§1 De christelijke kerk in West-Europa valt uiteen
-In 1568 begon in de Nederlanden een opstand tegen Spanje
-De Nederlanden maakten deel uit van een groot Spaans Rijk → werd
bestuurd door Filips II die zijn vader Karel V in 1555 had opgevolgd
-De opstand begon als een meningsverschil over de manier waarop de overheid
moest reageren op aanhangers van het protestantisme onder een minderheid van
de bevolking in de Nederlanden
-Een verschil over het geloof leidde aan het begin van de 16e eeuw tot een
scheiding van de christelijke kerk
-Sommige critici vonden dat de Christelijke Kerk de Bijbel anders uitlegde dan
volgens hen voor de hand lag en dat de Kerk er gebruiken op na hield die nergens in
de Bijbel terug te vinden waren
-Een deel, zoals de Nederlandse Erasmus, wilde alleen misbruiken zoals de
aflaathandel afschaffen
- Anderen scheidden zich af van de kerk → hervormers → beweging de
Hervorming of Reformatie
-Omdat de nieuwe Kerken die werden gesticht, voortkwamen uit protest tegen de
oude Kerk, worden die Kerken protestants genoemd → aanhangers protestanten
→ godsdienstige opvattingen protestantisme
-De oude Kerk → katholieke of rooms-katholieke Kerk
-De hervormers die de grootste aanhang kregen waren Luther (1483-1564) en
Calvijn (1509-1564)
Luther had kritiek op de volgende punten op de oude Kerk:
● Hij verkondigde dat de machtsaanspraken en zelfgemaakte wetten en regels
van de Kerk onterecht waren
● Alleen de Bijbel was richtinggevend →iedereen moest de Bijbel lezen
in volkstaal
● Volgens Luther kwam men niet in de hemel door goede werken te doen en
door de Kerk geld te betalen, maar door in God te geloven
● Luther wilde ook het pausschap, celibaat, sacramenten, de heiligenverering
en de kloosterorden afschaffen
-De vorsten kozen in 1519 Karel V tot keizer in het Duitse rijk
Het Lutheranisme was aantrekkelijk voor de Duitse vorsten:
● Zij werden hoofd van de kerk
● Ze konden de kloosters sluiten en de bezittingen van de kloosters overnemen
● Volgens het luthernanimse moesten onderdanen de vorst altijd gehoorzamen
, -Bij de Vrede in Augsburg in 1555 dwongen de vorsten Karel V de afspraak ‘cuius
regio eius religio’ af → de vorst bepaalde de godsdienst van zijn onderdanen
-Karel V ervoer de vrede van Augsburg als een enorme nederlaag voor zijn politiek,
want handhaving van de eenheid onder de christenen was een van zijn belangrijkste
doelen
Twee belangrijke verschillen tussen Calvijn en Luther zijn:
● Bij de lutheranen is de vorst het hoofd van de Kerk. Bij de calvinisten bestuurt
iedere gemeente zichzelf door een raad van gekozen ouderlingen
● Anders dan de lutheranen mogen calvinisten tegen hun vorst in verzet komen,
als deze handelt tegen gods gebod
-In de Nederlanden werd de calvinistische Kerk de belangrijkste
-Luther vatten zijn kritiek op de Kerk op in 95 stellingen→ gespijkerd op
deur van de kerk van Wittenberg (1517)
-De paus stuurde Luther daarop een bevel om zijn opvattingen te
herroepen → Luther verbrandde het openbaar
-Karel V daagde hem voor de Rijksdag → vergadering van vorsten en de keizer
-Luther verscheen in 1521 voor de Rijksdag in Worms → hij weigerde om iets
te herroepen
-Hij werd vogelvrij verklaard → boeken en pamfletten verband
-Werd beschermd door de vorst van Saksen → kon verder leven en werken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sanjenagobardhan. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.