Dit is een uitgebreide samenvatting van de (belangrijkste) tentamenstof uit de modules van het lll-platform voor het vak professionele gespreksvoering (KP)! :)
Basiskenmerken communicatie
1. Je kunt niet niet communiceren; zelfs als je niks zegt communiceer je in zekere zin.
Het is daarbij bijvoorbeeld de vraag wat voor lichaamstaal of andere niet verbale taal
vertoont.
2. Elke communicatie heeft een inhouds- en relatie aspect; mensen communiceren over
inhoud maar ook over hun onderlinge relatie.
3. Mensen communiceren zowel digitaal als analoog. Verbale communicatie vindt
plaats aan de hand van woorden en non-verbale communicatie vindt plaats via
lichaamstaal.
Gedrag lokt gedrag uit. De relatie in communicatie tussen personen laat zich bedrijven door
de assen onder boven en tegen samen lijden tot vier kwadranten. Elk kwadrant staat voor
verschillende gedragingen
- Boven tegen gedrag: rood
- Onder tegengedrag: geel
- Boven samen gedrag: blauw
- Onder samen gedrag: groen
De communicatiestijl van de een bepaald gedrag van de ander roept gedrag
van een ander uit. Bovengedrag lokt ondergedrag uit en samengedrag lokt
tegengedrag uit.
Communicatie is
- Transactioneel
o Gesprekspartners beïnvloeden elkaar continu
- Doelgericht
o Mensen communiceren doelgericht
- Multi dimensioneel
o Gaat niet alleen om inhoud maar ook relatie
- Onomkeerbaar
o Als iets gezegd is kan het niet meer teruggenomen worden
- Onvermijdelijk
o Als mensen van elkaar bewust zijn, is communicatie onvermijdelijk
- Proces
o Het is een proces
,Vroeger dachten we erg simpel over communicatie: zender -> bericht -> ontvanger
Toch kan het gebeuren dat een boodschap anders overkomt dan bedoelt, er is sprake van
ruis. 1) communicatie heeft een doel, dit doel kan verschillen voor de mensen die bij de
conversatie betrokken zijn. 2) communicatie is heel context afhankelijk. 3) je krijgt constante
feedback over wat je zegt door bijvoorbeeld gezichtsuitdrukkingen; deze feedback kunnen
ervoor zorgen dat je je communicatiestijl aanpast. 4) perceptie; wat de ontvanger bereikt
qua informatie dus waar deze aandacht voor heeft, het kan dus zijn dat niet de gehele
boodschap ontvangen wordt. 5) mediërende factoren: cognities en attitudes; een vraag wekt
verschillende reacties op bij verschillende mensen in dezelfde context.
Miscommunicaties kunnen op allerlei manieren ontstaan in het communicatieproces:
Selectieve perceptie: je neemt niet alles op wat er gecommuniceerd wordt
Subjectieve perceptie: je filtert informatie op grond van eigen ervaringen
Vergissingen: onbedoelde of ongeplande reacties
Vergeten reacties: je zegt iets, maar zegt niet helemaal wat je bedoelde te zeggen
Externe ruis: door geluiden bijvoorbeeld
Interne ruis: in je hoofd ben je ergens heel anders mee bezig
Incongruente informatie: iemand zegt ja maar schud nee
Het is in de tijd van nu belangrijker wat je zegt, dus de inhoud van hetgeen wat je zegt dan
hoe je het zegt; door berichten etc.
Ambiguïteit: woorden kunnen op meerdere manieren geïnterpreteerd worden en hebben
vaak meerdere betekenissen. ‘Zij liep de hele dag te zeiken’
Er zijn volgens het communicatiemodel van Hargie (2011)
1. Analytische of beschouwende stijl
2. Aimabele of vriendelijke stijl
3. Expressieve stijl
4. Directieve stijl
, Expertiseontwikkeling
Voor veel psychologen geldt dat succes in hun werk afhankelijk is van hun kennis en kunde
op het gebied van gespreksvoering. Daarom is het voor psychologen geen overbodige luxe
om stil te staan bij de vraag hoe je dergelijke expertise kunt ontwikkelen.
Er zijn verschillende visies op expertise-ontwikkeling:
- Gerichte training: meest recente visie: doelbewuste training is nodig om expertise te
ontwikkelen in welk domein ook. Het zou dus geen talent nodig hebben, alleen ons
vermogen om ons aan te passen aan toenemende complexiteit. Deze visie kent de
meeste wetenschappelijke steun
- Aangeboren talent: je kan alleen expertise ontwikkelen op terreinen waarvoor je
aangeboren talent hebt; wordt niet bevestigd door onderzoek.
- Ervaring: hoe meer ervaring je opdoet, des te beter je wordt. Ook deze visie heeft
weinig wetenschappelijke steun.
Deliberate practice: een combinatie van individuele training met coaching door een expert
in het vakgebied dat je wilt leren. Je ontdekt niet alles zelf, maar leert ook van diskundige.
Deze vorm van practice heeft 4 principes.
1. Het hebben van een specifiek doel
2. Regelmatige intensieve focus op het bereiken van het doel
3. De aanwezigheid van directe feedback over je progressie in het bereiken van dat doel
4. Uit je comfort zone stappen
Een beperking is dat we niet in alles expertise kunnen nastreven. Gezien de investering die
dit vraagt kunnen mensen in hun leven slechts op een beperkt aantal terreinen expertise
ontwikkelen.
Feedback
Feedback leidt niet zonder meer tot betere prestaties, soms heeft het helemaal geen effect
en kan het zelfs tot verslechtering van prestaties leiden.
Constructieve feedback
Feedup verwijst naar een gewenste situatie die moet worden bereikt
(referentiepunt, doel of standaard): wat wil je bereiken?
o Je hebt me vertelt dat je beter wilt leren schrijven, omdat je daar later je vak
van wilt maken. Vind je het daarom goed dat ik je feedback over jouw manier
van schrijven in ons verslag?
Feedback verwijst naar informatie over iemands positie ten opzichte van de
gewenste situatie: waar sta je nu?
o Positieve feedback: allereerst vind ik dat je een hele prettige schrijfstijl hebt.
Ik heb je in tekst in een ruk uitgelezen, volgens mij komt dit omdat je korte
zinnen gebruikt. Die maken je tekst makkelijk leesbaar.
o Negatieve feedback: tegelijkertijd viel me op dat je in je tekst meerdere keren
naar onderzoeken verwijst zonder naar een bron te verwijzen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 123chai456. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €0,00. Je zit daarna nergens aan vast.
