College aantekeningen
Uitgebreide samenvatting colleges OIMA
Uitstekende weergave colleges OIMA
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Onderzoeks- en interventiemethodologie A samenvatting colleges02-09-2019 hoorcollege 1
Wat is wetenschappelijke kennis:
- Kennis verworven door methodisch onderzoek die systematisch en in doorzichtige
samenhang is geordend
- Conceptueel (je neemt afstand en gaat analytisch het bekijken naar een patroon)
- Reflectief/kritisch
- Transparant (je moet achteraf de werkwijze kunnen beoordelen)
- Overal zichtbaar
Kenmerken wetenschappelijke kennis:
- Toeval
- Systematiek (dat er volgens een bepaalde methode gewerkt wordt)
- Nieuwsgierigheid
- Sociaal verschijnsel (Galileo Galilei)
De wetenschappelijke methode:
- Rol van observatie en metingen (kwantificering)
- Theoretische/hypothetische verklaringen voor geobserveerde verschijnselen
- Predicties over wat in de werkelijkheid het geval moet zijn o.b.v. de hypothese(s)
- Experimentele test van de predictie(s)
Aspecten:
- Methodologie: theorie achter de methode; hoe kunnen we verantwoorden welke
instrumenten we gebruiken
- Methoden
Wetenschapstheoretische begrippen:
- De theorie:
o Theorie & hypothese
o Hypothesen
- De theorie achter de theorie
o Deductie (van algemeen naar specifiek), inductie (vanuit specifiek geval naar
algemeen patroon), abductie (bepaalde patronen in werkelijk en je gaat met
theorieën dat verklaren)
o Logisch positivisme, kritische rationalisme
o Verificatie versus falsificatie
1
,Groupthink (Janis):
- Wat gaat er mis in besluitvormingsprocessen waardoor individueel competente personen als
groep vaak slechte besluiten nemen
- Bij groupthink is het de bedoeling conflict te minimaliseren, consensus te bereiken en
uiteindelijk worden niet alle opties kritisch bekeken
- Claim: streven naar consensus staat een kritische beperking van de alternatieven in de weg
- Oorzaak groupthink: een hechte groep (cohesie)
Theorie groupthink:
- Theorie: logisch en consistent geheel van uitspraken die dienen om een bepaald verschijnsel
of fenomeen te beschrijven en/of verklaren
- Eisen:
o Logische consistentie
o Inhoudelijke coherentie
o Empirische correspondentie
o Spaarzaam
- Hypothese: een voorlopige veronderstelling die uit de theorie is afgeleid en die men door
wetenschappelijk onderzoek tracht te toetsen
Theorie achter de theorie:
- Drie strategieën van kennisverwerving:
o Deductie
o Inductie
o Abductie
- Twee strategieën voor rechtvaardiging:
o Verificatie: zoeken naar een situatie waarin het wel klopt
o Falsificatie: zoeken naar een situatie waarin het niet klopt
Context of Discovery:
- Hoe komen we tot onze kennis?
- Empirische waarnemingen als wankel fundament voor onze kennis
Context of Justification:
- Hoe rechtvaardigen we onze kennis (achteraf)
- Verantwoording door toetsing van onze veronderstellingen
o Wat is de juiste wijze van toetsing? (wetenschapsfilosofisch vraagstuk)
Objectieve algemeen geldige maatstaven
Intersubjectieve discipline afhankelijke maatstaten
o Hoe zet ik een goede toets op? (methodologisch vraagstuk)
Logisch positivisme:
- Ondubbelzinnige waarnemingen als basis
- Fundamenteel onderscheid theorie en feiten
- Kennisverwerving: inductie, vanuit observaties naar regelmatigheden
- Toetsing d.m.v. verificatie (zochten naar feiten ter ondersteuning van theorie)
- Wetenschappelijke vooruitgang mogelijk (kennisaccumulatie)
2
,Voorbeeld groupthink:
- Inductie:
o Deze groep vertoont symptomen van groupthink en neemt slechte besluiten
o Als groepen symptomen van groupthink vertonen, dan nemen ze slechte besluiten
Kennis via accumulatie van waarnemingen
- Verificatie:
o Toetsing: onderzoek alle groepen met symptomen van groupthink en stel vast of ze
slechte besluiten nemen
o Probleem: verificatie is onmogelijk: alle groepen die symptomen van groupthink
vertonen onderzoeken kan niet
- Deductie:
o Als een groep symptomen van groupthink vertoont, neemt ze slechte besluiten
o Deze groep vertoont symptomen van groupthink
o Conclusie: deze groep neemt slechte besluiten
- Falsificatie
o Als een groep symptomen van groupthink vertoont, dan neemt ze slechte besluiten
o Een groep die symptomen van groupthink vertoont, maar toch goede besluiten
neemt (‘zwarte zwaan’)
o Probleem: omgaan om probabilistische uitspraken
o Als een groep symptomen van groupthink vertoont, dan is de kans groter dat ze
slechte besluiten neemt
Kritisch rationalisme (Popper):
- Theoretische veronderstellingen als basis
- Relatief onderscheid tussen theorie en feiten
- Kennisverwerving: deductie afleiden en toetsen van hypothesen
- Toetsing d.m.v. falsificatie
- Wetenschappelijke vooruitgang mogelijk (bereiken eindpunt niet)
Demarcatiecriterium:
- Wetenschap onderscheidt zich door theoretiseren
- Verschillende manieren om zich tot theorie te verhouden
o Verschillende manieren om tot theorieën te komen
o Verschillende manieren om theorieën te toetsen
- Wetenschap is een sociale bezigheid
o Plausibiliteit
o Peer review
- Methoden helpen bij verantwoorden van aanpak
03-09-2019: hoorcollege 2
Kenmerken van sociaalwetenschappelijk onderzoek:
- Sociaal wetenschappelijk onderzoek volgens Ragin (1994)
o Verscheidenheid in gehanteerde methoden en doelstellingen
o Gemeenschappelijk: systematic interplay between ideas and evidence
- Onderscheid met alledaagse kennisverwerving:
o De mate waarin kennisverwerving gesystematiseerd en gewaarborgd is
- Gesystematiseerd: uitgekristalliseerde methoden en technieken
- Gewaarborgd met spelregels of criteria
o Openbaarheid
o Controleerbaarheid
3
, o Herhaalbaarheid
- Onderscheid met kennisverwerving in de natuurwetenschappen
Natuurwetenschappelijk onderzoek (systematic interplay between ideas and evidence):
- 1543: scharnierpunt in de wetenschappelijke revolutie, vanwege
o Copernicus (1473-1543): de revolutionibus orbium coelestium = studie dat aarde niet
in het middelpunt van het heelal stond
o Vesalius (1514-1564): de humani corporis fabrica libri septem = studie voor andere
vorm van exercitie bij menselijk lichaam
- De werkelijkheid wordt ontleed/beschreven en in haar regelmatigheden
vastgelegd/verklaard
- Door zintuigen waargenomen werkelijkheid (Sein), niet de gewenste werkelijkheid (Sollen)
- Bevrijd van geloof (religieuze dogma’s) en bijgeloof (alledaagse magische opvattingen)
- Observatie en experiment centraal
- De natuur wordt steeds beter begrepen, in wetmatigheden gevat
o Bijv. banen planeten (Galilei)
- Wetmatigheden maken het mogelijk:
o Terug te gaan in de tijd
o Fossiele straling
Waarom kunnen we in de sociale wetenschappen niet op een vergelijkbare manier terug- of
vooruitkijken in de tijd?
- Ontbreken van universele, deterministische wetmatigheden
o Universele wetmatigheden zijn overal van toepassing
o Determinisme houdt in dat er geen vrijheidsgraden zijn
Natuur- versus sociaalwetenschappelijk onderzoek:
- Mensen verschillen onderling in hun waarneming en interpretatie
- Mensen zijn talig: de woorden zijn niet de dingen
- Mensen ontwerpen probleemoplossingen
- Mensen maken zich inzichten over menselijk gedrag eigen
Reflectie als evolutionaire verworvenheid
- We kunnen nadenken over de situatie waarin we ons bevinden
Ik neem waar en interpreteer: systeem 1 en systeem 2
- Systeem 1: (het ‘snelle denken’): intuïtief, snel, gemakzuchtig en dominant
- Systeem 2: (het ‘langzame denken’): reflexief, langzaam, lui, op de achtergrond
- Overschakelen naar systeem 2 kost moeite; systeem ingeschakeld houden kost energie
- Overschakelen naar systeem 2 ook niet altijd nodig
- Systeem 1 maakt gebruik van heuristics (vuistregels), met mogelijk biases (fouten) tot gevolg
o Heuristic: a simple procedure that helps find adequate, though often imperfect,
answers to difficult questions (Kahneman)
o Bias: error in judgement or memory
Ik neem waar en interpreter: Heuristic reasoning
- In geval van relatief eenvoudige (routine) problemen kan heuristic reasoning adequaat zijn
- In geval van complexe problemen kan heuristic reasoning tot fouten (biases) leiden
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Thijs96. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,98. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51292 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen