Samenvatting intoxicatie
Intoxicatie: een overmatige inname van een bepaalde stof, die per stof specifieke symptomen
veroorzaakt. Gemiddeld in tijd en met behandeling reversibel is, maar ook schadelijk en soms
dodelijk kan zijn.
- Overlijden van kinderen ten gevolge van vergiftiging is zeldzaam. Als wel voorkomt; ingestie
van tricyclische antidepressiva, huishoudelijke producten of planten. Koolmonoxide en
toxische verbrandingsproducten kunnen ook de dood veroorzaken.
- Onopzettelijke intoxicatie komt 1-2x per jaar voor bij kinderen in een leeftijd <5 jaar.
Vergiftiging: een ziektetoestand veroorzaakt door een te grote hoeveelheid van een stof in het
lichaam.
- Hoe sneller absorptie plaatsvindt hoe hoger de piekconcentratie van de stof in het lichaam.
- Bij intentiële intoxicatie moet psychische begeleiding al starten tijdens somatische
behandeling.
Voor informatie over te verwachten klinisch beeld en behandeling moet contact met NVIC
opgenomen worden. De volgende informatie moet verstrekt worden;
De leeftijd
Lichaamsgewicht
Naam product/verbinding
Na ingestie; geschatte hoeveelheid/concentratie
Na inhalatie, huid,- oogcontact concentratie en duur van blootstelling.
Tijdstip
Anamnese en lichamelijk onderzoek bij vergiftiging zijn cruciaal!
Anamnesevragen;
Ambulancepersoneel, familie, apotheek, flesjes / doosjes etc
Welk middel/dosis/concentratie?
Hoe lang geleden/duur van blootstelling?
Manier van blootstelling? (ingestie, inhalatie, dermaal, ogen, parenteraal).
Symptomen (gehad)?
Gebraakt?
Pre-existente ziekten.
Bewaar restant ingenomen stoffen, verpakking, eventueel braaksel.
,Aanwezige symptomen en de volgorde van manifestatie moeten samen met samenhang van tijd
geïnterpreteerd worden.
- Altijd afname bloed en urine bij intoxicatie!
- Kijk naar toxische syndromen bij onbekende toxine: huid, oksel, pupillen, spiertonus
- Bij bekende toxine: overleg met apotheek, micromedex, controleer of klinische
verschijnselen kloppen!
Effecten op ABCDE
Ademhaling:
Respiratoire insufficiëntie kan ontstaan door;
- Ademhalingsdepressie;
o Door bv; opiaten, barbituraten, benzodiazepinen en organische oplosmiddelen.
o Als door opiaten kan naloxon toegediend worden, echter dit heeft wel kortere
halfwaardetijd dan opiaten.
- Paralyse van ademhalingsspieren;
o Door bv; cholinesteraseremmer
- Longbeschadiging;
o Door bv; inhalatie van toxische gassen
- Glottisoedeem;
o Door bv; inhalatie toxische gassen of inname etsende stof
o Hierdoor bij zo’n intoxicatie bovenste luchtwegen spoedig inspecteren op
slijmvlieszwelling.
- Aspiratie en chemische longontsteking.
Circulatie;
- Ritmestoornissen obv intoxicatie vereisen andere aanpak.
- Een anti-aritmicum kan onderdrukking kan prikkelvorming in ventrikels onderdrukken
waardoor geen escaperitme kan ontstaan. Een pacemaker kan daarbij niet effectief zijn door
een sterk verhoogde prikkeldrempel door de intoxicatie.
- Ip afwachtend beleid, echter bij ernstige hemodynamische effecten eerder cardioversie dan
medicatie.
Centraal zenuwstelsel;
- Neurologische symptomen door intoxicatie zijn symmetrisch. Bij duidelijke links/rechts
verschillen moet bedacht zijn op secundaire pathologie zoals hersen- letsel, infarct, bloeding.
- Bij convulsies, anticonvulsiva gebruiken. Het voortduren van epileptische activiteit kan zeer
schadelijk zijn voor de hersenen en kunnen irreversibel beschadigd raken.
- Bij patiënten met ernstig gedaald bewustzijn is intubatie van belang om aspiratie te
voorkomen.
Hypo en hyperthermie;
- Hypothermie; vaak bij intoxicaties waarbij centraal zenuwstelseldepressie veroorzaakte
wordt. Bv. Benzodiazepinen, opiaten, ethanol, tricyclische antidepressiva.
- Hyperthermie; bv bij ecstasy intoxicaties
, o Ook bij combinatie-intoxicatie van tricyclische antidepressiva met
serotonineopnameremmers en/of monoamineoxidaseremmers (MAO-remmers) kan
door het ontstane serotoninesyndroom een ernstige hyperthermie ontstaan
gekenmerkt door ernstige hypertensie en convulsies.
Vergiftiging na ingestie
- Aanwezigheid van voedsel kan absorptie vertragen.
- Bij een middel dat peristaltiek vertraagd kan deel van de stof na absorptie achterblijven in de
darmen, waarna bij opgang komen van peristaltiek dit alsnog geabsorbeerd worden en
patiënt opnieuw geïntoxiceerd raken.
- Sommige stoffen verhogen de darmperistaltiek, waardoor absorptie eerder in toegenomen
mate kan worden optreden.
Laten braken;
- Binnen 1 uur na ingestie. Alleen bij potentieel zeer ernstige intoxicaties. Niet bij ingestie van
vloeistoffen.
- Contra-indicaties zijn;
o Verminderd bewustzijn ; aspiratiegevaar.
o Etsende stoffen; ter voorkoming oesophagusperforatie.
o Schuimvormende stoffen; aspiratiegevaar
o Vluchtige stoffen (petroleumproducten); aspiratiegevaar.
Maagspoelen;
- Toxische hoeveelheid ingenomen stof
- < 1 uur na inname
- > 1 uur na inname; middelen die maagontlediging remmen bv anticholinergica, TCA’s,
alcohol, opiaten (+- 3 uur)
- Alleen overwegen bij potentieel zeer ernstige intoxicatie met vaste stoffen (ijzer lithium),
binnen uur na ingestie.
Contra-indicaties;
- Bewustzijnsdaling
- Onbeschermde luchtweg door inadequate slik- en hoestreflex.
- Ingestie van corrosiva, schuimende verbindingen en petroleumproducten met lage viscositeit
(ivm aspiratie). Indien men toch wilt maagspoelen in deze situatie intuberen en cuff
opblazen.
Actieve kool;
- Niet zinvol bij: metalen (Fe, Li, K) zuren en logen, alcoholen, boraten, bromide, jodide,
cyanide, koolwaterstoffen.
- Wel zinvol bij: middelen met enterohepatische kringloop zoals tegretol, barbituraten,
carbamazepine, theofylline, kinine, TCA’s, NSAID’s, salicylaten, benzodiazepines, dapson,
fenobarbital, retard-preparaten.
- Dosering carbomix: volwassen start 50-100 gram, daarna om 2 á 4 uur 12,5 g/h. Maximaal
150-200 gram.
- Dosering carbomix kinderen 0,5/1 gram/kg elke 2 á 4 uur. Maximaal 10-25 gram.
