Samenvatting
pathologie 1 samenvatting
- Instelling
- Hanzehogeschool Groningen (Hanze)
Samenvatting van alle lessen van pathologie 1
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 18 pagina's
Voorbeeld 3 van de 18 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: eveliengeubels • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Pathologie samenvattingLes 1: Histologie
Pathologie is de ziekteleer.
Amamnese is het ziektebeeld, waarbij auto-amamnese het ziektebeeld is, verteld door de patiënt zelf
en hetero-amamnese het ziektebeeld verteld door een ander. De diagnose is het vaststellen van de
oorzaak van het onderliggende probleem en de therapie is de behandeling ervan.
Anatomie is kijken hoe iets er uit ziet en fysiologie is kijken hoe iets werkt. Een patholoog kan
verschillende taken hebben: autopsie, het vaststellen van de doodsoorzaak, weefselonderzoek of de
histologie en celonderzoek of de cytologie.
Histologie is dus de leer van weefsels. In een weefsel zijn levende cellen en de tussenstof in een
samenhangend verband georganiseerd. Er zijn 4 verschillende weefselgroepen: epitheelweefsel,
bindweefsel, spierweefsel en zenuwweefsel.
Epitheelweefsel
Epitheel bestaat uit aaneengesloten cellen die de in- of uitwendige lichaamsoppervlaktes bedekken.
De functies van epitheelweefsel zijn bescherming (bv. huid), regulatie (bv. behouden vocht), excretie
(bv. borstklier) en absorptie (bv. darmen). De bovenste laag van huid bestaat uit epitheel, maar ook
het darmstelsel en urogenitaalstelsel zijn met epitheel bedekt. Ook klieren bestaan uit epitheel.
Aan het epitheel zit altijd een basaal membraan vast. Deze is opgebouwd uit de basale lamina
(matrix) en het reticulaire lamina (vezels). Tussen epitheelcellen zijn celcontacten aanwezig, tight
junctions (voorkomen lekkage), desmosomen en gap junctions (bevorderen communicatie tussen
cellen).
Bij epitheel spreekt men ook over form fits function. Zo wijst de aanwezigheid van microvilli op
resorptie, wijst trilhaarepitheel op de mogelijkheid om partikels te verwijderen/vervoeren, is in
kliercellen vaak het klierproduct te zien en beschermt een hoornsubstantie het lichaam.
Epitheel wordt ingedeeld op basis van vorm en op basis van lagen. Op basis van vorm zijn er 3
categorieën:
- plaveisel/squamous (platgedrukt)
- kubisch/cuboidal (vierkant)
- cylindrisch/columnar (ovaalvormig)
Op basis van lagen zijn er 2 categorieën: eenlagig (simple)/meerrijig (pseudostratified) en meerlagig
(stratified). (meerlagig epitheel is altijd plaveiselepitheel)
Eenlagig plaveiselepitheel vindt men bij endotheel (bloedvaten, lymfevaten), mesotheel
(borst/buikholte), pericard (hartzakje) en bij de bekleding van de longalveoli (longblaasjes). Hierbij
vindt men platte cellen en vrij platte kernen.
Eenlagig kubisch epitheel vindt men bij de niertubuli en in de klieren. Opvallend hierbij zijn de
vierkante cellen en de mooie ronde cellen.
Eenlagig cilindrisch epitheel vindt men onder andere in de buitenste laag van de darmen. Opvallend
hierbij zijn de langwerpige cellen met langwerpige kern.
,Een bijzondere vorm van het eenlagige epitheel is het meerrijige (pseudostratified) epitheel. Dit
bestaat uit 1 laag cellen, maar het lijkt op meerdere lagen. Dit vindt men onder andere terug in de
luchtpijp, bij het trilhaarepitheel.
Het meerlagige plaveiselepitheel kan verhoornend of niet-verhoornend (beide stratified squamous)
zijn. De diepste, basale laag is kubisch of cylindrisch epitheel, de bovenste laag is altijd
plaveiselepitheel. De huid is een voorbeeld van verhoornend meerlagig plaveiselepitheel, hierbij is
duidelijk een dikke hoornlaag te zien. De slokdarm/oesophagus is een voorbeeld van niet-
verhoornend meerlagig plaveiselepitheel.
Een bijzondere vorm van meerlagig epitheel is het overgangsepitheel. Dit is te vinden in de
urinewegen en de blaas. De cellen in overgangsepitheel zijn vervorm- en onderling verschuifbaar. De
cellen zijn dus niet mooi gerangschikt. Typisch hieraan zijn de paraplucellen op de bovenkant van het
overgangsepitheel. Bij een lege blaas zijn deze groot en rond en bij een volle blaas zijn deze platter.
Bij het klierepitheel zijn er twee vormen van klieren te onderscheiden: exocriene en endocriene
klieren. De exocriene klieren zijn zweet-, talg- en speekselklieren. Exocriene klieren hebben een eigen
afvoergang. Endocriene klieren geven hun producten (hormonen) direct af aan het bloed, een
voorbeeld hiervan zijn de eilandjes van Langerhans (insuline, glucagon etc.).
Les 2: Histologie Bindweefsel
Bindweefsel is op veel plaatsen in het lichaam aanwezig. Hierbij speelt de extracellulaire matrix ook
een grote rol. Deze wordt uitgescheiden door de cellen die zich in de extracellulaire matrix bevinden.
Bindweefsel bestaat dus uit de bindweefselcellen en de extracellulaire matrix die zij uitscheiden. De
functies van bindweefsel zijn verbinding, bescherming, transport en opslag. Er zijn verschillende
soorten bindweefsel:
- Losmazig, het meest voorkomende bindweefsel. De bindweefselcellen zijn de fibroblasten en de
extracellulaire matrix bevat alle drie de vezels. Losmazig weefsel is heel ruim en los weefsel en de
vezels liggen ongeordend.
- Dicht/straf bindweefsel, bevat voornamelijk collageenvezels en is een heel dicht weefsel. De vezels
liggen in laagjes, met daartussen de fibrocyten/fibroblasten. (fibrocyten zijn de inactieve vorm) Dit
soort weefsel vindt men in de pezen en banden.
- Kraakbeen, zeer slecht doorbloed soort weefsel. Het bestaat uit collageenvezels en veel water. De
bindweefselcellen zijn de chondroblasten. Er zijn drie soorten kraakbeen:
Hyalien (luchtpijp), vezel en elastisch. Hyalien vindt men in de luchtpijp en gewrichtsuiteinden,
hierbij is het kraakbeen afhankelijk van diffusie voor zuurstof en voeding. Elastisch kraakbeen vindt
men in de oorschelp en neus. Vezelig kraakbeen vindt men in de meniscus en tussenwervelschijven.
- Bloed, een vloeibare matrix, waarbij de vezels enkel zichtbaar zijn bij storing. De cellen die hierin
aanwezig zijn, zijn de leukocyten (witte bloedcellen), erytrocyten (rode bloedcellen) en trombocyten
(bloedplaatjes).
- Bot, bestaat uit osteoblasten (opbouw) en osteoclasten (afbraak). De extracellulaire matrix bevat
veel collageen. Het bestaat uit een bloedvat met daarom heen botcellen. Bot is dus ook zeer goed
doorbloed bindweefsel.
- Reticulair bindweefsel, in het beenmerg, lever, milt en lymfeklieren. De bindweefselcellen zijn
reticulumcellen en vormen een netwerk met elkaar via uitlopers, waarmee ze met elkaar in contact
staan. Tussen het netwerk van cellen liggen de reticulinevezels.
De extracellulaire matrix bestaat uit de grondsubstantie (water, polysacchariden, proteoglycaan en
hyarulonzuur) en vezels, geproduceerd door de bindweefselcellen. Er zijn drie typen vezels:
, collageen, elastine en reticuline. Collageen (triple helix) vindt men bij het sterke weefsel, zoals de
pezen en het kraakbeen. Elastine is soepel en vindt men in de bloedvatwanden. Reticuline is ook
soepel en vindt men in het lymfatische weefsel.
Vetweefsel:
Ligt onder de huid en rondom de organen en is een soort van losmazig bindweefsel. Het bestaat uit
adipocyten, die vacuoles bevatten waarin vetdruppels zitten.
Spierweefsel:
Er zijn drie soorten spierweefsel:
- Dwarsgestreept spierweefsel (skeletspierweefsel)
Vindt men in de skeletspieren. Dit zijn willekeurige spieren. Dit is een goed doorbloed
spierweefsel en is dwarsstrepig, dit komt doordat het myofibril is opgebouwd uit actine en myosine.
De dwarsgestreepte spiercellen bevatten meerdere kernen per cel en deze kernen liggen aan de rand
van de cel.
- Glad spierweefsel
Vindt men rondom de holle organen. Dit zijn onwillekeurige spieren, maar worden ook enigszins
aangestuurd door de hormonen. Dit is matig doorbloed spierweefsel. Deze cellen bevatten slecht 1
centrale, platte kern. Bij dit weefsel moet worden opgelet dat het niet wordt verward met straf
bindweefsel.
- Hartspierweefsel.
Vindt men enkel in het hart. Dit zijn onwillekeurige spieren. Ook dit weefsel is goed doorbloed. Dit
is ook dwarsgestreept spierweefsel, maar bevat slechts 1 kern per cel, die centraal gelegen is.
Daarnaast vindt men intercallaire lijnen of schijven in hartspierweefsel, wat zorgt voor onderling
contact.
Zenuwweefsel:
Bestaat uit zenuwcellen (neuronen) en hulpcellen (gliacellen). De functie van zenuwweefsel is het
ontvangen, verwerken en doorgeven van informatie. Neuronen zijn prikkelbaar, doen niet aan
celdeling en ontwikkelen daarom ook nooit tumoren. Gliacellen zijn hulpcellen, doen wel aan
celdeling en hierbij ontstaan wel tumoren.
Neuronen bestaan uit een cellichaam, met daaraan dendrieten (ontvangend) en een axon
(afvoerend). De axon wordt omgeven door myeline, wat lichter van kleur is. Het celgedeelte noemt
men de grijze stof en de axonen noemt men de witte stof.
Het zenuwstelsel bestaat uit het centrale (hersenen en ruggenmerg) en perifere (zenuwen buiten
hersenen en ruggenmerg) zenuwstelsel. De zenuwvezels kunnen gemyeliniseerd zijn, zoals het geval
is bij de motorische zenuwvezels, maar ook ongemyeliniseerd, zoals het geval is bij autonome
zenuwvezels.
Een gemyeliniseerde zenuwvezel bestaat uit 1 Schwann cel met 1 axon. Een niet gemyeliniseerde
zenuwvezel bestaat uit 1 Schwann cel met meerdere axonen eromheen. In het perifere
zenuwweefsel zijn de axonen samengebundeld met bindweefsel, hierbij zit er endoneurium om 1
axon, perineurium om meerdere axonen en epineurium om meerdere perineuria met bloedvaten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkekruise. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 76799 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen