De nodige hoofdstukken samengevat voor het vak Bedrijfsrecht, een samenvatting met alle benodigde informatie en er wordt duidelijk doorverwezen naar de wetten die gebruikt worden.
Bedrijf en Recht
Hoofdstuk 1
Inleiding
Wat is recht?
Recht is het geheel van regels en normen, die door de overheid zijn vastgesteld of erkend en
door de overheid worden gehandhaafd om de samenleving vreedzaam te regelen.
Rechtspraak
Een groot deel van het recht is neergelegd in wetten wanneer dit niet het geval is moet de
rechter er een maken. Zowel bij de uitleg van rechtsregels als bij het maken van nieuwe
regels is de rechter gebonden aan het stelsel van het geldende recht. De rechter moet de
oplossing zoeken die daarin het beste past en daarop het beste aansluit.
Rechtsbronnen
Er zijn vier navolgende bronnen waaruit het recht voortvloeit:
Wet
Jurisprudentie Alle uitspraken van de rechters in Nederland.
Gewoonte en gebruiken
Verdrag Overeenkomst tussen twee of meer staten die op schrift is gesteld.
Formeel recht Rechtsregels waarmee rechten of plichten kunnen worden afgedwongen.
Een voorschrift dat is uitgevaardigd door de regering en de Eerste en Tweede kamer samen.
Materieel recht Rechtsregels die rechten geven of verplichtingen opleggen. Een
voorschrift die ieder kan binden, ongeacht wie het heeft uitgevaardigd.
Publiekrecht
Rechtsregels waarbij een overheidsinstantie gebruik kan maken van haar gezag of macht om
de naleving van die regels af te dwingen. Alle regels met betrekking tot:
De inrichting van de staat;
De verhouding tussen overheidsorganen onderling, wanneer gebruik wordt gemaakt
van gezag;
De verhouding tussen burger en overheid, als de overheid gebruik maakt van gezag.
Privaatrecht
Heeft betrekking op de rechtsverhouding tussen burgers onderling. Het individuele belang
van de burger staat op de voorgrond.
De rechterlijke organisatie Alle onafhankelijke rechters samen.
Benoeming van rechters De regering benoemt nieuwe rechters bij koninklijk besluit. Deze
benoeming is voor het leven en rechters gaan op 70-jarige leeftijd met pensioen. Zij kunnen
voor die leeftijd niet uit hun functie worden ontheven. Ontslag kan alleen gegeven worden
door de Hoge Raad, de hoogste rechterlijke instantie in ons land.
Taak van de rechter
Oplossen van geschillen tussen burgers onderling of tussen burgers en de overheid.
, Belast met de strafrechtsspraak.
De rechterlijke instanties
In Nederland spreekt de rechterlijke macht recht op het gebied van het burgerlijk recht,
strafrecht en bestuursrecht. De volgende rechterlijke instanties spreken recht in
Nederland:
- De rechtbanken
- De gerechtshoven
- De Hoge Raad
Civiele rechtspraak
Twee of meer burgers tegenover elkaar. Dit kunnen ook rechtspersonen zijn zoals een bv,
een stichting, een vereniging of de overheid.
Eiser en gedaagde De eiser begint het proces en eist iets van de gedaagde.
De advocaat Vertegenwoordigt de eiser of de gedaagde.
Dagvaarding Schriftelijk stuk waarbij de eiser de gedaagde oproept om op een bepaalde
dag en tijd voor de rechter te verschijnen vanwege een rechtsvordering van de eiser. Een
deurwaarder brengt de dagvaarding uit.
Absolute competentie bij civiele zaken
Een civiele procedure wordt behandeld door een rechter van de sector kanton of de sector
civiel. De zaak wordt behandeld door de sector kanton wanneer sprake is van (art. 93 Rv):
- Een arbeidsovereenkomst of cao
- Huur
- Agentuur, huurkoop of pacht of consumentenkoopovereenkomst
- Geldvorderingen tot €25,000, -
Alle andere gevallen worden behandeld door de sector civiel.
Relatieve competentie bij civiele zaken
Bij relatieve competentie gaat het erom welke van de tien rechtbanken bevoegd is. Als
hoofdregel van de relatieve competentie in civiele zaken geldt dat de rechter in de
woonplaats van de gedaagde bevoegd is (art. 99 Rv).
Civiele procedure
Een gewone rechtszaak (bodemprocedure) bij een rechterlijke instantie begint met het
uitbrengen van een dagvaarding door de eiser aan de gedaagde. De eiser moet meteen tot
de kern van de zaak komen (art. 111, lid 3 Rv). Als de gedaagde het niet eens is met de
vordering, kan hij daartegen verweer voeren.
,Comparitie Na ontvangst van het verweer beoordeelt de rechtbank of partijen persoonlijk
dienen te verschijnen voor de rechter (art. 87 Rv).
Verstek Wanneer de gedaagde niet verschijnt doet de rechter wel uitspraak maar zonder
dat hij de gedaagde heeft gehoord (art. 139 Rv). Dit heet een verstekvonnis en de gedaagde
kan in verzet gaan, door op zijn beurt de eiser te dagvaarden (art. 143 Rv).
Voorzieningenrechter/ Kort geding
Een kort geding is een korte procedure in een civiel geschil, waarmee op snelle wijze een
vonnis van een rechter kan worden verkregen.
Twee vereisten voor kort geding:
- De zaak moet spoedeisend zijn
- Men dient een voorlopige voorziening te vragen
Het wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering, waarin de kortgedingsprocedure is geregeld,
bepaald dat het moet gaan om zaken waarin ‘uit hoofde van onverwijlde spoed een
onmiddellijke voorziening wordt vereist’ (art. 254 Rv). Een veroordeling in kort geding is
uitvoerbaar bij voorraad (art. 223, 258 Rv).
Vonnis Uitspraak van de rechter aan het eind van een rechtszaak (art. 229 e.v. Rv).
Hoger beroep Indien een procederende partij het niet eens is met de uitspraak van de
rechtbank kan hij in hoger beroep gaan bij het hof (art. 332 e.v. Rv).
Beroep in cassatie
Een arrest voorleggen aan de Hoge Raad nadat men steeds hoger beroep heeft ingesteld
(art. 398 e.v. Rv).
De Hoge Raad heeft twee taken:
Nagaan of het procesverloop overeenkomstig verlopen is met de regels van het
recht.
Nagaan of het recht op de door de lagere rechter vastgestelde feiten juist is
toegepast.
De Hoge Raad kan een cassatieberoep zonder motivering verwerpen als de beslissing niet
van belang is voor de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling (art. 81 RO).
De Hoge Raad is de hoogste rechter op het gebied van civiel-, straf- en belastingrecht en
heeft een aparte taak: het bewaken van de rechtseenheid en rechtsontwikkeling.
Prejudiciële vraag lagere rechters kunnen de Hoge Raad een rechtsvraag voorleggen over
een belangrijke juridische kwestie (art. 392 Rv). Een prejudiciële vraag is een rechtsvraag van
een rechter aan een hoger gerecht over de uitleg van een rechtsregel.
Mediation
Bij mediation zoeken partijen met hulp van een onafhankelijke bemiddelaar, de mediator,
een oplossing van hun (juridische conflict). De mediator is een onafhankelijke bemiddelaar
die samen met de partijen zoekt naar een oplossing. De rechter kan partijen doorverwijzen
naar een mediator.
, Strafrecht
Het strafrecht geeft aan tegen welke gedragingen de overheid optreedt door het opleggen
van straffen. Het gaat bij strafrechtspraak niet om een geschil tussen twee burgers maar om
het beoordelen van een strafbaar feit.
Regels bij strafrechtsspraak
De belangrijkste regels van het strafrecht staan in het Wetboek van Strafrecht (WvSr) en het
Wetboek van Strafvordering (WvSv). In het WvSr staat wat er niet mag in onze samenleving
en in het WvSv staat wat er gebeurt wanneer dit wel gebeurt.
Strafrechtsspraak
Alleensprekende rechters:
- De politierechter bevoegdheid om 12 maanden onvoorwaardelijke
gevangenisstraf op te leggen.
- De economische politierechter Heeft vergaande bevoegdheden.
- De kantonrechter.
Absolute competentie bij strafzaken
Als regel van de absolute competentie bij strafrecht geldt dat de rechtbank in eerste
instantie oordeelt over misdrijven. Bij een zwaar misdrijf moet de verdachte voor de
meervoudige kamer verschijnen (3 rechters). Bij een licht misdrijf is de politierechter
bevoegd.
Relatieve competenties bij strafzaken
De regels bij de relatieve competentie bij strafrecht luiden dat de rechter bevoegd is (art. 2
Sv).:
Binnen welk rechtsgebied het feit begaan is;
Binnen welk rechtsgebied de verdachte woon- of verblijfplaats heeft;
Binnen welk rechtsgebied de verdachte zich bevindt.
Het openbaar ministerie is belast met de handhaving van wetten op de overtreding
waarvan straf is gesteld, met de vervolging van alle strafbare feiten en het uitvoeren van alle
strafvonnissen (art. 124 RO). De officier van justitie is een vertegenwoordiger van het
Openbaar Ministerie, dat onder het ministerie van Justitie valt.
Vervolgingsmonopolie houdt in dat alleen het Openbaar Ministerie iemand voor de
strafrechter kan dagvaarden. De belangrijkste bevoegdheid van het Openbaar Ministerie is
het vervolgingsmonopolie (art. 124 RO).
De verdachte In Nederland wordt iemand pas als verdachte beschouwd als uit feiten of
omstandigheden een redelijk vermoeden van schuld aan een strafbaar feit voortvloeit (art.
27, lid 1 Sv).
Het onderzoek ter terechtzitting
Aan de hand van het proces-verbaal van de politie beoordeelt de officier van justitie of hij tot
vervolging overgaat. Als de officier van justitie wil vervolgen laat hij de verdachte
dagvaarden (art. 258 Sv). De OvJ bespreekt in zijn requisitoir (vordering) of hij het ten laste
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophiacornelia. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.