Samenvatting
Samenvatting Biologie 5 Havo Hoofdstuk 4: Transport
Dit is een duidelijke samenvatting van alle vijf basisstoffen (paragrafen) uit hoofdstuk 4: Transport uit het boek Biologie Voor Jou.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Thema 4 | TransportBasisstof 1: Transportsystemen
Eencellige of enkele cellagen organismen: transport van stoffen vindt plaats over
kleine afstanden. Het transport vindt dan onder andere plaats door diffusie.
Grotere planten en dieren: hebben voor het transport van stoffen een vatenstelsel
dat bestaat uit een netwerk van buisjes → Bij dieren is dit transport circulair en
voorzien van een pomp (het hart) → bij planten vindt het transport plaats in twee
richtingen e zijn vooral capillaire werking en verdamping de drijvende krachten.
Transport over grote afstanden:
Anorganische (opwaartse) sapstroom door houtvaten (mineralen opgelost in water).
Organische sapstroom door bastvaten (assimilatieproducten opgelost in water).
Transport door houtvaten dankzij drie krachten:
Worteldruk ontstaat door actief transport door endodermiscellen en osmotische
werking van mineralen in de houtvaten.
Door capillaire werking van de houtvaten wordt het water omhooggetrokken.
Door verdamping van water wordt water aangezogen uit de houtvaten (via de
nerven).
Transport door bastvaten:
Bastvaten vervoeren water en assimilatieproducten vanuit de bladeren naar alle
delen van de plant.
In de vaatbundels in stengels liggen bastvaten aan de buitenkant, in de nerven in
bladeren aan de onderkant.
Bouw van transportsystemen:
Eencelligen en dieren die uit enkele cellagen bestaan, kennen alleen transport door
diffusie.
Grotere dieren: open of gesloten circulatiesysteem.
Bij bloedvatenstelsels worden lichaamsvloeistof en bloedplasma onderscheiden.
Bloedsomloop: enkel of dubbel, een of meer harten.
Circulatiesystemen zorgen voor een homogeen intern milieu door:
Het transport van stoffen tussen intern en extern milieu (o.a. bouw-, brand- en
afvalstoffen).
Het transport van signaalstoffen (hormonen) tussen delen van het organisme.
Het transport van bestanddelen van het afweersysteem.
Verdeling van warmte over het lichaam.
Basisstof 2: Het hart
De bouw van het hart
, Hart: een holle spier die energie verbruikt. Het hart is een dubbele pomp en ligt in de
borstkas, iets naar links onder het borstbeen.
Rechterboezem: ontvangt zuurstofarm bloed uit de onderste en bovenste holle ader
en voert dit door naar de rechterkamer. Het heeft een weinig gespierde wand.
Rechterkamer: pompt zuurstofarm bloed in de longslagader(s). Het heeft een
gespierde wand.
Linkerboezem: ontvangt zuurstofrijk bloed uit de longaders en voert dit door naar de
linkerkamer. Het heeft een weinig gespierde wand.
Linkerkamer: pompt zuurstofrijk bloed in de aorta. Het heeft een gespierde wand.
Harttussenwand: scheidt de linker- en rechterharthelft.
Hartkleppen: verhinderen terugstromen van het bloed van kamers naar boezems.
Halvemaanvormige kleppen: verhinderen het terugstromen van bloed van
longslagader(s) en aorta naar de kamers.
Kransslagaders: hierdoor stroomt zuurstofrijk bloed naar de hartspier.
Kransaders: hierdoor stroomt zuurstofarm bloed weg uit de hartspier.
De werking van het hart
Samentrekking (systole) van de boezems:
De sinusknoop in de wand van de rechterboezem geeft impulsen af.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pettabrusik. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,19. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48298 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen