Gedragsobservatie
Observeren in de psychologie en de pedagogiek
1.1 een voorbeeld bij wijze van inleiding
Observatie is het verwerven van informatie over gedrag, gedachten of emoties. Je kiest voor
observatie, omdat je iets te weten wilt komen wat we niet op een ander wijze via test of
vragenlijsten kunnen vangen.
Het verschil tussen reactieve en proactieve agressie?
Actieve agressie wordt ingegeven door boosheid en frustratie, proactieve agressie is juist
niet emotioneel, maar een koele en berekende vorm van agressie. Je kunt dit oberveren
door:
- Gezichtsuitdrukkingen ( via observatie van outsiders)
- Fysiologische maten ( huisgeleiding en hardslag activiteit)
- Gerapporteerde boosheid aan de hand van opnames van eigen gedrag
Deze punten dragen bij aan de kwaliteit van de observaties( bij onderzoek uit boek H1, 1.1:
1. Alles word gefilmd
2. Er word continu geobserveerd
3. Veel observatoren trainen
4. Overeenstemming tussen de observatoren werd zowel voor als achteraf berekend
5. Er word gebruik gemaakt van oordeel van de leerkracht doormiddel van vragenlijst
die kinderen hadden ingevuld.
6. Ook emoties worden geobserveerd
7. Leerling werd gevraagd zich zelf te observeren
In de wetenschap observeren we:
1. Alleen van tevoren nauwkeurig gedefinieerde stukken gedrag onder de loep nemen
2. Het geobserveerde beoordelen aan de hand van vooraf geconstateerde schalen
3. Vragenlijst ontwerpen om door getuigen in te laten vullen
4. Schalen of vragenlijst aanbieden voor zelfobservatie
5. Op andere wijzen bewust registreren wat zich afspeelt met het oog op een doel,
zoals participerende observatie
6. Observatie uitschrijven en herformuleren tot een zeer objectief geheel zonder
interpretaties.
Observeren doe je wanneer anderen methodes falen
1.2 een classificatie van wijzen van observeren
Sociale wetenschappers, ethologen of clinici observeren in de regel systematisch of
gestructureerd, dat wil zeggen dat zij het gedrag met studie te lijf gaan met een instrument
of zelfs meerdere om gedrag vast te leggen. Als je gaat observeren heb je de keuze in :
- Outsiders ; ze hebben geen deel aan het geen wat geobserveerd wordt
- Getuigen; zij worden geselecteerd op basis van hun toegang tot een ervaring met de
groep die de onderzoeker wenst te onderzoeken
- Insiders; de proefpersoon zelf
, Tijdens het observeren heb je een keuze tussen systematisch of onsystematisch.
Systematisch wil zeggen gebruikmaken van instrumenten (methodes)
Er zijn 4 mogelijkheden :
1. Onsystematisch (onderzoeker in het voorstadium van onderzoek)
2. Systematisch met behulp van outsiders
3. Systematisch met behulp van getuigen
4. Systematisch met behulp van insiders
Er is nog een methode van observeren participerende observatie; zelf deel uit maken van de
groep. Dit is vooral kwalitatief van aard en wordt gebruikt naast interviews en gesprekken
met als doel de betekenis van menselijk handelen t achterhalen. Het word vooral gebruikt bij
etnologie en antropologie
1.3 waarom willen we observeren?
We kiezen voor observatie omdat we iets te weten willen komen. Volgens Jansens geven we
observatie de voorkeur wanneer we iets willen weten over gedrag en gebruiken we andere
methodes bij onderzoek naar attituden, motieven of gevoelens, dit is een stringente visie.
1.4 wat gaan we observeren?
Elk onderzoek begint met een onderzoeksvraag. Als onderzoeker moet je uitleggen waarom
je onderzoeksvraag interessant is, welk probleem er mee word opgelost, welk hiaat in kennis
waarschijnlijk word opgevuld en waarom de studie dan moet worden uitgevoerd zoals jij
voorstelt.
1.5 Waar gaan we observeren?
- Laboratorium
- In een speelkamer
- In een klinische setting
- Natuurlijke omgeving
- School
- Crèche
- Snelweg
- Perron
- Werkvloer
Je gaat observeren waar het doelgedrag zich voordoet
1.6 wanneer gaan we observeren?
Bij de vraag wanneer observeren horen ook de vragen :
- hoelang moet de observatie duren
- hoe vaak observeren
- welke tijdsduur
- elk seizoen
het gaat hierbij om de representativiteit van de observatie, want niet elk moment is even
geschikt. Gedragen personen zich anders naar de weersomstandigheden tijdens de regen?
Dan observeer je niet, want je weet niet of het weer invloed heeft op je observatie. Of je
observeert wel, omdat je een zo groot mogelijke representativiteit van je observatie wilt.
Sampling= gedrag verzamelen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Ejbw19. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.