Samenvatting
Scheikunde samenvatting hoofdstuk 16 - Chemie van het leven
- Vak
- Scheikunde
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting scheikunde. Hoofdstuk 16 - Chemie van het leven. Scheikunde overal 6V.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
SAMENVATTING H16 CHEMIE VAN HET LEVENParagraaf 1: Koolhydraten
Functies en bouw van koolhydraten
Je lichaam gebruikt koolhydraten als brandstof. Bij verbranding van koolhydraten komt energie
vrij.
Sommige koolhydraten worden niet afgebroken in je maag (doordat ze stevigheid geven aan
celwanden van planten) en zijn dus onverteerbaar. Andere koolhydraten zijn wel verteerbaar en zijn
hierdoor belangrijke voedingsstoffen.
Op microniveau is een koolhydraat een koolstofverbinding met de algemene formule C nH2mOm.
Veel koolhydraten bestaan uit ringvormige eenheden van vijf of zes atomen per ring. Deze
koolhydraten worden ook wel sachariden of suikers genoemd. (Binas 67F)
Mono-discachariden
zijn koolhydraten waarvan de moleculen uit één ringvormige eenheid van vijf of zes atomen
bestaan De meest voorkomende monosacharide is glucose.
Glucose is een hexose, een molecuul met zes C-atomen. Een monosacharide waarvan de moleculen
vijf C-atomen hebben heet een pentose.
Er bestaan ook koolhydraten waarvan de moleculen uit twee ringvormige eenheden bestaan, zoals
sacharose Zo’n discacharide kan ontstaan door een condensatiereactie van twee
monosacharide-eenheden, waarbij ook water ontstaat (Binas 67F)
Polysachariden
Uit monosachariden kan door een condensatiereactie ook een polysacharide worden gevormd.
Om polysachariden zoals zetmeel als energiebron te gebruiken moet je lichaam deze
macromoleculen eerst omzetten in monosachariden. gebeurt onder invloed van speeksel,
maagsap etc.
Het volledige proces kan als volgt versimpeld worden weergegeven:
HO−(C6H10O5)n−H + n−1 H2O → n C6H12O6
, Paragraaf 2: Vetten
Functies en bouw van vetten en oliën
Oliën en vetten zijn esters van glycerol (propaan-1,2,3-triol) en vetzuren, carbonzuren met een lange
koolstofketen.
Omdat de meeste oliën en vetten tri-esters van glycerol zijn, worden ze ook triglyceriden genoemd.
In de biologie worden ze ook wel lipiden genoemd.
In natuurlijke triglyceriden vallen twee dingen op:
- De vetzuren bestaan uit lange onvertake ketens met een even aantal C-atomen: 12, 14, 16,
en 18 C-atomen komt het meest voor.
- Bij sommige vetzuren komen één of meer dubbele bindingen tussen twee koolstofatomen
voor. De ruimtelijke oriëntatie van de groepen rond de dubbele bindingen is meestal de
cis-vorm. Vetzuren waarin C=C-bindingen voorkomen noem je onverzadigde vetzuren.
Vertering van vetten en oliën
De meeste vetzuren kunnen in je lichaam door hydrolyse van olie en vet worden gemaakt. Deze
vetzuren kun je dus zelf aanmaken. Sommige moet je binnenkrijgen via voeding, dit zijn de essentiële
vetzuren.
Onverzadigde vetzuren worden over het algemeen beschouwd als beter voor de gezondheid
Verschil tussen een olie en een vet
Een olie en een vet verschillen op macroniveau in de fase: een vet is bij kamertemperatuur een vaste
stof, terwijl een olie bij kamertemperatuur vloeibaar is
Vetten:
In vetten komen alleen triglyceridemoleculen met verzadigde vetzuren voor. Deze vetzuren liggen
redelijk dicht op elkaar in een regelmatig patroon (figuur 16.9a). De ruimte tussen de
triglyceridemoleculen is hierdoor klein. Het gevolg is een relatief sterke vanderwaalsbinding en een
hoger smeltpunt. De stof is bij kamertemperatuur vast.
Olie:
komen triglyceridemoleculen met onverzadigde vetzuren voor. Deze waaieren enigszins uit, door de
‘knik’ bij elke cis-C=C-binding, zie figuur 16.9b. Door de onregelmatigere vorm van de
triglyceridemoleculen wordt de afstand tussen de moleculen groter. Hierdoor is de
vanderwaalsbinding zwakker dan bij verzadigde vetten. Een olie heeft daardoor een iets lager
smeltpunt en is dus vloeibaar bij kamertemperatuur.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper iraatjestegeman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,44. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67866 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen