Psychologie betekend de studie van gedrag en geest.
Gedrag is hierbij waarneembaar, iets wat je doet, wat je kan zien.
Geest is wat je niet kunt zien, maar wel voelt, verlangt of denkt en bewustzijn in zich heeft.
Onder psychologie verschillende stromingen:
- Psychoanalyse > Sigmund Freud > de geest kan begrepen worden door droomuitleg, psychoanalyse en
freudiaanse versprekingen, soms hypnose.
- Behaviorisme > analyse van gedrag. Ziel is niet wetenschappelijk, daar kunnen we niets over zeggen.
Kijken alleen naar waarneembaar gedrag en niet naar de geest. Binnenste van de mens is een ‘Black
box’ > input > Black box > output, en dus niet waarneembaar. Burrhus Skinner.
- Cognitieve psychologie > je kan de ziel meten via allerlei testen (persoonlijkheidstesten, IQ of
motivatietesten).
- Sociaal constructionisme > de ziel is een construct, alles is een construct > begrippen en aspecten die
samen bepalen wat wij zijn. Er bestaan dus geen objectieve werkelijkheid.
Wishful thinking > je denkt wat je wil denken, los van een ‘waarheid’.
Attitudes = onze houding ten opzichte van alles waar we een houding naar kunnen hebben.
Attributies = verklaringen die we geven voor gedrag, succes en falen.
Psychotherapeut: een psycholoog die mensen behandeld voor psychische stoornissen.
Psychiater: een arts die mensen behandelt voor psychische stoornissen.
Stoornissen. Definitie in 3 punten:
- Er moet iets niet ‘kloppen’ aan denken, voelen, beheersen van gevoelens of gedrag van een persoon
- Die persoon heeft er vaak zelf ook last van. (maar soms ook niet)
- Het beperkt een persoon in zijn leven
Neurologische ontwikkelingsstoornissen:
Neurobiologische oorzaak > dus er is bij ontwikkeling iets mis gegaan met chemische stoffen, interactie van die
stoffen in onze hersenen. Onder deze categorie vallen mensen met een verstandelijke beperking. Zij hebben
vaak moeite met dingen die een ander volwassene wel ergens geleerd zou moeten hebben > denk aan klok
kijken, lezen, schrijven etc. Ook sommige beweging- leer en communicatiestoornissen vallen hieronder,
spraakgebrek, Gilles de la Tourette(ticstoornis). Maar ook:
- Autisme: Autismespectrumstoornissen, fout gegaan in hersenen, symptomen:
1. Persoon niet handig met sociale communicatie en wederkerigheid hiervan.
2. En hierbij vaak een routinedwang, extreem hechten aan dagindeling. Ook hebben ze vaak 1
specifieke interesse waar ze álles van af weten.
3. Weinig flexibiliteit
4. Fixatie op details.
Wordt regelmatig geassocieerd met savantsyndroom > mensen kunnen vaak niet goed functioneren
maar zij briljant op een gebeid als bijv. kunst, wiskunde of hebben een fotografisch geheugen. Vaak
Idiots Savant genoemd > geleerde idioot. Komt weinig voor.
Via psycho-educatie kunnen mensen leren omgaan met stoornis.
- ADHD: vaak onoplettendheid > moeite met je aandacht erbij te houden. Hyperactiviteit gaat vaak
gepaard met hoge mate van impulsiviteit. Fout gegaan in hersenen.
Onoplettendheid > aandachtsdeficiëntie: weinig concentratie, snel afgeleid, vermijd taken die
aandacht nodig hebben, raakt dingen vaak kwijt, vergeetachtigheid, lijkt niet goed te luisteren als die
wordt aangesproken, geen aandacht kunnen geven aan details, slordig in taal en rekenen.
Hyperactiviteit: onrustig bewegen, niet stil kunnen zitten, rusteloosheid, praat vaak erg veel, praten
voordat je denkt, moeten met op beurt wachten, dringt zich op in gesprekken of activiteiten, leent je
spullen zonder toestemming.
Te behandelen met psycho-educatie en gedragstherapie. Medicatie kan het allemaal wat rustiger
maken maar dat heeft ook bijwerkingen.
- Schizofrenie > Psychose-gevoeligheid. Mentale toestand waar de werkelijkheid op afwijkende manier
beleefd wordt. Zo moment/ tijdsstuk wordt psychose genoemd. Symptomen: persoon heeft last van
1. Wanen (verliefdheids-, grootheids-, achtervolgingswaan, jaloersheid)
2. Hallucinaties (auditieve/geluids-, visuele- , tactiele/gevoels-, smaak-, reuk-)
3. Verwardheid
4. Onsamenhangendheid
1