Een handige samenvatting van hoofdstuk 2 en hoofdstuk 3 van historische contexten. Er wordt diep ingegaan op de onderwerpen Duitsland en de Koude Oorlog.
Hoofdstuk 2 Duitsland
Paragraaf 2.1 Het Duitse keizerrijk (1871-1919)
Het ontstaan van het keizerrijk
-Frankrijk altijd machtigste mogendheid in de loop van 19e eeuw werd dit Pruisen.
Oorzaken:
-Op het Congres van Wenen (1814) krijgt Pruisen grote gebieden in West-Duitsland
-De bevolking groeide veel sneller in Pruisen dan in Frankrijk
-Industrie ontwikkelde zich sneller in Pruisen sterk leger en wapenindustrie
Een verenigde Duitse staat:
-Naast Pruisen andere staten
-Duitse nationalisten wilden 1 staat Bismarck (kanselier van Pruisen) maakte gebruik van dit
nationalisme en begon een oorlog met Frankrijk (Frans-Duitse oorlog 1870-1871).
-Frankrijk verslagen, Parijs omsingeld
-Bismarck riep in Versailles het Duitse keizerrijk uit met Wilhelm I als koning
Duitsland onder Bismarck
-Einde aan Franse dominantie, Duitse keizerrijk politiek, militair en economisch het sterkst
-Drie grote mogendheden om DU: Frankrijk, Oostenrijk-Hongarije en Rusland (=gevaar) voorzichtig
buitenlands beleid om ze te vriend te houden allianties met OH en Rus.
-Bismarck is ‘’eerlijke makelaar’’, voorbeeld: bij conflict over bezit van de monding van de rivier de
Congo werden tijdens het Congres van Berlijn (1884) afspraken gemaakt.
-Bismarck wilde geen kolonies maar Duitse nationalisten wel in 1884 akkoord met stichting van
kolonies in Afrika.
Duitsland onder Wilhelm II
-Wilhelm I overlijdt kleinzoon keizer Wilhelm II
-Wilhelm II wil meer macht en aanzien voor Duitsland hij ontslaat Bismarck en begint Weltpolitiek
te voeren: vestiging van een wereldimperium met overzeese kolonies.
-Grote, moderne en sterke oorlogsvloot GB voelt zich bedreigd en zij winnen de wapenwedloop.
-Weltpolitiek geen succes, alleen kleine gebieden veroverd
-Extreme nationalisten hadden ‘’Drang nach dem Osten’’, ze vonden dat het snelgroeiende volk
‘’lebensraum’’ nodig had
-Duitsland werd militaristischer RU/FRA/GB bedreigd en worden bondgenoten (Triple Entente /
Geallieerden) daardoor DU en OH ook sterker verbonden (Triple Alliantie / Centralen).
De eerste wereldoorlog
-Deze rivaliteit leidde tot de WO I (1914)
-Plan van Duitsland (Von Schlieffen): vanuit België Frankrijk via het noorden aanvallen en Parijs
veroveren. Daarna met de trein naar het oosten om Rusland te verslaan.
-Uitwerking plan: Duitse aanval loopt vast boven Parijs Slag bij de Marne.
-Beide legers zijn even sterk ontstaan loopgravenoorlog. Rusland valt aan in het oosten
2 fronten oorlog voor Duitsland (wat ze wilden voorkomen met dit plan). Plan is dus mislukt.
-Voedseltekorten doordat er te weinig arbeidskrachten waren + Britten blokkeren de haven
-Onvrede in Duitsland opstanden/revolutie door het volk Keizer Wilhelm II treedt af
-Sociaaldemocraten grijpen de macht en roepen de Republiek uit
-Wapenstilstand met de Geallieerden Verdrag van Versailles (1919) einde WO I.
, Paragraaf 2.2 De Republiek van Weimar (1919-1933)
Wankelende democratie
-De Grondwet werd vastgesteld in Weimar (vandaar de naam) parlementaire democratie
-Rijkspresident: von Hindenburg (conservatief)
-Hoge ambtenaren hadden hun functie behouden en wilden terug naar vroeger + communisten
probeerden de democratie met opstanden en staatsgrepen omver te werpen.
-Bij de Spartakus-opstand (1919) eisten arbeiders dat het kapitalisme werd afgeschaft. Het leger
trad hard op en vermoordden de leiders. Dit leidde tot rellen.
Het Verdrag van Versailles
-Duitsland: schuldige, verloor tien procent van kolonies en grondgebied, mag slechts een zwak leger
hebben, moet hoge herstelbetalingen doen.
-Dolkstootlegende: democratische leiders vroegen om wapenstilstand verlies oorlog.
-Dit leidde tot het verlies van de meerderheid van de democraten bij de verkiezingen van 1920
vanaf nu twee ‘kampen’: Democraten en antidemocraten.
Crisis en herstel
-Herstelbetalingen leidden tot crisis, DU betaalde niet snel genoeg dus trokken FRA en GB het
Roergebied binnen om materiaal in te nemen als terugbetaling.
-DU overheid liet geld bijdrukken inflatie. Duitse mark verliest waarde.
-Bierkelderputsch: in 1923 probeert Hitler (NSDAP) de macht te grijpen staatsgreep neergeslagen
door het leger. Hij besluit de macht te grijpen via de parlementaire weg.
-Geallieerden zien dat economisch herstel van DU in hun eigen belang was opstel Dawesplan.
-Duitse economie afhankelijk van leningen van de VS DU in de greep van VS
De opkomst van Hitler
-Beurskrach in 1929 zorgde ervoor dat de VS hun leningen terugtrok DU economie stort in.
-Hitler populair door zwakke democratie/aanpak crisis door Republiek van Weimar. Hij beloofde een
einde te maken aan de crisis en het gehate VvV.
-Terreur van de SA: leger van Hitler creëerde chaos zodat hij die chaos kon ‘oplossen’.
-Hitler wordt rijkskanselier in 1933.
De Rijksdagbrand
-Rijksdagbrand: voor de verkeizingen stak een Nederlandse communist het Rijksdaggebouw in
brand Hitler geloofde dat dit het sein was voor communistische revolutie.
-De noodverordening werd afgekondigd (grondrechten werden opgeschort).
-Machtigingswet wordt aangenomen: regering kan wetten maken zonder goedkeuring parlement
Hitler alleenheerser. Einde Weimar-grondwet.
-Reden van indienen: noodsituatie (communistische dreiging in Duitsland) en afschaffen democratie
(Hitler wil absolute macht).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper skg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
