Hobbes en plato: vrijheid visie
Hobbes en plato: gelijkheid visie
College 1
Rechtmatigheid: in hoeverre komt een handeling overeen met het positieve recht
Rechtvaardigheid: bestaat het wel? Iets subjectiefs; tijd en plaats bepaald?
- Plato: traditionele opvatting: rechtvaardigheid bestaat boek ‘het bestel’
- Hobbes: moderne opvatting: rechtvaardigheid bestaat niet ‘Leviathan’
Traditionele opvatting:
- Christelijk: god heeft bepaald wat goed en kwaad is: onveranderlijk en universeel ->
probeert Plato aan te tonen
Subjectieve opvatting:
- Rechtvaardigheid bestaat niet; tijd en plaats gebonden: het is niet meer dan een mening,
mening van dominante groep in de samenleving
Plato
- Boek geschreven in dialogen: Socrates is komt in alle dialogen terug en is spreekbuis van
Plato -> Socrates = Plato
- Boek 1: Socrates vs Tragimachus
- Waar word je gelukkig van: rechtvaardigheid mens is gelukkiger (Socrates), je wordt
niet perse gelukkig van rechctvaardigheid (Trasymachus); meer geld is meer
levensgeluk, je moet gewoon gaan voor je eigenbelang -> worden het niet eens
doordat de emoties en karakters niet goed zijn
- Boek 2: 2 nieuwe jongens; studenten van Socrates
- De jongens willen heel graag geloven maar het lukt ze niet, ze denken toch dat het
wellicht subjectief is
- Overtuigen is moeilijk: aan wat je ten diepste gelooft houden wij vaak vast; de mens
is koppig -> welke strategie om anderen en jezelf te overtuigen? Belangrijkste
argumenten bij elkaar halen die ten grondslag liggen van mijn relativisme, die ga ik
dan zo scherp mogelijk presenteren. En als Socrates die argumenten kan weerleggen
dan is hij overgehaald.
-> 2 argumenten van Glauco pro onrechtvaardigheid, op het oog onweerlegbaar:
- Stel er is geen staat, dan ben je dus vrij goed in staat om onrecht te doen
zonder gepakt te worden maar tegelijkertijd word je ook makkelijker het
slachtoffer van onrecht
- Als de mens sterk genoeg zou zijn om onrecht te doen, zonder het risico te
lopen ook onrecht te lijden dan zou hij dat doen
- Maar hij is niet sterk genoeg, hij weet dat hij in deze situatie ook heel
makkelijk onrecht kan lijden (want geen staat)
- Het geluksgevoel dat voorkomt uit onrecht doen weegt niet op tegen het
ongeluksgevoel wat voortkomt uit onrecht lijden
Conclusie: laten we met elkaar afspreken dat we elkaar geen onrecht doen
= sociaal contractstheorie vd staat -> de mens wil eigenlijk onrechtvaardig zijn
, maar niet sterk genoeg om zelf ook geen onrecht te lijden dus dit afspreken;
rechtvaardig kiezen is het minste kwaad
- Wie is het gelukkigste? De rechtvaardige die het echt is maar niet zo wordt
gezien of de onrechtvaardige die wordt gezien als rechtvaardige: Het gaat er
in het leven om eerlijk en ethisch te lijken maar het niet te zijn; het gaat meer
om schijnen dan om zijn
Is er een goede reden om altijd eerlijk en rechtschapen te zijn? Zelfs als de
pakkans nul is, dat we dan toch op het rechte pad moeten blijven 368a boek 2
Socrates: beantwoordt eerst: wat is rechtvaardigheid en wat is
onrechtvaardigheid? Kost de rest vh boek -> in boek 9 wordt vastgesteld wie
er eigenlijk gelukkiger is
College 2
Eerst weten wat een rechtschapen mens is -> wat is dan een goed mens(uitbreiding)? Wat is
een slecht mens?
- Socrates; eerst behandelen door te kijken naar wat een goede/slechte samenleving is 369 a
Onderzoek naar de goede samenleving: een mens is een samenleving in het klein; er is
ook oorlog in de ziel mogelijk, maar niet gewenst
- Mens is heel begerig, keerzijde hiervan is schaarste: waar geen begeertes zijn is er
geen schaarste, bij weinig begeertes weinig schaarste -> waar schaarste is komt er
conflict -> men kan dan begeertes niet meer voldoen -> komt een groep in de
samenleving die de conflicten gaan beheersen: politie/soldaten = wachters,
daarnaast maakt de elite de dienst uit
- Elite: Socrates, 2 stellingen: 1. Als er geen elite is die de vrede, orde en veiligheid bewaakt,
krijg je anarchie en chaos. 2. Elite krijgt geweldsmonopolie; maar ook elite heeft begeertes ->
je kan jezelf in dienst stellen vd bevolking maar dit kan ook andersom = eliteprobleem
-> 2 oplossingen bedacht:
1. Controlesysteem: elite controleren (extern); werkt niet heel goed want kan mee
gefraudeerd worden/mensen letten niet goed op
2. Innerlijke controle: morele opvoeding 374e
- Onderwijs: wat gaan we doen? Hoe gaan we dat doen?
- Socrates, wachters moeten volgende eigenschappen hebben:
- Hardheid
- Zachtheid
- Eendracht
-> Zachtheid en hardheid combineren: Glauco vraagt zich af of dat kan; maar
is mogelijk
- Hoe gaan we dat doen?
- Gymnastiek: eendracht en hardheid
- Literatuur en muziek; muziek vormt je, heeft een uitwerking
op de ziel. Literatuur vormt je ook, zoals de bijbel de westerse
cultuur heeft gevormd
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper heleenpesser. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.