Samenvatting van het boek 'Bestuursrecht in het AWB-tijdperk'. Ik heb alleen de hoofdstukken samengevat die je moet weten voor het vak bestuursrecht in het eerste jaar op de HvA.
H1 – alle paragrafen
H3 – paragraaf 4, 5 en 6
H4 – paragraaf 3
H5 – alle paragrafen
H7 – alle paragrafen
H8 – paragraaf 3, 4, 5, 6 en 7
H14 – alle paragrafen
H15 – paragraaf 1 en 2
1.1 – Wat is bestuursrecht?
Bestuursrecht: de relaties tussen de overheid (bestuursorganen) en burgers
(belanghebbenden).
Functies bestuursrecht:
1. Regels geven voor de verhouding tussen bestuursorganen en belanghebbenden.
- Het bestuur handelt op basis van publiekrechtelijke bevoegdheden.
- Doel: macht uitoefenen.
- Eenzijdige rechtshandelingen: het bestuur kan zonder instemming van de
burger bepalen wat de rechten en plichten van de burger zijn.
- De macht is begrensd: het bestuur kan alleen eenzijdige rechtshandelingen
verrichten als de wetgever hem die bevoegdheid heeft toegekend in een
wettelijk voorschrift.
2. Instrumentele functie
- Het bestuursrecht geeft de overheid de bevoegdheden (instrumenten) om het
algemeen belang te behartigen en zijn publieke taak te vervullen.
- VB: horecazaak verstoort de orde. BO sluit de horecazaak.
- VB: je geeft onjuiste informatie door aan DUO waardoor je een hoger bedrag krijgt.
DUO geeft je een bestuurlijke boete.
3. Waarborgfunctie
- Het bestuursrecht biedt burgers rechtsbescherming tegen de overheid.
- VB: inspraakmogelijkheden, regelt wie en wanneer er bezwaar en beroep mag
worden ingesteld.
- VB: de eigenaar van een horecazaak heeft het recht om in beroep te gaan tegen de
beslissing van de burgermeester.
- VB: een groot aantal burgers komt op tegen de verstrekte evenementenvergunning
door de burgemeester wegens hun bezwaren tegen de invulling van het
sinterklaasfeest.
4. Normerende functie
- Het bestuursrecht geeft regels waaraan het bestuur zich bij de uitoefening van
bevoegdheden moet houden.
, - VB: als de burgemeester een horecazaak sluit, moet hij wel uitleggen waarom de
openbare orde is verstoord en waarom de zaak dus moet sluiten.
- Specialiteitsbeginsel: het bestuursorgaan weegt de rechtstreeks bij het besluit
betrokken belangen af, voor zover niet uit een wettelijk voorschrift of uit de aard van
de uit te oefenen bevoegdheid een beperking voortvloeit (art. 3:4 lid 1 Awb).
- VB: een stichting stelt dat de burgemeester de evenementenvergunning slechts
mocht weigeren om redenen die te maken hebben met de openbare orde en
veiligheid. Andere belangen, zoals het voorkomen van discriminatie, zijn geen
belangen die daarbij mogen worden meegewogen.
1.2 – Algemeen deel en bijzondere delen
Algemene wet bestuursrecht (Awb): bevat de algemene regels van het bestuursrecht.
De algemeen geformuleerde normen:
1. Specialiteitsbeginsel
2. Zorgvuldigheidsbeginsel (art. 3:2 Awb)
3. Beginsel van evenredige belangenafweging (evenredigheidsbeginsel) (art. 3:4 lid 2 Awb)
Bijzonder bestuursrecht: regels die speciaal voor een bepaald bestuursorgaan of onderwerp
zijn gemaakt.
VB bijzonder bestuursrecht:
1. Bestuursrechtelijk organisatierecht
2. Recht betreffende openbare orde en veiligheid
3. Vreemdelingenrecht
4. Omgevingsrecht (VB: ruimtelijke ordening en milieu)
5. Economisch, sociaal, cultureel, medisch en fiscaal bestuursrecht
Wat voorgaat:
Bezwaartermijn Awb: 6 weken.
Bijzonder bestuursrecht: 4 weken.
Binnen welke termijn bezwaar? 4 weken. Bijzonder gaat voor algemeen.
1.3 – Bestuursrecht en andere rechtsgebieden
1.4 – Ontwikkeling van het bestuursrecht
1.5 – Bronnen van het bestuursrecht
De bronnen van het bestuursrecht:
1. Wet- en regelgeving
2. Jurisprudentie (+ annotaties)
3. Literatuur
1.6 – Doel en opbouw van dit boek
,H3 – Bestuur en bestuurden
3.4 – Bestuursorganen
3.4.1 – Algemeen
Voor toepasselijkheid van de Awb moet er sprake zijn van: een orgaan dat bestuurt.
Besturen:
1. Het vaststellen van regelgeving.
2. Het nemen van beschikkingen (eenzijdig bepalen van iemands rechtspositie).
3. Het besluiten tot het verrichten van privaatrechtelijke rechtshandelingen en feitelijke
handelingen.
Bestuursorgaan (art. 1:1 lid 1 Awb):
A. Een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld; of
B. Een ander persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed.
De 2 categorieën bestuursorganen:
1. A-organen
- Wanneer een instantie onderdeel uitmaakt van een publiekrechtelijke
rechtspersoon.
- Van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld: een orgaan van een
privaatrechtelijke rechtspersoon (VB: stichting, NV, BV) kan nooit een a-orgaan zijn.
2. B-organen
- Privaatrechtelijke rechtspersonen of natuurlijke personen waaraan een deel van een
overheidstaak is opgedragen.
- Bepalend is wat de personen of colleges doen en welke bevoegdheden ze daarbij
hebben. Handelingen en bevoegdheden hebben een publiekrechtelijk karakter (er
wordt openbaar gezag uitgeoefend) > b-orgaan.
- VB: Stichting Fonds voor de podiumkunsten die subsidies verstrekt op grond van de
Wet op het specifiek cultuurbeleid.
Belangrijk verschil: a-organen zijn voor al hun handelingen gebonden aan de Awb, b-organen
zijn gebonden voor zover zij publiekrechtelijke bevoegdheden uitoefenen (voor zover zij
besluiten nemen).
De volgende organen, personen en colleges worden uitdrukkelijk niet als bestuursorgaan
aangemerkt (art. 1:1 lid 2 Awb):
A. De wetgevende macht (regering + Staten-Generaal).
B. De kamers en de verenigde vergadering der Staten-Generaal.
C. Onafhankelijke, bij de wet ingestelde organen die met rechtspraak zijn belast + de Raad
voor de rechtspraak.
D. De Raad van State + zijn afdelingen.
E. De Algemene Rekenkamer.
F. De Nationale Ombudsman + substituut ombudsmannen.
, G. De voorzitters, leden, griffiers en secretarissen van de onder b tot en met f bedoelde
organen + de uit hun midden gevormde commissies: de plaatsvervangend PG en de AG’s bij
de Hoge Raad, de besturen (+ voorzitters) van de onder c bedoelde organen.
H. De commissie van toezicht betreffende de inlichtingen- en veiligheidsdiensten.
De uitgezonderde organen, personen of colleges zijn wel bestuursorgaan voor zover zij
besluiten nemen of handelingen verrichten in de sfeer van het ambtenarenrecht (art. 1:1 lid
3 Awb).
Hoofdregel: bestuursorganen vallen met al hun handelen onder de regels van de Awb.
- Uitzondering: handelingen die raken aan de strafrechtelijke rechtshandhaving (art.
1:6 Awb)
- De Awb is niet van toepassing op de opsporing en vervolging van strafbare feiten en
de tenuitvoerlegging van strafrechtelijke beslissingen.
- VB: de minister van Justitie en Veiligheid neemt een beslissing over bovenstaande.
In dit geval is hij geen bestuursorgaan.
3.4.2 – A-bestuursorganen
A-organen: rechtspersonen (in de zin van art. 2:1 BW) die hun grondslag vinden in het
publiekrecht.
- Ingesteld krachtens wettelijk voorschrift.
- VB: de staat, provincies, gemeenten.
- Signaalwoorden: rechtspersoonlijkheid.
- VB: art. 7.1 Mediawet 2008.
VB a-organen:
1. Organen van de staat: regering (art. 42 Gw) + ministers (art. 43 Gw).
2. Organen van de provincie: provinciale staten + gedeputeerde staten + commissaris van de
koning (art. 125 Gw + 6 Provw).
3. Organen van de gemeente: gemeenteraad + college van B&W (art. 125 Gw + 6 Gemw).
Belangrijk criterium: heeft het orgaan een eigen taak?
3.4.3 – B-bestuursorganen
B-organen: particuliere/privaatrechtelijke instellingen, waaraan een deel van de
overheidstaak is opgedragen.
- Privaatrechtelijke rechtspersonen herken je aan naam van de instelling (art. 2:3 BW)
- Verenigingen, coöperaties, onderlinge waarborgmaatschappijen, NV’s, BV’s,
stichtingen.
- Openbaargezagscriterium: de instellingen kunnen publiekrechtelijke
rechtshandelingen verrichten.
- VB: 1. Garagebedrijf dat APK-keuringen verricht
2. De Nederlandsche Bank NV
3. De VU voor het verlenen van een getuigschrift in de zin van de Wet op het
hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper shannahoekstra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
