Stappenplannen Goederenrecht
Overdracht van een goed:
- Overdracht volgens vereisten van
o 3:84:
Geldige titel: met voldoende bepaaldheid omschreven (die bepaaldheid kan
een probleem zijn bij toekomstige goederen).
Beschikkingsbevoegdheid. Dit is meestal door eigendom maar dat hoeft niet,
er kan ook gewoon zijn afgesproken dat iemand beschikkingsbevoegd is.
Levering: bezitsverschaffing:
door 3:90 voor roerend met 3:115 sub b (brevi manu), sub c (longa
manu) of sub a (CP),
of door 3:89 lid 1 voor onroerend. Ontbreken van de notariële akte
zorgt dus voor een gebrek in de levering.
o 3:83 BW: overdraagbaarheid (kan door een verbod ontbreken als dit duidelijk blijkt).
- Als beschikkingsbevoegdheid als enige ontbreekt kan er derdenbescherming zijn. Vereisten
van 3:86: anders dan om niet, verkrijger te goeder trouw (3:11 BW).
- Uitzondering op bovenstaande bullet bij diefstal.
- Uitzondering op bovenstaande bullet bij koop in een normale winkel, zie HR Uitslag
Wolterink voor wat als normale winkel geldt: wat naar buiten toe als normale (onroerende)
winkel geldt.
- Door vernietiging vervalt de titel. Maar bij een onroerende zaak is wat in de registers staat
leidend en daar wordt de titel niet uitgehaald bij vernietiging volgens artikelen 3:23 en 3:24
BW, zie HR Modehuis Nolly I.
- Let erop dat ontbinding geen terugwerkende kracht heeft en vernietiging wel.
Overdracht van een goed met een beperkt recht onder voorbehoud:
- Art. 3:81 over overdraagbaarheid en schakelbepaling 3:89 met 3:84 over dat dit ook zo geldt
voor het vestigen van een beperkt recht.
- Vestiging van een beperkt recht volgens vereisten 3:84: titel, beschikkingsbevoegdheid,
levering (3:90 voor roerend met 3:115 sub b (brevi manu), sub c (longa manu) of sub a (CP),
3:89 lid 1 voor onroerend).
- Overdracht volgens vereisten van 3:84: titel, beschikkingsbevoegdheid, levering (3:90 voor
roerend met 3:115 sub b (brevi manu), sub c (longa manu) of sub a (CP), 3:89 lid 1 voor
onroerend).
- Het is makkelijker om je de vestiging voorafgaand aan de overdracht voor te stellen, maar
benadruk dat ze juridisch gezien gelijktijdig gebeuren.
Overdracht van een goed met eigendom onder voorbehoud:
- Overdracht volgens vereisten van 3:84: titel, beschikkingsbevoegdheid, levering (3:90 voor
roerend met 3:115 sub b (brevi manu), sub c (longa manu) of sub a (CP), 3:89 lid 1 voor
onroerend).
- 3:92 bij de titel en 3:91 bij de levering voor eigendomsvoorbehoud.
, - Dus wel een overdracht, maar er volgt dan voorwaardelijk eigendom. Zo lang niet aan die
voorwaarde is voldaan ontbreekt de beschikkingsbevoegdheid voor de volgende overdracht
(maar dan kan dus wel bij voorbaat geleverd worden of verbintenisrechtelijk de bevoegdheid
voor doorverkoop zijn gegeven).
- Bij eigendomsvoorbehoud gaat de macht wel over, maar dan is iemand nog houder totdat
betaald is. Pas daarna wordt hij bezitter.
- Ontbindende voorwaarde werkt net als eigendomsvoorbehoud maar dan andersom: als de
voorwaarde zich voordoet, wordt de titel gebrekkig maar geen terugwerkende kracht.
- Volgens Rabobank/Reuser kan je voorwaardelijk eigendomsrecht ook overdragen.
Overdracht van een goed met levering bij voorbaat:
- Overdracht volgens vereisten van 3:84: titel, beschikkingsbevoegdheid, levering (3:90 voor
roerend met 3:114 óf 3:115 sub b (brevi manu), sub c (longa manu) of sub a (CP) én 3:97 BW,
3:89 lid 1 én 3:97 BW voor onroerend). Vestiging van toekomstige rechten gaan ook via
levering bij voorbaat.
- Levering CP bij voorbaat heet een geanticipeerde CP levering.
- Beschikkingsbevoegdheid ontbreekt nog want het goed is toekomstig, dus nog geen
eigendom. Maar omdat aan de andere vereisten is voldaan, gaat de overdracht automatisch
zodra de beschikkingsbevoegdheid er is volgens art. 3:97 BW.
Goederenrechtelijke posities:
- Eigendom: van goederen of beperkte rechten.
- Bezit: bezitter houdt voor zichzelf en houder voor een ander; middellijk is indirect en
onmiddellijk direct. Je gaat pas van houder naar bezitter als je je actief tegen het
houderschap verzet. Dus niet snel introversie van houderschap en anders kan het alleen door
CP-levering. Houder wordt wel geacht voor zichzelf te houden dus bewijslast ligt op de ander.
- Voorgangsposities in beperkte rechten: pand en hypotheek gaan voor op de anderen.
Derdenbescherming:
- Art. 3:86 BW voor beschikkingsonbevoegdheid bij roerende zaak of niet-registergoed:
o Er zit geen gebrek in de overdraagbaarheid, titel of levering.
o Overdracht anders dan om niet (geen schenking).
o Verkrijger te goeder trouw: hij wist niet en behoorde niet te weten dat de
beschikkingsbevoegdheid bij zijn wederpartij ontbrak.
o In geval van diefstal kan er alleen op de derdenbescherming worden beroepen als de
zaak is verkregen in een normale winkel.
- Art. 3:88 BW voor beschikkingsonbevoegdheid bij onroerende zaak of registergoed:
o Er zit geen gebrek in de overdraagbaarheid, titel of levering.
o Verkrijger te goeder trouw: hij wist niet dat de beschikkingsbevoegdheid bij zijn
wederpartij ontbrak. Hier dus mildere goede trouw: alleen niet kennen is genoeg,
ongeacht of je het wel moest kunnen kennen.
o De onbevoegdheid vloeit voort uit de ongeldigheid van een vroegere overdracht die
niet door beschikkingsonbevoegdheid van de toenmalige vervreemder kwam.
