Hoofdstuk 1 – internationale bronnen van publiek recht
Verdrag van Chicago (1 november 1944). Waren verschillende richtingen, maar er is weinig in het verdrag
overgenomen. Men heeft zich gebaseerd op het principe wat al in het verdrag van Parijs (1919) was neergelegd.
Meer dan 188 staten zijn aangesloten. De ICAO is eruit voortgekomen
- Amerikaanse richting: volledige concurrentie in luchtverkeer toestaan
- Engelse richting: instellen van een internationale organisatie die het luchtverkeer gaat coördineren en
luchtroutes in de wereld verdeelt en frequentie en tarieven op routes vaststelt
- Canadese richting: verdere uitwerking van het Engelse voorstel
- Nieuw-Zeelandse en Australische richting: internationaliseren van grote internationale lijnen waarbij de
uitvoering werd gelegd bij 1 corporatie waarin iedere staat zou deelnemen
Verdrag van Parijs iedere Staat heeft de volledige en uitsluitende soevereiniteit over de lucht boven het
grondgebied
Preambule verdrag (7 december 1944)
- De naoorlogse internationale burgerluchtvaart op veilige, doelmatige en economische wijze tot ontwikkeling
brengen
- 53 staten ondertekenden het
- Tweetal overeenkomsten die er annex aan waren: International Air Services Transit Agreement (IASTA) en
het International Air Transport Agreement (IATA)
Indeling van het verdrag van Chicago
- 4 delen, 96 artikelen
- Deel 1 bevat hoofdstukken over
o Aspecten verbonden aan het vliegen boven het grondgebied van aangesloten staten zoals
luchtdiensten, douane, luchtverkeersregels, besmettelijke ziekten, heffingen, discriminatie etc.
o Nationaliteit vliegtuigen
o Facilitation (douane, onderzoek na ongeval etc.)
o Documenten en bescheiden (erkennen van bewijzen van bevoegdheid)
o Internationale normen en aanbevolen werkwijzen (SARP’s)
- Deel 2 behandelt uitsluitend de Internationale Organisatie voor de Burgerluchtvaart (ICAO)
- Deel 3 behandelt het internationale luchtvervoer (statistieken, ICAO-geldzaken, faciliteiten, technische
bijstand etc.)
- Deel 4 bevat slotvoorzieningen
Bepalingen uit deel 1
- Elke staat heeft de volledige en uitsluitende soevereiniteit over het luchtruim boven zijn grondgebied,
alsmede de hieraan grenzende territoriale wateren, voor zover die staan onder de soevereiniteit,
suzereiniteit (heerschappij), bescherming of het mandaat van de staat
- Geregeld luchtvervoer naar of boven het gebied van een Staat mag alleen met toestemming van die Staat
- Ongeregeld luchtvervoer moet volgens het Verdrag worden toegestaan. Wel kunnen om veiligheidsredenen
overvliegroutes worden vastgesteld
- Cabotage (binnenlands luchtvervoer) behoeft aan buitenlandse maatschappijen niet te worden toegestaan
- Staten kunnen om redenen van militaire noodzaak of openbare veiligheid de uitoefening van de luchtvaart
boven bepaalde delen van hun grondgebied beperken of verbieden. Er mag geen onderscheid gemaakt
worden tussen eigen en vreemde luchtvaartuigen. Bijzonderheden moeten worden gepubliceerd
- Staten mogen voorschrijven dat vliegtuigen van andere Staten op douanevliegvelden aankomen/vertrekken
- Toepassing van luchtvaartvoorschriften moet zonder discriminatie
- Boven het gebied van een staat gelden de luchtverkeersregels van de staat. Die lijken veel op ICAO-regels.
Boven volle zee gelden de ICAO-luchtverkeersregels. D.m.v. Notification of Differences zijn afwijkingen
mogelijk
- Staten hebben binnen hun grondgebied de bevoegdheid om, zonder redelijke vertraging, vliegtuigen te
onderzoeken en inzage van documenten e.d. te vragen
- Luchtvaartuigen hebben de nationaliteit van de Staat waar ze zijn ingeschreven. Inschrijven in meerdere
staten kan niet rechtsgeldig geschieden. Overschrijven kan wel. Melden aan ICAO
, - Luchtvaartuigen zijn voor het landen en daaropvolgende vertrek tijdelijk vrijgesteld van invoerrechten.
Brandstof, smeerolie, uitrustingsstukken en reserveonderdelen die uitgevoerd worden,, zijn vrijgesteld
- Staten zijn verplicht hulp te verlenen aan luchtvaartuigen in nood boven hun grondgebied
- Bij een ongeval met de dood of ernstige verwondingen als gevolg, moet de staat waarin het plaatsvond een
onderzoek instellen. De Staat van inschrijving dient gelegenheid te worden gegeven bij het onderzoek
aanwezig te zijn. Ook dient het onderzoekrapport aan de Staat van Inschrijving te worden verzonden
- Staten zijn verplicht luchtverkeersfaciliteiten en standaardsystemen voor de luchtvaart ter beschikking te
stellen voor zover dit uitvoerbaar is. Die faciliteiten (radiodiensten, meteo, luchthavens e.d.) dienen in
overeenstemming te zijn met normen die in het Verdrag zijn vastgesteld
- Bij internationale vluchten moeten de volgende bescheiden worden meegevoerd
o Bewijs van Inschrijving (BvI)
o Bewijs van Luchtwaardigheid (BvL)
o Bewijzen van Bevoegdheid (BvB) als enige niet erkend door alle staten
o Journaal
o Zendmachtiging (BAR)
o Passagierslijst
o Ladingsmanifest
o Gespecificeerde ladingsverklaring
- Radio installaties mogen alleen met toestemming van de Staat van Inschrijving worden geïnstalleerd en
alleen door bevoegd personeel worden bediend
- Elk luchtvaartuig dat gebruikt wordt in de internationale luchtvaart moet een BvL hebben ie is uitgereikt of
geldig is verklaard door de Staat van Inschrijving
- Staten hebben het recht voor vluchten boven eigen grondgebied Bewijzen van Bevoegdheid BvB, die aan
hun onderdanen door andere staten zijn afgegeven, niet te erkennen. Verder erkennen alle staten wel hun
bewijzen
- Voor elk internationaal luchtvaartuig moet een journaal worden bijgehouden met bijzonderheden
- Vervoer van oorlogsmunitie en oorlogstuig is niet toegestaan zonder toestemming van de Staat boven wiens
gebied dit geschiedt. Andere goederen kunnen worden verboden als het maar voor elk vliegtuig geldt
- Gebruik van camera’s in het vliegtuig boven een gebied van een staat kan worden beperkt/verboden
- SARP’s (Standards and Recommended Practices) om eenvormigheid te verkrijgen in voorschriften bij
o Communicatie- en navigatiehulpmiddelen
o Luchthavens, luchtverkeersregels en luchtverkeersleiding
o Brevettering van luchtvaartpersoneel
o Luchtwaardigheid en inschrijving van vliegtuigen
o Meteorologie
o Journaals
o Luchtvaartkaarten
o Douane- en immigratiebepalingen
o Noodprocedures en ongevallenonderzoek
- BvL’s en BvB’s moeten worden voorzien van aantekeningen als ze niet aan internationale normen voldoen
International Civil Aviation Organization (ICAO)
- Doelstellingen
o Bevorderen van de planning en ontwikkeling van beginselen en techniek op het gebied van
internationale burgerluchtvaart teneinde:
Zekerstellen dat het zich op een veilige en geordende wijze ontplooit
Ontwerpen van vliegtuigen voor vreedzame doeleinden aanmoedigen
Ontwikkeling van luchtwegen, luchthavens en luchtvaartfaciliteiten aanmoedigen
Veilig, regelmatig, doelmatig en economisch luchtvervoer
Economische verspilling door onredelijke concurrentie voorkomen
Zekerstellen dat rechten van aangesloten Staten wordt gerespecteerd en ze een eerlijke
kans hebben voor het onderhouden van internationale luchtdiensten
Discriminatie tussen aangesloten Staten voorkomen
Veilige vluchtuitvoering bevorderen
Ontwikkeling van alle aspecten in de internationale burgerluchtvaart bevorderen
- Organisatie
o Algemene vergadering (Assembly)
, Hoogste autoriteit binnen ICAO. Elk verdragsluitende staat heeft een stem
Komt 3 keer per jaar bijeen
Functies
Verkiezen van Staten die zitting in de Council (raad) hebben
Behandelen van aangelegenheden die door de Raad naar haar worden verwezen
Goedkeuren van (drie-)jaarlijkse begroting en geldende regelingen, en controleren
uitgaven
Verwijzen van werkzaamheden naar de Raad of ondergeschikte organen
Opstellen en behandelen van voorstellen tot wijziging van Verdrag van Chicago
Behandelen van overige aangelegenheden die buiten bevoegdheid van de Raad
vallen
o De Raad (council)
Dagelijks bestuur met 33 leden die door de Algemene Vergadering worden uitgekozen
Staten met een prominente rol binnen luchtvervoer, de grootste voorzieningen en
faciliteiten ten behoeve van de burgerluchtvaart leveren en staten die vanwege aanwijzing
verzekeren dat alle belangrijke of grootste delen van de wereld zijn vertegenwoordigd
Functies
Jaarlijks verslag uitbrengen aan de Algemene vergadering
Taken en verplichtingen nakomen
Organisatie en het huishoudelijke regelement samenstellen
Commissie voor het Luchtverkeer (Air Navigation Commission (ANC)) instellen
Leden aanwijzen die taken vaststellen voor de Comités van de ANC
Geldmiddelen ICAO beheren
Bezoldiging van de Voorzitter vaststellen
Een secretaris-generaal en overig personeel aanstellen
Alles verzamelen, analyseren en publiceren dat op het luchtverkeer en de exploitatie
van internationale luchtdiensten betrekking heeft
Inbreuken op het Verdrag en op beslissingen van de Raad rapporteren
Normen en aanbevolen werkwijzen ontwikkelen
Wijzigingen daarin, die door ANC worden voorgesteld, goedkeuren
SARPs opnemen in de annexen op de International Civil Aviation
Nederland deelt een zetel met Oostenrijk en Denemarken
Geassisteerd door ANC
o Commissie voor het luchtverkeer (ANC)
15 (ATP zegt 19) leden en door de Raad gekozen uit de door de lidstaat aangeboden
kandidaten
Functies
Ontwikkelen en ter goedkeuring aan de Raad aanbieden van Annexes
Zo nodig instellen van technische subcommissies
Adviseren en op de hoogte houden van de Raad betreffende alles wat de nuttige
ontwikkeling van de luchtvaart aangaat
Meeste voorschriften, procedures etc. die op de vluchtvoorbereiding en –uitvoering
betrekking hebben, worden door de ANC ontwikkeld en voor invoering gereed gemaakt
o De 6 Comités
Air Transport Committee (ATC) Aantal leden is niet vastgesteld
Legal Committee Lidmaatschap staat open voor alle lidstaten
Committee on Joint Support for Air Navigation Services 9-11 leden
Personnel Committee 13-15 leden
Finance Committee 9-15 leden
Committee on Unlawful Interference 15 leden
Behalve het Legal Committee betreft, worden leden gekozen uit vertegenwoordigers van de
lidstaten die ook een zetel in de Raad hebben
o Secretariaat
Wordt geleid door de Secretaris-Generaal (ook Aviation Security Branch) en is
verantwoordelijk voor de technische en administratieve ondersteuning van de ICAP
Onderverdeeld in 5 main divisions
, Air Navigation Bureau belangrijk voor vluchtvoorbereiding en –uitvoering.
Bestaat uit 9 secties, elk verantwoordelijk voor iets:
o Communications
o Meteorology
o Operations and Airworthiness
o Personnel licencing and training practices
o Rules of the air, air traffic services and search and rescue
o Accident investigation and prevention
o Aerodromes, air routes and ground aids
o Aeronautical information and charts
o Aviation medicine
Air Transport Bureau
Legal Bureau
Technical Assistance Bureau
Bureau of Administration and Services
- Geografische indeling
o Alles wordt vanuit Montreal geleid
o Wereld is opgedeeld in 9 Air Navigation Regions (ANR’s) die elk een aantal Flight Information
Regions (FIR’s) bevatten
European and North Atlantic Region (EUR)
African Region (AFI)
Middle East Region (MID)
Asia Region (ASIA)
Pacific Region (PAC)
North Atlantic Region (NAT)
North American Region (NAM)
Caribbean Region (CAR)
South American Region (SAM)
o ICAO heft 7 regionale kantoren die toebedeeld is aan een groep van lidstaten. Aanmoedigen en
assisteren bij de invoering van air navigation plans
- Proces van regelgeving binnen ICAO
o Raad stelt internationale normen (standards in shall vorm) vast en beveelt werkwijzen
(recommended practices in should vorm) aan SARP’s
o ANC en ATC zijn bezig met het uitwerken van de aanbevolen normen en werkwijzen
o Na goedkeuring van de algemene vergadering, wordt het opgenomen in annexen
o Alle verdragstaten mogen deelnemen aan bijeenkomsten over het opstellen en wijzigen van SARP’s.
Alle voorstellen/wijzigingen worden voorgelegd aan de lidstaten voordat ze verder gekeurd worden
- Annexen
1. Personnel licensing
2. Rules of the air
3. Meteorological service for international air navigation
4. Aeronautical charts
5. Units of measurement to be used in air and ground operations
6. Operation of aircraft
7. Aircraft nationality and registration marks
8. Airworthiness of aircraft
9. Facilitation
10. Aeronautical telecommunications
11. Air traffic services
12. Search and rescue
13. Aircraft accident and incident investigation
14. Aerodromes
15. Aeronautical information services
16. Environmental protection
17. Security – safeguarding international civil aviation against acts of unlawful interference
18. The safe transport of dangerous goods by air
19. Safety management
