Onderwijseenheid 3 gezond leven
HBO-verpleegkunde, leerjaar 1, HAN
Inhoud
Onderwijseenheid 3 gezond leven ................................................................................................. 1
Anatomie en fysiologie .................................................................................................................. 2
Spijsvertering ............................................................................................................................ 2
Diabetes ................................................................................................................................... 5
Obesitas en metabool syndroom ................................................................................................ 6
Bloed en stolling........................................................................................................................ 8
Nieren en urinewegen ..............................................................................................................10
Zenuwstelsel: regulatie en integratie .........................................................................................11
Ouder worden..........................................................................................................................12
Palliatieve zorg en pijn ..............................................................................................................15
Verpleegtechnische vaardigheden ................................................................................................17
Voeding, hoe ondersteun ik de patiënt? ....................................................................................17
Ondersteuning van zelfmanagement bij diabetes. ......................................................................19
Wondzorg ................................................................................................................................20
Zwachteltechnieken, decubituspreventie en compressief zwachtelen .........................................23
Tillift en valpreventie................................................................................................................25
Mondzorgscreening en mondverzorging ....................................................................................25
Verpleegkundig redeneren ...........................................................................................................27
Wat is gezondheid ....................................................................................................................27
Gezondheidskundige analyse ....................................................................................................28
Gedragsdeterminanten veranderen...........................................................................................30
Communicatieve vaardigheden.....................................................................................................30
Motiverende gespreksvoering...................................................................................................30
Voorlichtingsgesprek ................................................................................................................31
1
,Anatomie en fysiologie
Spijsvertering
De functie van het spijsverteringsstelsel is:
- Opname van voedsel uit het uitwendig milieu → eten en drinken
- Mechanische verkleining en menging van het voedsel → kauwen en kneden
- Chemisch bewerking door enzymen → vertering
- Vervoer van voedsel door het spijsverteringskanaal → peristaltiek
- Overdracht van de voedingsstoffen aan het bloed → resorptie
- Uitscheiding van onverteerde en onverteerbare stoffen → ontlasting
Het spijsverteringsstelsel bestaat uit: mondholte, keelholte, slokdarm, maag, dunne darm en dikke
darm. De route die voedsel aflegt in het spijsverteringsstelsel:
De algemene bouw van het spijsverteringskanaal bestaat van binnen naar buiten uit: mucosa
(slijmvlies), submucosa (dik bindweefsel), muscularis (spier) en serosa (viscerale blad).
De mondholte is een onderdeel van de luchtwegen, bij het spreken en smaakzin. In de mondholte
wordt voedsel betast, verscheurd en verkleind, vermengd met speeksel en slijm, gedeeltelijk
verteerd en ten slotte ingeslikt. De functie van de mondholte is dus:
- Keuren van voedsel door smaak-, tast- en temperatuursensoren
- Verkleining van de voedseldeeltjes door kauwen en malen met de gebitselementen
- Vermenging van het voedsel met speeksel
- Enzymatische afbraak van koolhydraten door ptyaline in het speeksel
- Afweer door antibacteriële stoffen in het speeksel
- Inslikken van de voedselbrok
De functie van de oesophagus (slokdarm) is het transport van het voedsel van de keelholte naar de
maag, dit gebeurt d.m.v. peristaltiek.
De anatomie van de maag bestaat uit vijf delen:
2
, - Cardia (maagingang)
- Fundus (maagkoepel)
- Corpus (maaglichaam)
- Pars pylorica/antrum (maaguitgang)
- Pylorus (maagportier)
De anatomie van de maag en maagwand
De functie van de maag is:
- Tijdelijke opslag van voedsel
- Kneden en vermengen van het voedsel met maagsap
- Vertering van eiwitten door het enzym pepsine, dat optimaal werkt in een zure omgeving
- Afweer van het lichaam doordat veel ziekteverwekker door het zure maagsap wordt gedood.
De prikkel voor de pylorusreflex is de hoge pH (door ontzuring) van de chymus in het
duodenum
De dunne darm bestaat uit het duodenum (twaalfvingerige darm), jejunum (nuchtere darm) en ileum
(kronkeldarm). De voornaamste functie van de dunne darm is resorptie (opname van de
voedingsstoffen in het bloed). In de dunne darm zitten drie oppervlakte vergrotingen (richels, villi en
microvilli) om dit mogelijk te maken. In het duodenum wordt de zure chymus geneutraliseerd, zodat
de enzymen uit pancreas en darmsapklieren optimaal werken.
Het colon (karteldarm) is het grootste deel van de dikke darm. Het colon bestaat uit vier delen:
De belangrijkste functie van het colon is het indikken van de chymus d.m.v. peristaltiek.
De pancreas (alvleesklier) heeft twee functies:
- Pancreassap wordt gemaakt voor de vertering
- Er worden hormonen gemaakt die onze bloedsuikerspiegel reguleren
De anatomie van de pancreas
3
, De lever heeft veel verschillende functie. De belangrijkste functies zijn:
- Het reguleren van de bloedsamenstelling in het lichaam
- Zorgt voor afweer door Kupffer cellen
- Opslag voor stoffen (vb. vitamines)
- Het detoxen van bloed
- Het uitscheiden van gal
De lever is opgebouwd uit kleine zeshoekige leverlobjes (lobuli hepatis). Hieronder is een afbeelding
van de anatomie van de lever.
Tussen de levercellen zit een galcapillairnetwerk. De levercellen scheiden gal uit via de galwegen. De
gal gaat dan via de leverbuis naar de galafvoergang naar de galbuis en eindigt in de pancreasbuis. Gal
breekt vetten af die via de voeding in de darm zijn gekomen.
Bij de enterohepatische kringloop verwijst naar de circulatie van galzuren, bilirubine, medicijnen of
andere stoffen van de lever naar achtereenvolgens de gal, de dunne darm, de enterocyten en terug
naar de lever gaan.
Het first-pass-effect betekent de eerste leverpassage en vindt plaats wanneer een geneesmiddel na
opname in de darmen via de leverpoortader voor het eerst de lever passeert.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AnneGroenen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.