Dit zijn alle begrippen van het tentamen technisch en aanvankelijk lezen. Goed uitgelegd en ken je deze begrippen dan is er een grote kans dat je het tentamen haalt.
Begrippenlijst
Aanvankelijk- en voortgezet technisch lezen
Zie ook de kennisbasis Nederlands voor de Pabo, hoofdstuk 3 – beginnende geletterdheid en
hoofdstuk 4 – voortgezet technisch lezen.
1. Geletterdheid:
Functies van de geschreven taal duiden we aan met de term geletterdheid.
Geletterdheid heeft betrekking op de volgende aspecten:
Boekoriëntatie: een kleuter begrijpt dat illustraties en tekst samen een verhaal vertellen, dat
een boek van voor naar achter gelezen wordt en dat je vragen kunt stellen over een boek.
Verhaalbegrip: de mate waarin een kleuter de ‘taal’ van voorleesboeken begrijpt; kan het
kind bijvoorbeeld het verhaal navertellen, naspelen of halverwege voorspellingen doen over
de afloop van het verhaal.
Functies van geschreven taal: reclame maken, regels duidelijk maken, lekker te ontspannen.
Taal heeft allerlei verschillende functies, kinderen in de kleutergroep komen met allerlei
verschillende functies in aanmerking. Kijken naar een reclamefolder bij een verhaal over
boodschappen doen. briefjes hebben een communicatief doel, verschil tussen lezen en
schrijven, etc.
Relatie tussen gesproken en geschreven taal: een kleuter begrijpt dat je de woorden die je
hoort ook op kunt schrijven en dat je woorden die geschreven of gedrukt staan ook kunt
lezen.
Taalbewustzijn: fonologische vaardigheden, alles wat te maken heeft met klanken.
Morfemisch bewustzijn. Alles wat te maken heeft met klanken.
Alfabetisch principe: klank kun je koppelen aan een letter. Klanktekenkoppeling.
Functioneel ‘schrijven’ en ‘lezen’: kinderen kunnen zelfstandig informatieve en verhalende
prentenboeken ‘lezen’. Dit is een belangrijke activiteit voor kinderen in de onderbouw.
Kinderen leren verhalen te reconstrueren. Bij het navertellen van een verhaal kunnen ze
strategieën die in de verdere basisschool zo belangrijk zijn alvast oefenen. Het gaat dan
bijvoorbeeld om het voorspellen van de inhoud, het onderwerp van de tekst vinden en
verbanden leggen tussen onderdelen van het verhaal
Technisch lezen en schrijven, start: kennen de meeste letters; ze kunnen de letters fonetisch
benoemen kunnen klankzuivere (km- (ik), mk (ja) - en mkm- (vis)) woorden ontsleutelen
zonder eerst de afzonderlijke letters te verklankenkunnen klankzuivere woorden schrijven
(maan, poot, lees).
Technisch lezen en schrijven, vervolg: halverwege groep 4, teksten decoderen en daarna over
de vloeiendheid en hoe je teksten voordraagt aan andere.
Begrijpend lezen en schrijven: verder focussen op wat schrijvers bedoelen met een tekst.
Snappen wat je leest.
1
Begrippenlijst NE3 Aanvankelijk- en voortgezet technisch lezen
, Fasen:
Ontluikende geletterdheid: De verschillen hangen samen met het aanbod dat de kinderen al
hebben gehad. Meeste kinderen die op school komen, weten wel iets van geschreven taal,
maar ze weten niet allemaal hetzelfde.
Kinderen leren:
- Er staan verhalen in boekjes
- Een boek van links naar rechts kan lezen
- Tekens uit de omgeving herkennen; de M van de macdonalds.
- Liedjes en versjes opzeggen.
- Pseudolezen: hetzelfde boekje voorlezen, ze gaan het dan zogenaamd ook voorlezen, maar
niet echt.
- ‘spontane’ belangstelling van kinderen voor het geschreven woord.
- De thuissituatie of opvangsituatie is heel erg belangrijk: bepalend voor de aanmerking
waarin kinderen komen met geschreven taal.
Beginnende geletterdheid: Beginnende geletterdheid:
- Kinderen in groep 1, 2 en 3.
- Inzicht in de functies van geschreven taal: dat die kriebeltjes niet zomaar zijn, maar dat met
een bepaalde functie doet.
- Inzicht in het alfabetisch schrift.
- Inzicht in het verband tussen gesproken en geschreven taal.
- Een kind in deze fase leert eenvoudige woorden te verklanken, betekenis te verlenen aan
geschreven taal en woordjes te schrijven.
- Groot verschil tegenwoordig wanneer kinderen beginnen met lezen.
Ontwikkeling schriftelijke taalvaardigheid bij kleuters:
Fase 1: tekenen (geen onderscheid tussen tekenen en schrijven
Fase 2: krabbelen (woorden worden weergegeven door middel van krabbels
Fase 3: ketens letterachtige vormen of letters (kind beseft dat woorden worden weergegeven
door reeksen abstracte tekens en dat die tekens bij elk woord in een andere volgorde staan)
Fase 4: het gebruiken van één of enkele letters voor het hele woord (kinderen schrijven van
links naar rechts en van rechts naar links)
Fase 5: Invented spelling (kinderen schrijven klanken en woorden zoals ze die horen. Ze
gebruiken verschillende vormen van fonetisch schrift. De spontane spelling gaat geleidelijk in
de richting van spelling conventies)
Beginnende geletterdheid fase 1: groep 1 en 2.
Boekoriëntatie en verhaalbegrip:
1. Verhaal en illustraties hangen samen (prentenboek);
2. Met leerlingen praten over het verhaal; boekentaal beter leren begrijpen;
3. Interactief voorlezen: voorlezen van een prentenboek, maar daarbij komen hele
duidelijke doelen aan de orde. Leren voorspellen waar een boekje over gaat.
Taalproductie: er worden vragen gesteld tijdens het voorlezen. Er komen begrippen en
woorden aan bod die ze normaal niet zo vaak horen en die kan je dus verklaren. Over wie
gaat het verhaal, waar speelt het zich af en waar denken we dat het verhaal over gaat.
4. Digitale prentenboeken
5. Controle of een verhaal goed begrepen is.
Relaties tussen gesproken en geschreven taal en functies van geschreven taal.
2
Begrippenlijst NE3 Aanvankelijk- en voortgezet technisch lezen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper meghanvanlentx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.