Samenvatting Hoorcolleges en
werkcolleges Kwartaal 5
Inhoudsopgave
Literatuur................................................................................................................................................2
Hoorcollege............................................................................................................................................3
Foetale bewaking...................................................................................................................................3
Diabetes.................................................................................................................................................5
Diabetes mellitus 1,2 en 3..................................................................................................................6
Diabetes gravidarum..........................................................................................................................7
Extra PowerPoints..................................................................................................................................9
Hyperemesis, reflux en obstipatie..........................................................................................................9
Flauwvallen, hartkloppingen, varices, hemaroïden en trombose.........................................................10
Lage rugpijn, bekkenpijn en restless legs..............................................................................................11
Belangrijke hormonen..........................................................................................................................11
Werkcollege..........................................................................................................................................13
Uterusanomalieën en bekkenklachten.................................................................................................13
Trombo-embolische processen............................................................................................................14
Laboratoriumtesten: bloedgroepantagonisme.....................................................................................15
Echo: Echo; datering van de zwangerschap (herhaling), biometrie, placenta, vruchtwater &
dopplerflow..........................................................................................................................................16
Termijnecho......................................................................................................................................17
SEO...................................................................................................................................................17
Gewichtsschatting............................................................................................................................18
Vruchtwater......................................................................................................................................18
Placenta............................................................................................................................................18
Doppler.............................................................................................................................................19
,Literatuur
Dörr P. J., Khouw V.M., Frank Y.J., Chervenal F.A. & Nijhuis J.G., Obstetrische interventies,
Amsterdam, Read Business Education
De Boer, J., & Zeeman, K. (2008). KNOV Standaard Prenatale verloskundige begeleiding.
Utrecht: KNOV
KNOV factsheet diabetes gravidarum, juni 2018
https://www.knov.nl/serve/file/knov.nl/knov_downloads/878/file/Factsheet_diabetes_gravi
darum_120618.pdf
KNOV factsheet Obesitas, oktober 2012
https://www.knov.nl/serve/file/knov.nl/knov_downloads/846/file/factsheet_obesitas__Def_
_versie_18-10-2012_met_logo.pdf
Martini, F.H., & Bartholomew, E.F. (2015). Anatomie en fysiologie, een inleiding. Amsterdam:
Pearson Benelux
NVOG & KNOV Richtlijn Diabetes en Zwangerschap (multidisciplinair) april 2018
https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/diabetes_en_zwangerschap/
startpagina_dm_en_zwangerschap.html
Nijhuis, J.G., Essed, G.G.M., Geijn van, H.P., Visser, G.H.A.. (2016). Foetale bewaking. Bohn
Stafleu van Loghum
Prins, M., van Roosmalen, J., Scherjon, S., & Smit, Y. (2019). Praktische Verloskunde, 14e
herziene druk. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Rankin (ed.)., J. (2017). Physiology in Childbearing with Anatomy and related biosciences 4th
edition. Edinburgh: Elsevier.
Steegers, E. A., & (editor). (2019). Textbook of Obstetrics and Gynaecology, a life course
approach. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. (2016). Draaiboek Prenatale Screening
Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie. Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en
Milieu.
, Hoorcollege
Foetale bewaking
Als er zuurstof aanwezig is, treedt aëroob metabolisme op. Een deel van de glucose wordt
opgeslagen als glycogeen. Het andere deel wordt gebruikt voor aëroob metabolisme. De
geproduceerde energie wordt gebruikt tijdens activatie en groei. Het afvalproduct is water en
kooldioxide. Als er geen zuurstof aanwezig is, treedt anaëroob metabolisme op. De glucose en
glycogeen worden gebruikt voor de productie van energie voor de basale activiteiten. Het
afvalproduct is melkzuur.
De drie soorten zuurstofgebrek van de foetus:
Hypoxemie: Een daling van het zuurstofgehalte van alleen het arteriële bloed, de reacties:
- Effectieve opname van zuurstof
- Verminderde activiteit, afname van foetale bewegingen en foetale ademhaling
- Afname van de groeisnelheid
- In stand gehouden energiebalans: de energiebehoefte daalt, waardoor er minder behoefte aan
zuurstof is
Hypoxie: Een daling van het zuurstofgehalte in de perifere weefsels, de reacties:
- Plotselinge toename van stresshormonen
- Redistributie van de circulatie naar de centrale organen, het hart, de hersenen en de bijnieren.
- Perifeer weefsel met anaerobe dissimilatie
- In stand gehouden energiebalans
Asfyxie: Een algemeen zuurstofgebrek dat van invloed is op de centrale organen.
- Alarmreactie
- Vitale organen met anaerobe dissimilatie
- Het hart functioneert niet
De foetale beschermingsmechanismen:
- Verhoogde weefselzuurstofextractie
- Verminderde niet-essentiële activiteit
- Verhoogde sympathische activiteit
- Redistributie van de circulatie
- Anaeroob metabolisme
De verdediging:
De intacte verdediging: een optimale reactie op hypoxie met volledige compensatie. Er is een
klein risico van schade door hypoxie. We zouden karakteristieke CTG-tekenen van foetale nood
verwachten, want de foetus kan volledig reageren.
De verminderde verdediging: een afgezwakte reactie op hypoxie met verminderde compensatie,
omdat de verdedigingsmechanismen zijn gereduceerd, bv. verhalende hypoxie of een serotiene
foetus. Er is een verhoogde kans op schade. We zouden verschillende CTG-tekenen van foetale
nood verwachten.
Het ontbreken van een verdediging: een minimale reactie op hypoxie, omdat de meeste
verdedigingsmechanismen al zijn gebruikt of niet de kans hebben gehad zich te ontwikkelen, bv.
antenatale problemen met chronische stress, in groei achtergebleven foetus. Er bestaat een
grote kans op schade. We houden rekening met niet karakteristieke CTG-tekenen van foetale
nood.
Het CTG moet worden gezien als slechts een hulpmiddel bij screening.
