Samenvatting
Samenvatting Aansprakelijkheidsrecht
- Instelling
- Universiteit Van Amsterdam (UvA)
In deze samenvatting zit de literatuur, de hoorcolleges en werkgroep aantekeningen verwerkt.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 58 pagina's
Voorbeeld 4 van de 58 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Week 1. Verbintenissen uit de wet, aansprakelijkheid voor eigen gedragInleiding
Het aansprakelijkheidsrecht zijn verbintenissen die voortvloeien uit de wet, ongeacht of
partijen dit met hun handelen hebben beoogd. Het gaat meestal om een verplichting tot het
betalen van schadevergoeding.
Verbintenissen kunnen voortvloeien uit:
1. Overeenkomst (wanprestatie) art. 6:74 BW e.v.
2. Uit de wet
a) Onrechtmatige daad art. 6:162 BW e.v.
b) Rechtmatige daad
o Zaakwaarneming
o Ongerechtvaardigde verrijking
o Onverschuldigde betaling
c) Overige verbintenissen uit de wet Titel 6.4
Uitgangspunt bij schade: Ieder draagt zijn eigen schade. Men kan zich tegen dergelijke
risico’s een verzekering afsluiten.
o Uitzondering: Tenzij een ander op grond van een verbintenis uit de wet
verantwoordelijk kan worden gehouden voor het ontstaan van de schade waardoor
deze schade op hem kan worden verhaald.
Er is voldaan aan de eisen van een rechtsgrond die in een schadevergoeding
voorziet.
Onderscheid bij schadevergoeding; 2 diverse vragen:
1) Is er recht op schadevergoeding?
- Vaststellen van aansprakelijkheid grond van een wettelijke grondslag.
2) Wat is de omvang/hoogte van de schadevergoeding? Art. 6:95 BW e.v.
- Deze regels gelden voor alle wettelijke verplichtingen tot het betalen van
schadevergoeding, zoals OD, wanprestatie, zaakwaarneming ongerechtvaardigde
verrijking etc.
Onderscheid aansprakelijkheidsrecht tussen het strafrecht en privaatrecht:
1. Privaatrecht aansprakelijkheidsrecht:
- Regelt de privaatrechtelijke reactie op onrechtmatig gedrag op initiatief van de
benadeelde burger. Het doel is om de benadeelde te brengen in een situatie
waarin deze zonder de schade toebrengende gebeurtenis zou hebben verkeerd.
2. Strafrechtelijke aansprakelijkheidsrecht:
- Regelt de publiekrechtelijke reactie op bij wet strafbaar gesteld gedrag op
initiatief van het Openbaar Ministerie. Dit heeft tot doel om de dader te
bestraffen en om dergelijk gedrag bij de dader en bij anderen in de toekomst te
voorkomen.
1
,Aansprakelijkheid op grond van eigen onrechtmatige daad art. 6:162 BW
Er moet aan 5 criteria zijn voldaan zodat er aansprakelijkheid is uit onrechtmatige daad:
1. Onrechtmatigheid
® Rechtvaardigingsgronden ontnemen de onrechtmatigheid aan de daad.
2. Toerekening
® Schulduitsluitingsgronden ontnemen de toerekenbaarheid aan de dader.
(Ziet op de persoon).
3. Schade
4. Causaal verband
5. Relativiteit
Criteria 1: Onrechtmatigheid
Wanneer is een daad onrechtmatig? Art. 6:162 lid 2 BW
Er moet minstens sprake zijn van 1 van de drie criteria;
1) Inbreuk op een recht
o Hiermee wordt bedoeld dat er inbreuk wordt gemaakt op een ander zijn
subjectief recht.
o DOORMIDDEL VAN EEN DOEN GEDRAGING. NALATEN IS GEEN INBREUK OP
EEN RECHT.
® Subjectief recht: een bijzondere door het recht aan iemand
toegekende bevoegdheid, die hem wordt verleend om zijn belang te
dienen
Voorbeeld:
§ Persoonlijkheidsrechten;
Recht op lichamelijke integriteit art. 10 Gw
Recht op eerbiediging persoonlijke levenssfeer art. 11 Gw
Huisrecht art.12 Gw etc.
§ Absolute vermogensrechten
Eigendomsrecht art. 5:1 BW
Beperkte rechten
Auteursrecht art. 1 auteurswet.
LET OP: inbreuken op relatieve (persoonlijke) vermogensrechten
zijn als zodanig niet onrechtmatig. Denk hierbij aan
vorderingsrecht frustreren.
Drie benaderingen die kunnen worden gebruikt voor een inbreuk op een recht:
1) Het moet gaan om een opzettelijke inbreuk op een recht.
o Bij de opzettelijke inbreuk op een recht ligt de onrechtmatigheid besloten in
het opzettelijk karakter. Hierdoor hoef je niet meer te toetsen aan de
zorgvuldigheidsnorm.
2
, 2) Het moet gaan om een “echte inbreuk”
o Het veroorzaken van beschadiging aan een zaak is niet voldoende voor een
echte inbreuk, omdat je de zaak nog kan gebruiken. Verwoesting of vernieling
is een echte inbreuk want je kan het gehele eigendom niet meer gebruiken.
§ Het handelen zelf moet inbreukmakend zijn, voorbeeld:
→ Versperren van iemands weg;
→ Gebruik maken van het merk van een ander;
→ Beslag leggen op de goederen van een ander;
3) Toetsing aan de ongeschreven zorgvuldigheidsnormen.
o Bij NIET opzettelijke vernieling of beschadiging van zaken, bij letsel of
overlijden en bij hinder is ook ALTIJD een zorgvuldigheidstoets nodig
(afweging).
LET OP: Vergeet niet uitzondering “behoudens de aanwezigheid van een
rechtvaardigingsgrond”. Rechtvaardigingsgrond ontneemt de onrechtmatigheid aan de
daad. Ook zaakwaarneming valt hieronder.
2) Een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht
o Ieder doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht in onrechtmatig.
Voorbeeld:
® Formele wet (inclusief strafrecht)
® Materiële wet (bijvoorbeeld APV)
® Rechtstreeks werkende verplichtingen uit verdragen
® Verplichtingen uit vergunningen
® Specifieke voorschriften (bijvoorbeeld bouwvoorschriften in de zin van
bestemmingsplan of omgevingsvergunning)
LET OP: Deze (sub)categorie ‘vangt’ uitdrukkelijk ook een nalaten, mits er
een wettelijke plicht tot een doen is. Dus als je ergens toe verplicht bent
op grond van de wet en je hebt dat nagelaten, dan handel je ook
onrechtmatig.
3) Een doen of nalaten in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het
maatschappelijk verkeer betaamt (onzorgvuldigheid)
Uitgangspunt:
- Iedereen moet de zorg betrachten die van een zorgvuldig mens verwacht mag
worden jegens een ander. Als je door “onzorgvuldig” gedrag schade berokkent
aan een ander, moet je (indien ook aan overige eisen is voldaan) de schade van
die ander vergoeden.
3
, Iedereen moet de zorg betrachten die van een zorgvuldig mens
verwacht mag worden jegens een ander persoon of goed, of met
betrekking tot iemands vermogensbelangen”
Het houdt in dat een verantwoordelijke burger van deze
maatschappij rekening houdt met de belangen van andere burgers
(hij handelt betamelijk). Zoals je van een verantwoordelijk burger
in deze maatschappij mag worden verwachten en dus niet
onzorgvuldig/onvoorzichtig.
HR Lindebaum/Cohen
- In dit arrest werd het begrip onrechtmatige daad verruimd. Eerst bestond het
alleen uit een inbreuk op een recht/ in strijd met een wettelijke plicht. Nu
oordeelde de HR;
- “Dat onder onrechtmatige daad is te verstaan een handelen of nalaten, dat òf
inbreuk maakt op eens anders recht, òf in strijd is met des daders rechtsplicht òf
indruischt, hetzij tegen de goede zeden, hetzij tegen de zorgvuldigheid, welke in
het maatschappelijke verkeer betaamt ten aanzien van eens anders persoon of
goed (…).”
Wanneer wordt iets beschouwd als maatschappelijk onbetamelijk?
Uit de rechtspraak blijkt dat dit erg casuïstisch is; het hangt af van de omstandigheden van
het geval (situatie). Vinden we iets wel/niet onzorgvuldig in deze situatie?
® Uit rechtspraak zijn er wel bepaalde lijnen in te ontdekken. In verschillende situaties
wordt steeds een andere zorgvuldigheids (gedrags)norm gehanteerd.
1. Gevaarzetting
2. Sport en spel
3. Huis-, tuin- en keukensituaties
4. Zuiver nalaten
5. Hinder
1) Gevaarzetting (gevaarlijke situaties)
o HR Kelderluik arrest
o HR Jetblast
Kelderluik arrest:
Medewerker van Coca-Cola heeft een kelderluik open laten staan. Een bezoeker viel op weg
naar het toilet in het kelderluik en liep daardoor ernstige verwondingen op.
® Uit dit arrest vloeien de kelderluik criteria voor gevaarzetting voort;
1. De mate van waarschijnlijkheid waarmee niet-inachtneming van de vereiste
oplettendheid en voorzichtigheid (bij het potentiele slachtoffer) kan worden
verwacht.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aafeliciadartje. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,79. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen