Dit document bevat de praktische uitwerking van het boek. De kenmerken van ADHD worden behandeld, de verschillen tussen jongens en meisjes, ADD, de verschillen tussen ADD en ADHD, wat je wel/niet moet doen als leerkracht, executieve functies bij kinderen met ADHD.
Wat stuitert daar door je klas? Anton Horeweg (2017)
Wat doet het kind? Daar heeft het steun en begrip nodig. Kinderen met ADHD moeten zich ook aan
afspraken houden. Het duurt alleen wat langer soms.
ADHD en executieve functies (EF):
Kinderen met ADHD lijken jonger. Ze vertonen vaak gedrag dat past bij een leeftijdsfase die ze al gehad
hebben. Ze kunnen 2 à 3 jaar jonger lijken in hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Dat halen ze vanzelf
weer in. Het zorgt er soms wel voor dat ze weinig aansluiting vinden bij leeftijdsgenotern. Daarom zie je
ze vaak met jongere kinderen spelen.
ADHD bij meisjes: dit wordt vaak gemist. Ze uiten zich anders; zitten bijvoorbeeld vaak te kletsen. Het
slaat als het ware naar binnen. Ze zijn vooral erg druk in hun hoofd. Ze zijn dromerig en kijken vaak naar
buiten.
Bij zowel jongens als meisjes zijn concentratieproblemen en vergeetachtigheid op te merken. Bij meisjes
wordt niet opgemerkt dat ze zich terugtrekken en sociale contacten vermijden. Hierdoor raken ze in een
isolement. Meisjes zijn soms op jongere leeftijd seksueel actief vanwege impulsief gedrag en erbij willen
horen of geaccepteerd worden.
Het brein
Kinderen met ADHD hebben een verminderd aantal 'lange afstandsbanen' en een groter aantal 'korte
afstandsbanen'. De hersennetwerken die betrokken zijn bij aandacht- en emotieregulatie blijken vaak
afwijkend te zijn. De hersenactiviteit bij rust blijkt anders; de activiteit is beduidend lager.
Het gedrag bij kinderen met ADHD komt niet voort uit onwil, maar heeft een neurobiologische,
biologische en/of psychologische oorzaak. Heb daarom meer geduld, accepteer dat deze kinderen
bepaalde dingen niet heel goed zullen leren.
Stoornissen in EF en motivatie
Niet alle kinderen met ADHD hebben moeite met EF, maar wel veel. Geduldig oefenen, feedback geven,
een plannetje maken en weer oefenen is een goede interventie.
EF
1. Plannen/organiseren, prioriteiten stellen
Plannen is een complexe taak, het vereist het zien van samenhang, beschikken over overzicht, het zien
van prioriteiten en het bepalen van een volgorde. Kinderen met ADHD lopen hierin achter.
2. Taakinitiatie (beginnen met je werk)
Motivatie, of het gebrek hieraan, kan neurobiologsich zijn: het is niet altijd onwil. Het heeft te maken
met de chemische samenstelling van je brein (dopaminehuishouding).
Als we niet bezig zijn met een bepaalde taak, is ons brein in een soort rusttoestand. Wanneer je moet
beginnen, wordt deze default modus uitgeschakeld en wordt het actievere netwerk ingeschakeld. Bij
, kinderen met ADHD gaat dit uitzetten van deze default modus moeizamer en het duurt langer.
3. Aandacht richten
Onderzoek heeft uitgewezen dat kinderen die in groep 1/2 moeite hebben met opletten, in groep 7
lagere scores behalen. Ook wel 'gatenkaaskennis' genoemd: hiaten in de basiskennis waardoor het kind
vastloopt.
Soms zie je een hyperfocus: extreem geconcentreerd (bijv. een videogame), tegelijkertijd gaat het
wisselen van aandacht niet goed. Je kunt concentratie opbrengen voor iets dat je mateloos interesseert.
Deze hyperfocus kan kinderen met ADHD ook overkomen in een gesprek, hij heeft dan niet in de gaten
dat het al ergens anders over gaat.
4. Volgehouden aandacht/verwerkingssnelheid
Je blijven inspannen voor een (saaie) taak is lastig. Kinderen met ADD worden letterlijk slaperig, ze
hebben moeite om alert te blijven.
Kinderen met ADHD hebben moeite met fluctuerende aandacht. Doordat ze zich moeilijk lang kunnen
richten op iets, missen ze delen van het gesprek of de uitleg.
5. Emotieregulatie
Kinderen met ADHD:
* zijn vaker erg snel gefrustreerd bij kleine tegenslagen
* maken zich te lang en te veel zorgen over kleine dingen
* hebben moeite weer kalm te worden na boosheid en/of frustratie
* voelen zich aangevallen bij krtiek, ook bij milde
* willen graag alles wat ze willen nu meteen. Als dat niet gebeurt, roept dat spanning op
Het duurt over het algemeen langer voordat leerlingen met ADHD de ontwikkeling hebben dorogemaakt
die hen in staat stelt zichzelf te kalmeren of dingen in perspectief te zien. Daardoor worden ze
overspoeld door boosheid en frustratie en zijn ze soms bang om aan taken te beginnen. Ze hebben een
leerkracht nodig die:
* kalm blijft
* vertrouwen geeft
* het nog een keer uitlegt
* aanmoedigt
Kinderen met ADHD hebben moeite met emotieregulatie en soms komen hier ook nog inslaapproblemen
bij. Dit zorgt ervoor dat ze prikkelbaar kunnen zijn.
Emoties uitdrukken in taal:
De inner speech is bij kinderen met ADHD vaak minder goed ontwikkeld. Het is lastiger om een lijste met
mogelijke oplossingen te maken. Daarom kiezen ze vaak voor de meest voor de hand liggende reactie. Ze
leren ook niet makkelijk om een betere oplossing te bedenken. Je ervarinen liggen 'talig' opgeslagen in je
geheugen. Als je taal minder goed ontwikkeld is, kun je lastiger uit dat geheugen putten.
Ook hebben ze moeite om zich voor anderen begrijpelijk uitt te drukken. Als je jezelf niet goed kunt
uitdrukken met woorden, is de neiging om je lichamelijk uit te drukken enen logisch gevolg.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Chette. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
