellen klinische noodzaak en wel of geen endo <3 gaat naar huis
- Rockall(leeftijd, shock, comorbiditeit, diagnose): voorspellen risico op slechte uitkomst
kans op overlijden
- Forrest: kans op nieuwe bloeding na behandeling
Ia: spuitende arterie 60%
Ib: sijpelend bloed 50%
II: hematine beslag 15%
III: schone ulcus 5%
Wat kan je vervolgens doen?
- Gastroduodenoscopie(adhv risicobepaling) met spoed binnen 24 uur of poliklinisch
Veel bloed in de maag? Erytromycine half uur ervoor voor verwijderen stolsels etc
- Interventie radiologie als het in duodenum zit
- Chirurgie
Bij endoscopie: (eerst adrenaline injectie rond bloedende zweer, bloeden start hierna opnieuw)
- Hechtklip op bloedende arterie: valt er na aantal weken af
- Dichtschroeien: goldprop
- Hemospray: bij niet heel hard bloeden (poeder met stollingsfactoren obv mineralen)
Radiologie:
- Transcatheter arteriele embolisatie(TEA) coiling
- Klugjes erin zetten
Chirurgie: overhechten, verder is partiele maagresectie vrijwel nooit nodig
Varicesbloeding
,Slokdarmvarices: ontstaan door een verhoogde bloeddruk in de poortader, portale hypertensie
makkelijke uitweg is de a.subclavia 6-14% van tractusbloedingen door varices – 30% overlijdt aan
deze varices – 70% kans op recidief Bloed gaat naast slokdarm ook naar milt(vergroot) en
buik(ascites)
- Prehepatisch: vena porta trombose
- Intra hepatisch: alcoholisch, PBC(primaire biliaire cholangitis, galwegontsteking = auto
immuun)
- Posthepatisch: rechter hartfalen
Ascites:
- Ascites door levercirrose, grote gaten in leverader: exsudaat eiwit in bloed omlaag, dus
albumine in ascites laag en in bloed hoog om osmose bloed goed te houden
- Ascites door kapot membraan elders: transsudaat hoog eiwit in bloed, dus hoog
albumine in de ascites zelf en laag in bloed
Behandeling:
1. Stabilisatie patiënt zelfde als ulcus + antibiotica(40% krijgt luchtweg of urineinfectie) +
octreotide IV(openzetten vaatbed buik, minder hoge druk)
2. Voorkom complicaties intuberen tegen bloed in de longen
3. Bij ernstige varicesbloedingen die endoscopisch niet gestelpt kunnen worden, kan tijdelijk
de Sengstaken-Blakemore-ballon (maag- en oesofagusballon) nood voor 24 uur
4. Endoscopie met elastiekjes varices afbinden + bij maag erbij ook lijm inspuiten
5. Endoscopie lukt niet tegengaan leverfunctiestoornisscen en encephalopathie(gifstoffen
hersenen in)
TIPS(transjugulare intrahep. Portosystemische shunt)
Chirurgische shunt
Levertransplantatie
Risico op overlijden binnen 6 weken: MELD score boven 18 of meer dan 4 zakjes
erytrocyten/24 uur
Vervolgbeleid betablokker en controle scopie
Divertikelbloedingen
Onschuldige kleine
uitstulpingen waar vaatjes
naar binnen gaan
bloeden makkelijk Vaak
bij obstipatie, leeftijd>65,
obesitas en familiair
bloeding stopt bij 75%
spontaan – 20% kans op
recidief – 40% massaal
rectaal bloedverlies
bloeding vaak
rechts(ascendens),
diverticulitis vaak links
, Arteriele bloeding is vaak acuter en hemodynamisch erstiger:
- Lage bloeddruk
- Hoge HF
- Klamme huid
- Verminderd bewustzijn
- Verminderde urineproductie
Chronische bloeding: klachten passen bij anemie moe bij weinig inspanning
Diagnostiek:
Drukpijn in de maagstreek zou bijvoorbeeld kunnen wijzen op een oorzaak in de maag. Bij rectaal
toucher kunt je ontdekken of er sprake is van bloed in of bij de ontlasting.
- haemoglobine (Hb) en haematocriet (Ht) In de acute fase van een bloeding, als het
lichaam nog niet de kans heeft gehad om het bloedvolume te herstellen door vocht vast
te houden, kan het Hb nog normaal zijn. Ht is het volume van de erytrocyten.
- MCV(grootte van de bloedcellen): oorzaak van een anaemie Zo geeft een vit-B 12
deficientie bijvoorbeeld een macrocytaire anaemie (hoog MCV) en ijzergebrek een
microcytaire anaemie (laag MCV)
- Kreatinine: Als het bloedverlies zo groot is dat de circulatie in gevaar komt, is dit vaak al
snel aan het kreatinine te zien perfusie van de nier onvoldoende wordt? serum-
kreatinine stijgt
- Ureum: locatie van de bloeding hoog ureum kan ontstaan door resorptie van deels
verteerd bloed uit een hoge tractus digestivus bloeding. Een slechte perfusie van de nier
geeft natuurlijk ook een verhoogd serum-ureum.
- Albumine zorgt voor goed osmotische waarde verlaagd in bloed bij chronische ontsteking
ontsteking zorgt voor minder goed weefsel waar albumine en zo vocht weglekt
oedeem
Radiologie:
- Verwachting arteriële bloeding? of -en waar- er sprake is van een bloeding soms
meteen ‘geëmboliseerd’of ‘
- röntgenfoto (X-Thorax) maken om vrij lucht in de buikholte aan te tonen in het geval van
verdenking op een perforatie in de buikholte
Endoscopie:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bernicevanrosmalen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen