Dit document is een samenvatting van het maatschappijwetenschappen Lesboek deel 1. Geschikt voor leerjaar 4 Havo. Hierin staan alle begrippen, kernconcepten en andere zaken uit Hoofdstuk 4 t/m hoofdstuk 7 overzichtelijk op een rij.
Criminaliteit: gedrag dat door de overheid strafbaar is gesteld
Relatief (criminaliteit): het verschilt per tijd en samenleving
De regels zijn overal anders en veranderen met de tijd. Vroeger was cocaïne illegaal en was
homoseksualiteit verboden nu is dat beide omgedraaid. Dat is dus tijdsgebonden. In Nederland is
kauwgom op straat gooien legaal maar in Singapore staan er hoge boetes op. Dat is dus
plaatsgebonden.
Criminologische theorieën:
Gelegenheidstheorie of rationele keuzetheorie: Criminaliteit ontstaat doordat er mensen
zijn die een bewuste keuze maken om de regels te overtreden. (potentiële daders, geschikte
doelwitten en hoeveelheid bewaking bepalen de hoeveelheid criminaliteit in een land)
Etiketteringstheorie: Er zijn mensen die zich gediscrimineerd voelen en zich dan gaan
gedragen naar het opgeplakte etiket ‘crimineel’
Bindingstheorie: Richt zich op de samenhang in de samenleving. Er word bij deze theorie
gezegd dat crimineel gedrag sneller voorkomen word als mensen goede bindingen hebben
met de samenleving. Op dat moment leven mensen de normen en waarden van een
samenleving sneller na. Mensen die geen sterke bindingen hebben met de samenleving
zouden dus sneller crimineel gedrag vertonen.
Structurele-deviantietheorie: Deze theorie veronderstelt dat de structuren in de
samenleving zo zijn dat de machtigen, de rijken in het voordeel zijn. De wetten zijn in hun
voordeel, omdat die zijn gemaakt door goed opgeleide mensen uit dezelfde laag van de
samenleving. Dat leidt ertoe dat hun eigen afwijkende gedrag (deviant gedrag) niet word
opgemerkt en zowel word het mild aangepakt
Vraagstukken:
Hoofdconcept vorming(het proces van verwerving van een bepaalde identiteit: het
vormingsvraagstuk
Manier waarop mensen een identiteit ontwikkelen. Het proces van vorming begint bij baby’s en gaat
het hele leven door. Daarin spelen socialisatoren een belangrijke rol. Door dat proces maken
mensen een cultuur en samenleving eigen. De kernconcepten identiteit, cultuur, socialisatie en
acculturatie helpen ons om verschijnselen of problemen van het vormingsvraagstuk te analyseren.
Ook de kernconcepten politieke socialisatie en ideologie zijn daarvoor geschikt.
, Hoofdconcept binding (de relatie en onderlinge afhankelijkheden tussen mensen in een gezin of
familie, tussen leden van een groep, in de maatschappij en op het niveau van de staat: het
bindingsvraagstuk
Hoe mensen met elkaar verbonden zij in een samenleving. Ze kunnen affectief (emotionele
bindingen), cognitief (gebied van kennis), economisch (te maken met werk en goederen voor het
bestaan)en politiek (zaken op het gebied van school, verkeer, zorg etc.) van elkaar afhankelijk zijn.
Word ook wel een cohesievraagstuk of en ordevraagstuk genoemd. Sociale cohesie en
groepsvorming zijn belangrijke kernconcepten hierbij. Andere kernconcepten hierbij zijn sociale en
politieke institutie, representatie en representativiteit. Het kernconcept cultuur is bruikbaar bij het
analyseren van een vormings- en bindingsvraagstuk.
Hoofdconcept verhouding ( de manier waarop mensen zich van elkaar onderscheiden en tot elkaar
verhouden en de manier waarop samenlevingen in sociale zin vorm geven aan deze verschillen: het
verhoudingsvraagstuk
Mensen verschillen van elkaar in uiterlijk, leeftijd en geslacht. Maar ze verschillen naarmate ze
opgroeien ook in inkomen, status en macht. De manier waarop mensen zich van elkaar
onderscheiden en de wijze waarop de samenleving daarmee omgaat horen bij het
verhoudingsvraagstuk. De bijbehorende kernconcepten zijn sociale ongelijkheid, macht, gezag,
conflict en samenwerking.
Hoofdconcept verandering ( de richting en het tempo van de ontwikkelingen in de samenleving en
de mogelijkheden en onmogelijkheden deze te beïnvloeden): het veranderingsvraagstuk
Gaat over de vraag hoe de samenleving verandert, wat die veranderingen veroorzaakt en waardoor
dat komt. Soms komen die veranderingen door natuurlijke processen, een andere keer is er een
revolutie nodig om een bepaalde verandering te realiseren. Bij maw is het daarom belangrijk om te
weten wat er in het verleden gebeurd is en welke krachten daarin werkten, hoe samenlevingen
veranderd zijn en waardoor die ontwikkeling gevoed werd. De bijbehorende kernconcepten zijn
rationalisering, individualisering, institutionalisering, globalisering, democratisering en
staatsvorming.
Welvaartsvraagstuk:
Houden vooral economen zich mee bezig. Dat komt doordat het gaat over de vraag hoe de
samenleving haar welvaart (bestaansvoorwaarden) in stand houdt en hoe die verdeeld wordt. Niet
alles is overal aanwezig, dat is schaarste. Daarom worden samenlevingen geconfronteerd met het
welvaartsvraagstuk en daarom moeten er keuzes worden gemaakt. In ontwikkelingslanden zien we
dat goed. Daar kunnen voedsel of drinkwater ontbreken en kan het rampzalige gevolgen hebben. In
ons land word dat duidelijk als er niet genoeg geld is om peperdure medicijnen te krijgen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kyaraloos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,09. Je zit daarna nergens aan vast.
