Agogiek
Studiegids:
De colleges zijn terug te vinden, deze worden opgenomen ter ondersteuning van lesstof.
Boek: Voor de verandering.
Viola van den Berk.
Vragen mailen naar: v.vandenberk@fontys.nl of in de werkles.
Vragen worden uitgewerkt in Word in de studiegids, bij de huidige week.
Hoofdstuk 1,2,3,5,6 voor toets. Ook digitale leeromgeving. In toets; stellingen agogiek en
psychologie, 110 stellingen totaal.
Agogisch werk is eerder procesgericht dan productgericht.
Inhoud
Hoofdstuk 1. Kennismaking agogiek...................................................................................2
Hoofdstuk 2. Individuele verandering.................................................................................4
Hoofdstuk 3. Theorieën over veranderen..........................................................................11
Hoofdstuk 5. Professioneel werken deel 1; Agogisch proces..............................................14
Hoofdstuk 5. Professioneel werken deel 2; Interactioneel werken.....................................18
Hoofdstuk 6: Met groepen werken...................................................................................22
Hoofdstuk 1. Kennismaking agogiek...................................................................................2
Hoofdstuk 2. Individuele verandering.................................................................................4
Hoofdstuk 3. Theorieën over veranderen..........................................................................11
Hoofdstuk 5. Professioneel werken deel 1; Agogisch proces..............................................14
Hoofdstuk 5. Professioneel werken deel 2; Interactioneel werken.....................................18
Hoofdstuk 6: Met groepen werken...................................................................................22
, Hoofdstuk 1. Kennismaking agogiek.
1. Veranderen.
Van mensen, situaties, personen. Sommige mensen kunnen niet meer alleen veranderen,
daar gaan wij mensen bij helpen. Video Jaap Bressers.
Wijze waarop men mensen kan helpen, begeleiden of beïnvloeden bij hun verandering.
Professionele beïnvloeding, verschil tussen social worker en hulp van de buurvrouw.
Verschil tussen nieuwe en oude situatie. Proces wat hierbij komt kijken is belangrijk.
Veranderen speelt zich af in het sociale domein. Veranderen kan een bewust en onbewust
proces zijn.
2. Kenmerken agogie.
Agein = leiden/ voeren.
Agogiek = de leer van het doen veranderen van mensen.
Peda = kinderen. Andra = volwassenen. Agogie = algemeen.
Directe voorwaarden:
Psychosociale verandering. Van binnen verandert er iets, het gedrag verandert. De
omgeving merkt dit.
Beïnvloeding vindt beroepsmatig plaats. Professional met kennis helpt, niet de
buurvrouw.
Doelgericht, systematisch, bewust, vrijwilliger. Je werk naar een doel toe, het gaat
vooral om het proces van de cliënt. Het is niet altijd bewust of vrijwillig, hier moet je
kritisch naar kijken
Niet wederzijds. De cliënt maakt een veranderingsproces door, jij niet (niet
wederzijds) al leer je altijd.
(jong) volwassen cliënt.
Bevorderen van zelfregulerende vermogens van mensen. Iemand maakt het
veranderingsproces eigen. Een agoog helpt je daarbij.
Dwang en disciplinering zijn strijdig met agogisch handelen. De cliënt moet willen
veranderen.
Speciale verhouding aangaan voor beperkte tijd. Behandeltraject klaar, dan komt er
een nieuw traject.
Dialoog staat centraal. Het gesprek voeren.
Oplossen van problemen op sociaal gebied.
Cliënt is niet altijd onderwerp van bemoeienis. Het kan ook de omgeving zijn die
slechte invloed heeft.
Agogiek wanneer aan alle kenmerken voldaan wordt.
, 3. Definitie agogiek.
Leer van eenzijdige, systematische, doelgerichte beroepsmatige beïnvloeding. Gericht op:
Een meer wenselijke geachte psychosociale situatie van volwassenen, die zich van deze
beïnvloeding bewust zijn en deze situatie ook nastreven.
4. Niveaus van psychosociaal functioneren.
Individueel, groep, organisatie. Micro, meso, macro.
5. Beroepen en velden.
Beroepen waarin agogisch werk centraal staat:
Sociaal werker, maatschappelijk werker etc.
Beroepen die een agogisch aspect in zich dragen:
Verpleegkundige, arts, leraar etc.
6. Verandering nader bekeken.
Vervangen: andere manier van omgaan met de situatie.
Toevoegen: vaardigheidstraining, nieuw gedrag aanleren in een situatie.
Het gaat om de manier waarop de cliënt zich die verandering eigen maakt en ermee
omgaat. Acceptatie speelt een belangrijke rol.
7. Soorten verandering.
Incidentele verandering: korte termijn oplossen, korte duur één specifieke situatie.
Structurele verandering: vaste verandering, lange termijn nuttiger, langdurig.
In de praktijk zijn er vaak incidentele veranderingen voordat er een structurele verandering
plaatsvindt.
8. Vijanden van verandering.
Verantwoordelijkheid: je zult verantwoordelijk moeten voelen. Afschuiven versus
overtrekken. Ook naar de cliënt toeschuiven is niet verantwoordelijk of realistisch.
Vanzelfsprekendheid: het is vanzelfsprekend dat ik zo reageer. Dit is moeilijk te veranderen.
, Hoofdstuk 2. Individuele verandering.
Bronnen van verandering:
Reden van verandering Voorbeeld.
Eigen ontwikkeling. Leren op school.
Idealen. Doel opstellen en daarnaar handelen: vegetariër worden
Innerlijke drang/ behoefte aan groei. Bevredigend gevoel van vooruitgang en groei.
Onvrede. Ontevreden met huidige situatie; afvallen.
Informatie in strijd met het gedrag. Leeft gezond maar rookt.
Geheel nieuwe informatie. Na een nieuw wetenschappelijk onderzoek; alcohol
vanaf 18 jaar.
Verwachtingen van anderen. Collega’s verwachten dat je je mening geeft tijdens
vergaderingen terwijl je dit niet goed kan.
Belangen. Volgen van nieuwe methode van het bedrijf waar je
werkt.
Bedreiging van buitenaf. Je loopt stage maar moet meer initiatief nemen, anders
word je onvoldoende beoordeeld.
Plotse wijziging in omstandigheden. Na een ongeluk ben je verlamd, je vrouw komt te
overlijden, je krijgt buren die overlast geven; aanpassen
aan de situatie.
Indrukwekkende of confronterende Je collega werkt zich letterlijk dood; je wordt aan het
ervaringen. denken gezet. Een vrouw zorgt voor haar demente
buurvrouw; ze denkt nu anders over euthanasie.
Motivatie:
Komt van ‘Motion(beweging)’/ ‘motor’. Iemand die gemotiveerd is, kan in beweging
komen.
Motivatie is in het algemeen groter als:
Er minder bedreiging is.
Kind verandert niet in een slechte thuissituatie, focus ligt op overleven.
Er meer goeds mee te bereiken of naars te voorkomen is.
Er meer ondersteuning uit de omgeving is.
Er meer/ eerder effect waarneembaar is.
Dus:
Inventariseren wat cliënt beweegt, richten op kleine successen, maak ook
subdoelen. Grote veranderingen helpen opdelen.
