Dit document bevat een samenvatting van de onderwijsgroep en het college van week 6 van het vak Europees en Nationaal constitutioneel recht. Er zijn schema's en smart-art toegevoegd om te helpen bij het leren.
College 6 multi-level systeem van mensenrechten bescherming in Europa
Planning college
1. Nationale systemen en mensenrechtenbescherming
2. Council of Europe en het EVRM
EVRM
3. EU fundamental rights law
4. De relatie tussen de EU en EVRM-recht
1. Nationale systemen en mensenrechtenbescherming
Grondrechten, waar vind je ze?
• Grondwet Grondrechten
• Wetgeving
• EVRM en andere bronnen (international instruments) Nationale EU-
grondwet Handvest
Wordt afgedwongen door
• Constitutionele hoven
• Reguliere rechtbanken
• Parlement (wanneer zij wetgeving maakt → fundamental rights check)
• Andere instituten
Inrichting van nationale systemen
Er bestaan verschillende benadering wat
betreft grondrechten in Europese landen. Court-
centered
Grofweg zijn er vier benaderingen te
onderscheiden:
1) Court-centered
- DE, ES, PL
- Het Hof zorgt ervoor dat Nationale Parliamen-
Mixed tary
grondrechten worden afgedwongen. systemen sovereignty
Je kunt dan als individu een zaak
voor het Hof brengen.
2) Parliamentary sovereignty
- NL
Common
- In Nederland wordt de Wealth
mensenrechten ‘check’ uitgevoerd
omdat er geen constitutionele
toetsing bestaat. Men kan dus niet de
verenigbaarheid van reguliere wetgeving met de grondwet toetsen. Daarom speelt het EVRM
ook een zeer belangrijke rol binnen Nederland. Zij wordt gebruikt als een soort vervangende
grondwet. De rechten daarin komen namelijk ook grotendeels overeen met onze eigen
grondwet.
3) Common wealth
- UK
- Enerzijds lijkt dit systeem op NL. Er is in beginsel geen check van parliamentary acts (reguliere
wetgeving) met fundamental rights, MAAR er is wel een indirecte manier aangezien het EVRM
in Engeland is geconverteerd in de Human Rights Act. Nationale rechtbanken kunnen dan een
‘declaration of incompatability’ uitvaardigen. Daarna is het aan het Parlement om de nodige
veranderingen in gang te zetten, er is echter geen verplichting om te amenderen.
1
, 4) Gemixt
- FR en BE
- Vaak ander soorten ‘bodies’ die fundamental rights bescherming nog regelen (Conseil d’état
bijv.).
Relatie nationale systemen met het EVRM
Afhankelijk van het nationale systeem van
grondrechten bescherming, vervult het EVRM
ook een andere rol. Vervangen-
de
Grondwet
1) EVRM als ‘vervangende grondwet’
- NL
- Het EVRM fungeert als een
grondrechtencatalogus, meer dan wat in
de Nederlandse grondwet is bepaald.
Aangezien die laatste niet kan worden Relatie
gecontroleerd, wordt het dus gedaan EVRM
o.b.v. internationale instrumenten.
Nederlandse rechters zijn daarom ook Kleine rol
Gemixt
zeer vertrouwd met de jurisprudentie EVRM
van het EHRM.
2) Gemixt
- FR, BE
- Dit is verreweg de grootste groep. Zij gebruiken een combinatie van toepassing van hun eigen
grondwet en het EVRM.
3) Kleine rol EVRM
- DE, ES
- In Spanje en Duitsland speelt het EVRM geen grote rol omdat de nationale grondrechten
bescherming zeer ontwikkeld is. Het is daarom niet nodig om nogmaals naar het EVRM te
kijken. Dit is eigenlijk het tegenovergestelde van wat er in NL gebeurt.
De relatie met EU fundamental rights
• EU-recht alleen van toepassing indien het gaat om “implementing EU law”.
- Åkerberg Fransson en art. 51(1) Handvest
- EVRM daarentegen op al het handelen van contractspartijen van toepassing. Breder
lidmaatschap dan de EU ook!
• Wordt nog niet vaak ingeroepen door nationale gerechtshoven
- Als je naar de nationale jurisprudentie kijkt, kun je zien hoe zij de grondrechten en het
handvest gebruiken en toepassen. Wat duidelijk wordt, is dat de grondrechten van de
EU en het Handvest nog niet vaak worden ingeroepen. Alleen toegepast wanneer het
absoluut noodzakelijk is, bijvoorbeeld wanneer mensen een beroep doen op een recht
en er een EU-rechtslink aanwezig is.
• Nationale gerechtshoven laten een lichte voorkeur zien voor nationale
grondrechtenbescherming, EVRM en Strasbourg
- Wanneer beide door de verzoeker worden ingeroepen (charter en conventie), geven de
nationale rechters de voorkeur aan nationale grondwettelijke rechten en aan de
jurisprudentie van Straatsburg (EVRM). Is te verklaren doordat zij meer vertrouwd zijn
met het EVRM en de jurisprudentie van het EHRM maar niet met het Handvest! Zelfs
wanneer een beroep wordt gedaan op het Handvest, zullen de nationale rechters nog
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LisajUM. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
