Vitale functiekunde
samenvatting
Hoofdstuk 1 – Herkennen van de vitaal bedreigde
patiënt
A = Airway
B = Breathing
C = Circulation
D = Dishability
E = Exposure
Vitale functies bestaan uit, de vitale parameters staan hier achter ( ) :
70% van de patiënten heeft een verstoring van de normale ademhaling binnen 8 uur voordat een
circulatiestilstand optreedt.
Afklapwaarden vitale parameters ( functie vanaf deze waarde verstoord)
- Ademfrequentie <9 / >30 per minuut
- Zuurstofsaturatie <90 %
- Polsfrequentie <40/ > 130 per minuut
- Systolische bloeddruk < 90 > 200 mmHg
- Veranderd bewustzijn afname van twee of meer punten op de Glasgow Coma Scale of
afname bewustzijn volgens AVPU ( Alert, Verbaal, Pijnprikkel, Unresponsive)
Ademhaling
Normale ademhaling zit tussen de 12 en 20 keer per minuut.
Te trage ademhaling kan passen bij: depressie ademhalingscentrum in hersenen.
Dyspnoe = ander woord voor benauwdheid.
Hoe bepaal je de ademfrequentie:
- Tel het aantal ademhalingen in 15 seconde
- Vermenigvuldig dit aantal met 4
Zuurstofsaturatie in het bloed
Oorzaken verlaagde saturatie:
- Longaandoeningen ( pneumonie, longembolie, exacerbatie COPD, pneumothorax etc.
- Pijn bij ademhalen ( ribfracturen, pleuritis, myogene klachten)
- Ernstige ziektes zoals sepsis
- Verlaagde ademhalingsprikkel ( CVA, delier, medicatie, intoxicatie en sepsis)
Meest gebruikte manier om de saturatie meter is door de pulsoximetrie. (Vingerknip)
,Circulatie
Bij een acute verandering van een normale hartfrequentie naar waarden van < 40 per minuut of > 130
per minuut is de patiënt vitaal bedreigd.
Wanneer bloeddrukmeten niet werkt met een automatische bloeddrukmeter meet je deze
handmatig met de stethoscoop.
Bewustzijn
Glasgox Coma Scale:
- Aantal punten dat behaald wordt met deze schaal wordt vermeld via de EMV – score. Hierbij
staat de E voor eye opening, de M voor motor response en de V voor Verbal response.
- Maximaal aantal punten is 15 en minimaal 3
- Het wordt per letter beschreven dus bijvoorbeeld E2M2V1 = 5
- Als de patiënten 8 of minder punten scoort spreek je bij een trauma capitis van ernstige
hersenletsel. (of bij andere ziektebeelden comateuze toestand.
- Score 9 – 12 matig hersenletsel
- 13 – 15 licht hersenletsel
AVPU score (vooral bij jonge kinderen en zuigelingen)
A Wakker en alert
V Het kind reageert pas bij aanspreken
P Reageert alleen na toedienen pijnprikkel
U Reageert niet op prikkels
Pijnprikkel wordt bijvoorbeeld gegeven door stevig te drukken op het sternum of op de supraorbitale
rand. ( vlakbij breedste deel wenkbrauw)
Early Warning Score
= Omvat bepaalde vitale parameters die een indicatie geven of de patiënt bedreigd is.
,SIT
Dit is het Spoed Interventie Systeem binnen het ziekenhuis. Er wordt voordat dit team opgeroepen
wordt gewerkt met het EWS systeem. Het SIT wordt opgeroepen wanneer:
- Verandering ademhalingsfrequentie = <9 > 30
- Zuurstofsaturatie < 90 % ondanks zuurstoftoediening
- Hartfrequentie < 40 of > 130 per minuut
- Systolische bovendruk < 90 of boven de > 200 is
- Veranderingen op de GCS / afname twee punten AVPU
- Alarmsignaal ongerustheid van verpleegkundige of arts.
Team moet minimaal bestaan uit IC, SEH of CCU verpleegkundige en een arts.
24/7 aanwezig zijn
binnen 10 min aanwezig zijn
Hoofdstuk 2 Primary Survey en de A ( Airway
= Evaluatie van de ABCDE methode.
, Airway
Oorzaken van A gerelateerde problemen:
- Corpus alienum
- Bloed, braaksel of slijm in de mond of bovenste luchtweg
- Zwelling van de trachea, tong of lippen
- Verminderd bewustzijn waardoor de tong naar achteren zakt.
Stabiliseren cervicale wervelkolom
- Wervelkolom moet beschermd blijven tot uitslag ct-scan.
De wervelkolom wordt in eerste instantie manueel (handmatig) geïmmobiliseerd. Hierna kan er met
diverse externe stabilisatiematerialen de nek worden geïmmobiliseerd. (bv headblocks of zandzakken)
Head- tilt/ chin lift manoeuvre en jaw-trust manoeuvre.
= bij patiënten met een verlaagd bewustzijn kan de tong naar achteren vallen. Om dit op te lossen
kunnen deze bovenstaande technieken worden uitgevoerd.
Head-tilt / chin-lift
Jaw-trust manoevre
( kan goed in combinatie met een kapbeademing)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nvandermars. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.