In deze samenvatting staat alle stof die je nodig hebt voor het tentamen van mensbeeld, ethiek en werkwijze uit periode 3, jaar 1. Ik heb bij het maken van deze samenvatting gebruik gemaakt van het boek, de kennisclips, de les en mijn eigen aantekeningen.
Hoofdstuk 1: Moraal, een kwestie van oordelen. Ethiek: periode 3
Morele keuzes geven weer wat je wel of niet behoorlijk vindt om te doen.
- Niet te baseren op feiten.
- Geen objectief antwoord te vinden over wat het goede is in morele keuzes.
- Je baseert ze op waarden, normen en deugden die je in meer of mindere maten
bewust bent.
Moreel oordeel = Een oordeel over het gedrag van mensen en hoe ze met elkaar omgaan.
- In zo’n oordeel spreek je uit wat je behoorlijk vindt van jezelf en van andere.
- Je geeft aan hoe je verwacht dat die ander met jou of andere om zou moeten gaan.
- Zonder morele oordelen zou iedereen zijn eigen belangen of gevoelens alleen maar
willen nastreven.
- Morele oordelen zijn te herkennen aan de emotie verontwaardiging. Je kan je erdoor
opwinden.
- Intuïtief moreel oordeel = Een moreel oordeel dat er vanzelf komt, je oordeelt
automatisch. Je denkt er niet over na voordat je het zegt.
3 processen in je bewustzijn bij een intuïtief moreel oordeel:
1. Oordelen: Je oordeelt of je iets goed of slecht vindt. (Ben je je vaak niet bewust van
totdat je het uitspreekt of als iemand erop reageert).
2. Kennen: Je kent je oordeel, je weet wat je mening is en wat het standpunt is van de
ander.
3. Voelen: Je voelt dat je het oneens bent met de ander
Normeren = Het komen tot een oordeel over gedrag.
- Resultaat is een verbinding van jezelf met andere. (Normatief domein).
- Beter uitwisselbaar dan gevoelens (je kunt het eens zijn met elkaar en dat van elkaar
weten), maar minder goed uitwisselbaar dan kennis (ze zijn wel persoonsgebonden).
Objectiveren = Als je de wereld kent, plaats je dat wat er gebeurt buiten jezelf en beschrijf je
het vervolgens.
- Resultaat is kennis van de buitenwereld. (Objectief domein).
- Kennis kan je uitwisselen.
Subjectieveren = Als je de wereld beleeft, richt je je op wat er innerlijk met je gebeurt.
- Resultaat is een gevoel in je binnenwereld. (Subjectief domein).
- Gevoelens zijn niet uitwisselbaar. Iemand anders kan het zich voorstellen, maar het
blijft jouw gevoel.
Vijf kenmerken van een moreel oordeel:
1. Het gaat over menselijk gedrag.
2. Overstijgt het individuele. (Universaliteitsprincipe = Een oordeel over een situatie,
betekent automatisch ook oordelen over anderen in zo’n zelfde soort situatie.
3. Is normatief. (Het gaat erom hoe je behoort te handelen).
4. Is gericht op het goede.
5. Kan morele verontwaardiging veroorzaken.
Moraal = Het geheel van gedeelde morele oordelen van een groep. Het is het geheel van
morele regels waarvan wij onszelf en anderen in redelijkheid gehouden achten.
- Moraal kan verschillen tussen (groepen) mensen.
- Is het resultaat van een gesprek in een groep.
, - Dit gesprek noemen we een moreel gesprek.
- Continu moreel gesprek = Als wij als samenleving voortdurend ons moraal door
middel van interactie en communicatie vormen en hervormen. (Televisie, kranten
etc.)
- Moreel vertoog = Het geheel aan communicatie en interactie waarin mensen hun
morele oordelen, en daarmee hun moraal, vormen en op elkaar afstemmen.
Ethiek = De wetenschap die moraal bestudeert en die tracht de moraal verder te helpen door
nieuwe argumenten te ontwikkelen en te gebruiken in afwegingen.
Je oordelen met behulp van je morele intuïtie schiet vaak tekort in het functioneren van een
professional:
1. Je morele intuïtie is niet uit te leggen aan andere. (Het was er al voordat je erover na
hebt kunnen denken, je kan niet uitleggen wat je overwegingen zijn. Dit moet je wel
kunnen als professional).
2. Je leert niet van een intuïtief oordeel. (Je kan er niet goed op terugkijken, want het
oordeel was er in een keer en je kan niet terugkijken welk aspect nou de doorslag
gaf).
3. Je intuïtie bereid je niet voor op nieuwe situaties. (Je moet oefenen met het
formuleren en onderbouwen van een moreel oordeel. Dat doe je met je morele
intuïtie niet).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Novavdvalk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
