Dit document bevat een samenvatting van de onderwijsgroep en het college van week 7 van het vak Europees en Nationaal constitutioneel recht. Er zij schema's en smart-art toegevoegd om te helpen bij het leren.
College 7 The rule of law crises and the EU intervention
Rechtsstaat
Planning college
I. Fundamentele concepten
II. Het EU juridisch kader
III. De rechtsstaat crisis
IV. Grenzen van de EU Democra Mensenr
tie echten
I. Fundamentele concepten
1. Welk waarden staan op het spel?
• Art. 2 VEU
De waarden waarop de Unie berust, zijn eerbied voor de menselijke waardigheid, vrijheid,
democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en eerbiediging van de mensenrechten, waaronder de
rechten van personen die tot minderheden behoren. Deze waarden hebben de lidstaten gemeen
in een samenleving die gekenmerkt wordt door pluralisme, nondiscriminatie,
verdraagzaamheid, rechtvaardigheid, solidariteit en gelijkheid van vrouwen en mannen.
• Art. 4(2) VEU
De Unie eerbiedigt de gelijkheid van de lidstaten voor de Verdragen, alsmede hun nationale
identiteit die besloten ligt in hun politieke en constitutionele basisstructuren, waaronder die
voor regionaal en lokaal zelfbestuur. Zij eerbiedigt de essentiële staatsfuncties, met name de
verdediging van de territoriale integriteit van de staat, de handhaving van de openbare orde en
de bescherming van de nationale veiligheid. Met name de nationale veiligheid blijft de
uitsluitende verantwoordelijkheid van elke lidstaat.
Dit was echter heel breed, wat houden vrijheid en democratie bijvoorbeeld precies in? De waarden zijn
eigenlijk te algemeen en kunnen heel divers worden geïnterpreteerd afhankelijk van constitutionele
identiteit. In het ene land kan de democratie directer of representatiever zijn.
Ook was het lastig voor de lidstaten dat een instituut, buiten de lidstaten om, deze values vaststelde
terwijl ze eigenlijk voortkwamen uit de lidstaten zelf.
2. Handvest van de EU
• European Convention (1999): Drafting
• Nice Treaty (2001): Solemn Declaration
• Lisbon Treaty (2009): Bindind
• Point of Confidence: Onze “Bill of Rights”
• Regionale mensenrechten (fundamenteel)
Het is nu ‘primary law’. Het aannemen van een dergelijke wet leidde tot veel meer vertrouwen in de
EU. Het ontwikkelde zich van een puur economische gemeenschap naar een ‘all encompassing’
onderneming, die zelf ook gehouden was aan de bescherming van mensenrechten.
Vergeet niet dat het begrijpen van de catalogus van mensenrechten een reactie was op oude uitdagingen
voor suprematie zoals in Solange I. Nu beschermde de EU de grondrechten, het niveau waarop Solange
I streeft. Het is daarom een noodzakelijk ingrediënt in de constitutionele orde.
1
, 3. De Eastern Enlargement
• 2004-2007: 12 nieuwe lidstaten
• Deze landen kwamen voort uit een andere Sovjetbezetting in het verleden. Hadden ze vergelijkbare
waarden als in West-Europa. Angst om terug te glijden naar sovjet-waarden. Nu in het Verdrag, dus
ze moeten eraan voldoen. Onrust.
˗ Het uitbreiden naar het noorden (UK en Denemarken) en het zuiden (Spanje en Portugal)
leidde niet tot onrust omdat er veel culturele overeenkomsten waren.
• Codificatie van EU-waarden (art. 6, nu art. 2 VEU) en toetredingscriteria (art. 49 VEU).
4. Het waarborgen van waarden
• Toetredingscriteria (1993)
• Verdrag van Amsterdam (1999) (art. 6; art. F.1)
˗ F.1 is nu artikel 7 VEU.
• Verdrag van Lissabon (2009) (art. 2; art. 7)
˗ In het begin niet nodig: MS- en CoE-werk. (nog geen politiek bolwerk, de focus lag nog
altijd op economische samenwerking)
˗ Gemeenschappelijk voor de EU en de lidstaten
˗ Grondwettelijke identiteit van de EU
˗ Noodzakelijk ingrediënt van constitutionalisme van de EU
˗ Barroso, Staat van de Unie 2012: nucleaire optie.
➢ In 2012 dacht niemand dat dit ook echt gebruikt zou worden… Dachten ze ook
over art. 50 Brexit.
5. Oostenrijk crisis
Feiten EU-interventie
Jorg Haider politieke acteur in De EU kwam tussenbeide. 14 lidstaten bestraften Oostenrijk
Oostenrijk. • Klassieke openbare intergouvernemtele actie
(international law)
Tweede sterkste partij met 26,91% • Art. 2 en 7 Lissabon verdrag werden niet gebruikt.
FPO = rechtsextremist en Joe was • Het EP en de Raad sloten zich ook aan bij het initiatief,
sympathisant voor immigratiebeleid maar gedreven door nationale lidstaten zoals Frankrijk!
van het nazi-beleid. • De sanctie bleef zes maanden bestaan.
• 14 lidstaten en Oostenrijk → Deadlock!
• Wat heeft de EU geleerd: bezorgdheid over hoe het werd
afgehandeld. Door de lidstaten, niet door de EU, waardoor
Oostenrijk het recht werd ontzegd om te worden gehoord.
• Sancties duurde 6 maanden
Mechanismen
1. Art. 7 VEU systeem
1. Rule of Law Framework (Commissie 2014)
Dit is een heel recent instrument. Het bood de Commissie een kans om zich te mengen in de
dialoog met de lidstaten om zo mogelijke inbreuken te tackelen voordat er een crisis ontstaat.
Wanneer de Commissie gelooft dat een lidstaat een inbreuk maakt op een van de waarden, dan
vaardigt de Commissie een ‘opinion’ uit. Als de Commissie van mening is dat de lidstaat niet
bevredigend op dit advies heeft gereageerd, kan zij een aanbeveling sturen Vervolgens zal de
Commissie toezien op de naleving van de aanbeveling door een lidstaat (intrekking van de wet
of actie om in overeenstemming te zijn met artikel 2 enz.)
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LisajUM. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
