Hersenen en Gedrag: Uitgebreide samenvatting (2021)
Ivyvanekert
Samenvatting Hersenen en Gedrag
--- Hoofdstuk 1: What are the Origins of Brain and
Behavior? ---
Introductie tot de hersenen
De cursus gaat over hersenen én gedrag, daarbij wordt gesteld dat hersenen een
orgaan, een fysiek, tastbaar object en een levend weefsel is. Terwijl gedrag juist een
actie is, het is niet fysiek, maar wel observeerbaar.
Hersenen zijn zoals gezegd een orgaan, een orgaan bestaat uit
weefsel en het weefsel van de hersenen bevat zenuwcellen. De
meeste connecties tussen de hersenen en de rest van het lichaam
worden gemaakt via de ruggengraat, die loopt vanuit de
hersenstam. Hierbij is er sprake van het zenuwstelsel:
• Centraal zenuwstelsel (CNS): hersenen en ruggengraat,
zit in het midden. Zenuwcellen kunnen NIET herstellen
(dwarslaesie).
• Perifeer zenuwstelsel (PNS): alle processen buiten de hersenen en de
ruggengraat om. Zorgt voor motorische en zintuigelijke connectie van en naar
CNS. Zenuwcellen kunnen WEL herstellen (schaafwond).
De globale indeling van de hersenen
De hersenen bestaat uit twee hemisferen, de linker
en de rechter, deze zijn ongeveer gelijk aan elkaar.
• Frontale kwab: uitvoeren van uitvoerende
functies, zoals beslissingen
• Pariëtale kwab: uitvoeren van bewegingen/
taken
• Temporale kwab: functies in verband met
gehoor en taal-muzikale vaardigheden
• Occiptale kwab: begin van visuele
processen
De bruin/ grijze stof zijn de cellen, dit gedeelte wordt ook wel de schors genoemd:
cerebraal cortex. De witte stof zijn de vezels.
De kronkels in de hersenen zijn voor iedereen hetzelfde en worden gyri genoemd.
Ventrikels (geproduceerd door ependymcellen) zijn hersenkamers met vocht,
waarbij het vocht circuleert door de hersenen heen en hebben verschillende functies.
Indeling zenuwstelsel
Het menselijke zenuwstelsel is opgebouwd door cellen, deze zenuwcellen/ neuronen
regelen het gedrag voornamelijk direct. De neuronen in de hersenen staat in
communicatie met elkaar, zintuigelijke receptoren in de huid, spieren en interne
organen.
, Hersenen en Gedrag: Uitgebreide samenvatting (2021)
Ivyvanekert
Gedrag
Een zeer algemene en vrijwel onbruikbare definitie van gedrag is, patronen in de tijd
zoals bewegingen, spraak, houding, blozen (kleurverandering), maar ook gedachten,
ook al is het niet observeerbaar. Een simpelere en bruikbare definitie is elke vorm van
beweging in een levend organisme. Hierdoor wordt gedrag observeerbaar en
meetbaar gemaakt.
Hersenen en gedrag: de perspectieven
Hersenen en gedrag zijn gerelateerd. Hoe dit precies in elkaar steek hangt af van het
mind-body probleem van filosofie:
• Dualistische vs. monistische stelsel. Waarbij dualistisch staat voor lichaam en
geest apart en monistisch staat voor lichaam en geest is één.
• Spiritualistische vs. materialistische stelsel. Waarbij het gaat over geest of
materie
In de moderne tijd denken we vooral in materialistische termen, waardoor het gedrag
voortkomt uit de hersenen.
Evolutie
Vanuit de hersenwetenschappen wordt verondersteld dat de mens de uitkomst is van
een evolutie. Hierbij moeten we onderscheid maken tussen 2 ontwikkelingen:
1) Fylogenetische ontwikkeling: ontwikkeling van hogere diersoorten uit lagere.
De ontwikkeling van de mens uit andere soorten.
2) Ontogenetische ontwikkeling: ontwikkeling van de individuele mens uit
zaadcel en eicel
Mensen en apen zijn gerelateerd aan elkaar door een gemeenschappelijke voorouder:
Australopithecus (zuidelijke aap). Echter, de mens stampt dus NIET van apen af.
De taxonomie van het leven
1) Levende organismen
2) Rijk: dieren
3) Afdeling/ stam: gewervelden
4) Klasse: zoogdieren
5) Orde: primaten
6) Familie: mensachtigen
7) Geslacht: mens
8) Soort: moderne mens (homo sapiens)
2
, Hersenen en Gedrag: Uitgebreide samenvatting (2021)
Ivyvanekert
--- Hoofdstuk 2: What’s the Nervous System’s Functional
Anatomy ---
De structuur en functie van de hersenen
Ook al wordt de structuur van de hersenen beschreven, dit
betekent niet dat de hersenen een statisch/ stilstaan orgaan zijn.
Je hersenen veranderen in de loop van je leven en daarmee is
het een dynamisch orgaan. De hersenen veranderen ook door
je gedrag: neurale plasticiteit (flexibiliteit). Door deze cursus ga
je dingen leren en hierdoor veranderen je hersenen. Elke keer
als jij iets leert, veranderen jouw hersenen.
De gyrus is de bocht in de hersenen en de sulcus is de groef in
de hersenen. Hele diepe sulci worden fissures (kloven)
genoemd.
De fylogenetische ontwikkeling van structuur
Ook al veranderen de hersenen, zijn er toch zaken die we met elkaar gemeen hebben.
Namelijk dat alle hersenen er ongeveer hetzelfde uitzien.
De hersenen van de mens zijn
veel groter dan van de anderen,
maar de indeling (cerebrum,
cerebellum en hersenstam) en de
structuur van de hersenen is
gelijk.
Bij de kat is vooraan een bobbel
te zien: bulbus olfactorius, voor de
reuk. Deze bobbel is bij de kat erg
groot, omdat er veel zenuwen in
zitten, waardoor katten beter
kunnen ruiken dan mensen.
De belangrijkste functies van de hersenen:
• Perceptie (waarneming)
• Integratie van informatie (creëren van de perceptuele wereld)
• Actie (gedrag)
Het wordt vrij algemeen weergegeven in de analogie van de computer.
3
