College aantekeningen
Hoorcolleges + aantekeningen Psyche & Soma
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Hoorcolleges inclusief aantekeningen & figuren.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 61 pagina's
Voorbeeld 4 van de 61 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: azita_ghasemi • 3 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcolleges psyche en somaHoorcollege 1 – Introductiecollege
Leerdoelen
1. Je kunt het stresskwetsbaarheidsmodel en het biopsychosociale model uitleggen en cases waarin
mensen op een bepaalde manier met symptomen of somatische ziekten omgaan volgens deze
modellen analyseren.
2. Je kunt relevante (neuro)biologische processen die mensen kwetsbaarder maken voor psychische
stoornissen en somatische ziekten beschrijven.
3. Je kunt hypotheses opstellen over de invloed van biologische, psychische, sociale en leefstijl factoren
op verschillende somatische symptomen en ziekten.
4. Je kunt psychische klachten die kunnen voorkomen bij verschillende somatische ziekten benoemen en
de medisch psychologische diagnose en behandeling daarvan globaal beschrijven.
Ziektes/medische situaties die aan bod komen:
• Kanker
• Langdurige nek- en rugklachten
• Diabetes
• Levenseinde
• Verloskunde
• Gynaecologie
• Hersentumoren
• Multiple sclerose (MS)
5. Je kunt een overzicht geven van het vakgebied medische psychologie en de werkwijze van de medisch
psycholoog. Je kunt cases analyseren waarbij de interactie tussen psychologische klachten van
patiënten en het medisch gezondheidssysteem centraal staat.
6. Je kunt aan de hand van een casus beargumenteren welke beslissing je zou nemen als medisch
psycholoog en deze beslissing kritisch beschouwen.
7. Je kunt de werkwijze binnen het wetenschappelijk vakgebied behavioral medicine verwoorden en
wetenschappelijke studies en bevindingen kritisch evalueren.
Biopsychosociaal model
• Biomedisch model: ziekte kan volledig verklaard worden vanuit fysiologische processen.
• Biopsychosocaal model: het effect van biologische, psychologische, sociale en culturele factoren op
ziekte en gezondheid wordt meegenomen.
Casus Paula
Psychosociale klachten bij chronische ziekte
• 30% ervaart psychosociale problemen – aanpassingen op:
o Fysiek gebied: leefregels, medicatiegebruik,
signaleren van symptomen
o Psychosociaal vlak: sociaal-maatschappelijke
rolveranderingen, doelen bijstellen en omgaan met
emotionele gevolgen, zoals angst en depressie.
,Gevolgen van depressie bij chronische ziekte
Gevolgen voor individu
• Meer lichamelijke symptomen
• Verhoogd risico op complicaties en overlijden
• Verlies van kwaliteit van leven en verminderd functioneren
Deels te verklaren door
• Tekortschietende zelfzorg en therapietrouw bij depressie
• Gezamenlijke onderliggende factoren, zoals leefstijl (bv weinig
lichaamsbeweging) en hoog cortisol niveau
Gevolgen voor samenleving
• Meer zorggebruik en hogere zorgkosten
• Hoger werkverzuim
Biomedisch vs. biopsychosociaal model →
Behavioral medicine
Een interdisciplinaire benadering die zich bezighoudt met de relatie tussen gedrag, gezondheid en ziekte, zowel
op het gebied van onderzoek als op het gebied van behandeling, preventie en revalidatie.
Bijvoorbeeld:
• De invloed van ziekte en medische ingrepen op stemming, gevoel van zelfwaardering en kwaliteit van
leven.
• De relatie tussen stress, fysiologische reacties en het optreden van lichamelijke symptomen.
• De rol van gedragsstijlen bij het optreden en in stand houden van lichamelijke ziekten.
Evidence Based Practice
“Integrating individual clinical expertise with the best available external clinical evidence from systematic
research”
Hiërarchie van bewijs
• Beslisondersteuning
o Vaak online (soort beslisboom waar je info invult → beste behandeling met meeste
wetenschappelijke ondersteuning voor die persoon)
o Geïmplementeerd in zorgsysteem
• Synopsis: richtlijnen
• Synthese: meta-analyses en systematische reviews
• Originele studies
o Randomised Controlled Trial (RCT)
▪ Nieuwe interventie vs. normale zorg
▪ Is een interventie effectief?
o Cohort studies
▪ Groep wordt gevolgd over langere periode
▪ Hoe is het verloop over tijd?
o Case-control studies
▪ Patiënten vs. gezonde mensen
▪ Hoe groot is het probleem?
▪ Wat is precies het probleem?
o Cross-sectionele studies
▪ Eenmalige meting
▪ Hoe groot is het probleem?
▪ Wat is precies het probleem?
o Kwalitatieve studies
▪ Interviews of focusgroepen
▪ Hoe ervaren mensen het probleem?
o Case reports
▪ Kleine groepen patiënten
▪ Is er een probleem?
,Lage therapietrouw
• Ziekte
o Geen / milde symptomen
• Gezondheidszorg
o Slecht toegankelijk / lange wachttijd
• Psychosociale factoren
o Depressie / weinig steun
• Patiënt
o Negatieve houding t.o.v. medicatie / overtuiging dat ziekte niet ernstig is
• Behandeling
o Complex / veel bijwerkingen
Stresskwetsbaarheidsmodel
Balans model
→ Balans vinden tussen draaglast (demands) en draagkracht (resources)
Stress as a person-environment interaction
Stresskwetsbaarheid model
, Stress en kanker
Biologische component van stress bij gevolgen van kanker
Medische psychologie
Definitie: “de wetenschap die het denken, voelen en handelen van de mensen in de medische situatie
bestudeert en toepast”
Pscyhosociale zorg bij ingrijpende somatische aandoeningen → rapport opgesteld in 2015 door landelijke
vereniging medisch psychologen → zie collegeslides/website
Taakgebieden – academisch medisch centrum
• Patiëntenzorg
• Onderwijs binnen het curriculum geneeskunde
o Competenties communiceren, samenwerken en reflecteren
o Relevante psychologische theorieën
o ‘Arts en patiënt’ – thema gedrag, gezondheid en ziekte
• Onderzoek (behavioral medicine)
Patiëntenzorg: plaats in de (G)GZ
• Academische somatische setting
• Algemene ziekenhuizen, categorale en revalidatiecentra
• Reguliere GGZ
• Huisarts en POH voor problematiek buiten DSM (I)V
o Vrijgevestigde psychotherapeuten en eerstelijns psychologen
o Contract met zorgverzekeraar
• Generalistische Basis GGZ
• Gespecialiseerde GGZ
o Multidisciplinair en gespecialiseerde professionals]
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isabellebruin56. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen