Aantekeningen sociale
veiligheid/onderzoeken:
Week 1:
Hoorcollege
Je leeft over wetten en regels rond veiligheid, gedrag in verschillende contexten (oorzaken en
risicotaxatie), professioneel handelen, integraal werken en beroepsethiek. Hier gaat de kennistoets
over. Voor dit deel krijg je 5 EC. Het is een openboektoets en duurt 1 uur.
Ook doe je een onderzoek (portfolio) naar een veiligheidsvraagstuk en formuleer je aanbevelingen
gericht op het verbeteren van de praktijk. Voor dit deel krijg je 10 EC. Ook presenteer je met je
groepje de uitkomsten van je onderzoek.
Sociale veiligheid is altijd enigszins subjectief. Het gaat om, wat zorgt voor veiligheid?
- Rechtshandhaving: politie, openbaar ministerie, gemeente, reclassering
- Ondersteuning en hulpverlening: gemeente, GGZ, reclassering, wijkteam, veilig thuis
- Gelegenheidsbeperking: politie, woningcorporatie, jongerenwerk
Wat nog meer voor veiligheid zorgt: maatregelen, wetten, regels, gedragscodes, interventies, de
meldcode, civielrecht, bestuursrecht, strafrecht en tuchtrecht. Ook preventief, repressief en curatief
handelen zorgt voor veiligheid. Dit komt later nog uitgebreid aan de orde.
Wat is sociale veiligheid?
,Kortom: elke cliënt heeft met regels te maken (zorg, jeugd, welzijn, schulden, belangen,
maatregelen, uitkeringen, subsidies, wonen, werken kopen en leven.
Als sociaal werker moet je weten waar die maatregel/actie vandaan komt en door wie het is
opgelegd en met welk doel.
Daarvoor is kennis nodig over het ontstaan van crimineel gedrag en factoren die ertoe doen, maar
ook over de wetten en regels. Niet alleen de client moet zich aan de regels houden, ook de
professional, jij bent soms aansprakelijk voor het handelen van je client.
Week 2:
Kennisclip 1:
Beroep VS. professie. Je moet niet alleen technisch instrumenteel zijn, maar ook rekening houden
met de samenleving, ethisch normatief zijn en organisatie. Daarom beroepscodes
Een beroepscode is geen beroepsprofiel. Het zegt niet alleen wat het beroep inhoudt maar het is
breder, een soort wetboek en gedragsregels. Het gaat over normen, regels met hoe je dienst te
handelen.
Hoofdstukken beroepscode:
1. Centrale waarden (bevorderen menselijke waardigheid)
2. Relatie met de client en omgeving (privacy, informatie geven)
3. Samenwerking
4. Verhouding tot werkgever/opdrachtgever
5. Relatie tot het beroep en beroepsgenoten
6. Relatie met de samenleving
Kennisclip 2 ethiek als onderdeel van de filosofie:
Ander woord voor ethiek is morele filosofie.
Filosofie is: een onderzoek naar de fundamenten van alles. Hoe bepaalde dingen in de meest brede
zin met elkaar samenhangen. Het kan over alles gaan. Je doet het op en reflecterende manier.
Moraal is:
4 vragen van Kant 1724-1804:
1. Wat kan ik kennen? Epistemologie, taalfilosofie
2. Wat moet ik doen? Ethiek/Morele filosofie (individuele niveau) Politieke filosofie
(collectieve niveau)
3. Wat mag ik hopen? Godsdienstfilosofie, Esthetiek
4. Wat is de mens? Cultuurfilosofie
Kennisclip 3 Ethiek algemeen:
(Algemene) Ethiek: wat moet ik doen? Hoe te handelen? Is het wel of niet goed? Ethiek uit rationele
oordelen/opvattingen gebaseerd op argumenten. Die vinden iets wel goed of niet goed. Sociologie
, daarentegen heeft minder een oordeel, die zijn vooral beschrijvend. Filosofie stroom die nadenkt
over hoe je moet handelen.
Moraal = een opvatting van regels, handelingen, en praktijken die in een bepaalde setting of groep
voorkomen.
Kant´s Ethiek voor etentjes
Nodig minimaal 3 (Gratiën) mensen uit en niet meer dan het getal der Muzen (9). Nodig energieke
(sanguinische) en rustige (flegmatieke) gasten uit, nodig niet meer dan twee eerzuchtige
(cholerische) gasten uit en vermijd melancholische gasten.
Etentje verloopt in 3 fasen:
1. Gasten vertellen nieuwtjes
2. Gasten discussiëren
3. De gasten steken de draak met elkaars opvattingen (grapjes maken)
Beroepsethiek: Hoe handel je het best als sociaal werker. Regeltjes van het beroep. Wat is je moraal
in een groep, hoe handelen wij? Is onze moraal goed of moet hij verbeterd?
Voor de toets: welke normen en waarden/belangen/dilemma´s spelen hier? Vraag over de
beroepscode. Casus en dan bijvoorbeeld mag dit? En zo niet? Met welk artikel uit de beroepscode is
dit in strijd?
Kennisclip 4 Waarden en Normen:
Een ander onderdeel van ethiek is Normen en waarden. Wat bepaalt wat het beste is?
Waarden (abstracte aspecten): eerlijkheid, familiebanden, autonomie, vrijheid, rechtvaardigheid,
veiligheid, waardigheid etc.
Normen: gedragsregels
Filosoof Martha Nussbam 1947 vindt waardigheid de belangrijkste waarde.
Filosoof Tomas Hobber 1588-1679 zegt dat alle andere waarden niet van toepassing zijn als je geen
veilig hebt. Dat is de allerbelangrijkste waarden.
Waar vind je normen en waarden? Beroepscodes, filosofen, religie, eigen makerij.
Wat vindt de beroepscode het meest waardevol? P. 6.
- Waardigheid
- Autonomie
- Participatie in de samenleving
- Familiebanden aangaan
- De mogelijkheden en kracht individuen
